Zuid- en Oost-Nederland hebben meer last van smog dan West- en Noord-Nederland. Dat komt doordat veel luchtvervuiling en ozon uit Duitsland (Ruhrgebied) en België ons land komt binnenwaaien.
Van alle Nederlandse steden is de schoonste lucht gemeten in Groningen. In Nijmegen en Amsterdam is de luchtkwaliteit het slechtste. Ook Europees gezien scoort Groningen goed, maar de schoonste lucht wordt ingeademd door de inwoners van het Zweedse Umeå.
In de top vijftig van de meest vervuilde landen staan alleen maar steden uit Zuid en oost Azië, verdeeld over slechts vier landen: India, Pakistan, Bangladesh en China. Het World Air Quality Report 2018 (pdf) richt zich op de hoeveelheid fijnere fractie van fijnstof (PM 2,5) in de lucht.
Opmerkelijk: Hoogeveen staat wel in de top 3 van meest zwerfafvalboetes van het land. Van alle boetes in Nederland voor het dumpen van afval is tussen 2014 en 2020 1,7 procent uitgedeeld in de provincie Drenthe.
Uit de metingen blijkt dat op Schiermonnikoog de schoonste lucht van Nederland te vinden is.
Vanaf welke afstand woon je dichtbij een snelweg? Volgens het Astma Fonds moet tussen een school en een snelweg minstens 300 meter zitten. Voor woonplaatsen geldt dezelfde afstand. Mensen die minder dan 300 meter van een snelweg wonen zijn dus onbeschermd tegen fijnstof naast de snelweg.
Kies dan voor een plek met minder luchtvervuiling. Dat betekent een plek: minstens 50 meter van een drukke weg. Een drukke weg is een weg waar iedere dag meer dan 10.000 auto's en vrachtauto's overheen komen.
Op de Waddeneilanden ademen mensen tot meer dan drie keer schonere lucht in ten opzichte van inwoners van onder meer Rotterdam. Interactieve kaart niet zichtbaar? Klik hier. Ieder jaar analyseert het RIVM de luchtkwaliteit aan de hand van twee schadelijke stoffen: stikstofdioxide en fijnstof.
De schoonste lucht werd gevonden in Nieuw-Caledonië, een eilandengroep in de Grote Oceaan. Onder de ontwikkelde landen had Finland de beste luchtkwaliteit. Er waren wereldwijd wel 222 steden die het doel haalden. Het probleem zit in fijnstof dat kleiner is dan 2,5 micrometer per deeltje.
In 2019 en 2020 waren Umeå in Zweden, Tampere in Finland en Funchal in Portugal de drie schoonste steden in Europa wat betreft luchtkwaliteit.
Op dinsdag 19 juli is er net als in de afgelopen dagen in heel Nederland kans op smog door ozon. Hoewel de onzekerheid nog groot is, verwacht het RIVM dat de luchtkwaliteit in heel Nederland dan “zeer slecht” kan zijn. Daarom geeft het RIVM voor die dag een smogalarm af.
Groningen heeft de beste luchtkwaliteit van negen onderzochte Nederlandse steden. Dat stelt het Europees Milieuagentschap (EEA) in een groot onderzoek naar schone lucht in Europese steden. De inwoners van het Zweedse Umeå ademen de schoonste lucht van Europa in.
De schoonste lucht, het zuiverste water en het meeste groen? The winner is … Zwitserland!
Helaas is de lucht in Nederland op veel plekken ongezond. En dat veroorzaakt ernstige longziekten zoals astma, COPD en longkanker. Heb je een longziekte, dan merk jij vaak als eerste dat er veel fijnstof in de lucht zit.
Pakistan heeft de meest vervuilde lucht ter wereld. Zoveel vervuiling kan fataal zijn voor mensen met ademhalingsproblemen. Het heeft in Pakistan al voor 80 duizend ziekenhuispatiënten gezorgd.
De luchtkwaliteit in Amsterdam is van de grote Nederlandse steden veruit de slechtste. Dat blijkt uit onderzoek van het Europees Milieuagentschap (EEA). Van de 323 onderzochte Europese steden, staat Amsterdam op een schamele plek 182. Dat vervuilde lucht slecht is voor onze gezondheid, dat is bij vele wel bekend.
Volgens Natuur & Milieu is de Nederlands bodem het meest verontreinigd door stikstof en fosfaat, afkomstig van de grote veestapel. Ook het oppervlaktewater is van slechte kwaliteit door flinke vervuiling. Met de luchtkwaliteit is het slecht gesteld door de hoge uitstoot van stikstofdioxide.
Verkeer, industrie, landbouw en huishoudens (o.a. houtstook) zijn belangrijke bronnen van fijnstof. Een slechte luchtkwaliteit (dus veel verontreinigende stoffen in de lucht) heeft effect op de gezondheid. Zie verder paragraaf gezondheidseffecten.
Hoe ontstaat smog door ozon? Smog door ozon ontstaat als er veel stikstofoxiden en vluchtige organische stoffen in de lucht zitten. Dit is het geval als er weinig wind staat, meestal uit zuidoostelijke richting. De vervuilende stoffen worden onder invloed van zonlicht omgezet in ozon.
De resultaten
Volgens deze studie is Turkije het meest vervuilde land van Europa, met een score van 6,1/10. Haar concentratie van PM 2.5-deeltjes is 41 µg/m3 en de CO2-uitstoot is een zorgwekkende 4,33 ton per hoofd van de bevolking.
En op Texel is de lucht (bijna) twee keer zo schoon als thuis. Ook verder scoort Texel goed; je ziet heel wat meer groene smiley's dan op mijn thuisadres.
De afgelopen zomer was de lucht in Zeeland het schoonst van alle zomermaanden in de laatste tien jaar. Dat blijkt uit de cijfers van het Luchtmeetnet van het RIVM.
De longfunctietest kan bij je huisarts worden uitgevoerd, maar ook in het ziekenhuis, of een speciaal laboratorium. Een longfunctietest is een soort blaastest. Deze wordt ook wel spirometrie genoemd. De arts weet door deze test hoe goed je longen werken en of er sprake is van vernauwing van je luchtwegen.
Als je als patiënt je goed aan de beweeg- en leefregels houdt, kan COPD heel lang stabiel blijven. Belangrijk is het zoveel mogelijk voorkomen van eerder genoemde longaanvallen. Dat kan dus dankzij telemonitoring en daarbij hebben wij een longaanval-actieplan ontwikkeld.
Je kunt benauwd zijn bij inspanning bijvoorbeeld, of gewoon bij dagelijkse bezigheden. Soms kan dit zelfs zo erg zijn, dat je elke dag extra zuurstof nodig hebt. Er zijn ook mensen met ernstige COPD die zo benauwd en vermoeid zijn, dat zij een rolstoel of scootmobiel nodig hebben.