Na overlijden van de ouders van een minderjarig kind moet een rechter de voogdij over het kind aan een ander toewijzen. Als ouders hun wensen voor voogdij over hun kind niet hebben vastgelegd, wijst de familie meestal zelf een voogd aan.
Wanneer er geen gezaghebbende ouders meer zijn, dan zal de rechter eveneens een voogd voor de kinderen benoemen. Ook dan zal de rechter om advies bij de RvdK vragen. In veel gevallen wordt gekeken of kinderen bij familieleden terecht kunnen. Een kind komt niet altijd bij familie terecht.
Het allereerste dat moet gebeuren, is het overlijden melden aan de huisarts, naasten, uitvaartverzorger en de gemeente waarin je dierbare is overleden. Als je de uitvaart bij ons regelt, doen wij aangifte van overlijden voor jou en regelen de Akte van Overlijden. Zodat jij je kunt richten op de uitvaart.
Voogd worden is niet verplicht
U bent niet verplicht om voogd te worden. Uw voogdij begint pas als u daar zelf mee instemt. Daarvoor legt u een bereidverklaring af bij de griffie van de rechtbank.
Geen voogd
In het geval dat niemand de voogdij op zich wil of kan nemen, krijgt een instantie (bijvoorbeeld Stichting Jeugdbescherming) het gezag over het kind. Vervolgens zal de instelling een pleeggezin zoeken of het kind begeleiden met zelfstandig wonen.
Vaak is de peetouder een oom of tante of een van de grootouders van het kind, maar dit hoeft niet. Kan je niet kiezen en wil je meer dan twee peetouders aanstellen? Dat kan, net als het aanstellen van slechts één peetouder.
U kunt een voogd aanwijzen in het gezagsregister bij de rechtbank. Of u kunt een voogd benoemen in uw testament. Een voogd krijgt het gezag over minderjarige kinderen na het overlijden van de ouder(s).
Werkt een gezagdragend ouder onvoldoende mee, dan kan een gezinsvoogd een schriftelijke aanwijzing geven. Wordt een aanwijzing niet nageleefd door de ouders, dan moet de GI weer naar de rechter voor een dwangmiddel. Dit kan een dwangsom zijn. De gezinsvoogd mag niet eenzijdig bijvoorbeeld een omgangsregeling inperken.
Wat mag je verwachten van een gezinsvoogd? Een gezinsvoogd moet jou betrekken bij het hulpverleningsproces. Dat betekent dat hij of zij met je moet praten en naar je moet luisteren. Hij of zij moet naar je mening vragen en luisteren naar wat jij belangrijk vindt en graag zou willen.
Als iemand overlijdt, moet je dit melden aan de bank. Je kunt als nabestaande niet altijd zomaar de bankzaken regelen. Je moet eerst verschillende documenten opsturen om toegang te krijgen tot de rekening. Dit is vaak ook nodig als je de rekening bijvoorbeeld op 1 naam wilt zetten of wilt beëindigen.
Als u allebei overlijdt, bepaalt de rechter wie voogd wordt. Heeft u als ouders een voogd benoemd in uw testament of laten aantekenen in het gezagsregister? Dan vraagt de griffier van de rechtbank of deze persoon voogd wil worden.
U kunt een voogd aanwijzen in het gezagsregister van de rechtbank, of in uw testament. Wij adviseren u goed na te denken over de vraag wie de voogdij over uw kinderen krijgt. Dit kunnen bijvoorbeeld opa en oma zijn, een ander familielid of een gezamenlijke vriend(in) of kennis.
Er waren toen veel meer weeskinderen dan nu. Mensen stierven vaak op jonge leeftijd, hun kinderen waren dan nog heel klein. Deze wezen gingen meestal bij familie of vrienden wonen. Als dat niet kon, kwamen ze in een weeshuis of in een pleeggezin terecht.
Uw voogdij eindigt als het kind 18 jaar wordt. De voogdij kan ook stoppen omdat 1 of beide ouders het gezag weer terugkrijgen. Als de voogd overlijdt, benoemt de rechter opnieuw een voogd.
Wat verdient een gezinsvoogd? Als gezinsvoogd verdien je een bruto maandsalaris van ongeveer € 2.720,- exclusief 8 procent vakantietoeslag en een eindejaarsuitkering. Je salaris loopt maximaal op tot €4.095,- per maand. Daarnaast mag je rekenen op een vergoeding voor onregelmatige diensten.
Voogd aanwijzen door ouders of benoemen door rechter
in het testament (via een notaris) door registratie in het gezagsregister (via de rechtbank)
4. Hoe lang duurt een traject met een gezinsvoogd? Een gezinsvoogd begeleidt het gezin voor de maximale tijdsduur van een jaar. De Raad voor de Kinderbescherming toetst aan het einde van de OTS of de redenen voor deze maatregel nog aanwezig zijn en de situatie van uw kind weer veilig is.
Een voogd is in het recht een handelingsbekwame (rechts)persoon die instaat voor de persoon en de goederen van een onbekwame minderjarige, soms pupil genoemd. De voogd kan de taak van de ouders overnemen wanneer deze komen te overlijden of wanneer deze het kind "niet meer kunnen hanteren".
De gezinsvoogd neemt samen met de ouders de beslissingen, maar de gezinsvoogd kan ook beslissingen nemen als de ouders het daar niet mee eens zijn. Een voogd heeft ook het gezag over een kind. De ouders hebben dan geen gezag meer. De voogd is verantwoordelijk voor de opvoeding en verzorging van een kind.
Getrouwd of geregistreerd partnerschap: automatisch gezag
Dan krijgt u automatisch ouderlijk gezag over de kinderen die u krijgt of adopteert. Als man bent u voor de wet ook automatisch de vader. U hoeft het kind niet te erkennen. Ook als u niet de biologische vader bent van het kind.
Als allebei je ouders zijn overleden, kun je misschien bij familie of vrienden van je ouders gaan wonen. Als dat niet lukt, gaat een voogdijinstelling voor je op zoek gaan naar tijdelijke opvang of een pleeggezin.
Het kind kan zo bij de overgebleven ouder blijven. Voor volle minderjarige wezen moet een andere oplossing worden gekozen. Zij kunnen worden opgevangen in een weeshuis, bij een pleeggezin of worden geadopteerd. Er is ook nog het begrip "verlaten wees".