Schildpadden behoren tot de zogenaamde invasieve exoten. Dat zijn dieren die van origine niet in Nederland voorkomen maar die je, doordat ze door mensen zijn geïmporteerd, tegenwoordig wel in onze natuur kunt tegenkomen.
Ondanks dat alle schildpadden in gevangenschap zijn geboren, zijn schildpadden losgelaten huisdieren die zich aan ons klimaat moeten aanpassen en daardoor fysiek lijden in onze natuur. Denk hierbij aan voedseltekort en vooral warmte tekorten. Een schildpad kan pas goed leven vanaf 18 graden warmte.
Ze zijn zeer alert en duiken bij verstoring snel onder water. In de Nederlandse wateren worden zes (onder)soorten met enige regelmaat waargenomen, maar vier vormen overduidelijk de hoofdmoot (> 95%), namelijk de roodwang-, geelwang-, geelbuik- en zaagrugschildpad. Lengte tot 30 cm.
De meeste moeras/water schildpadden houden een winterslaap. Wanneer je de dieren in het Nederlandse klimaat in een vijver houdt zullen ze sowieso de winter slapend doorbrengen. Ook veel schildpadden die in een aquarium gehouden worden, zullen winterslaap houden.
In het afgelopen jaar is er flink wat veranderd over welke schildpad soorten nog gehouden mogen worden als huisdier. De waterschildpadden die het meest gezien worden zijn de Geelbuik en Geelwang en ook de Roodwang en Roodbuik waterschildpad. Deze mag je alleen niet meer legaal kopen.
Als je een schildpad ziet, zorg er dan voor dat je hem niet aanraakt of oppakt. Schildpadden kunnen namelijk flink bijten! De bijtschildpad kan zoals zijn naam al doet vermoeden, flink bijten.
Nee, schildpadden kunnen absoluut niet buiten blijven leven. Dit komt omdat schildpadden niet in onze Nederlandse natuur voorkomen. Onze winters zijn veel te lang en te wisselvallig, ook zijn onze zomers veel te kort en natuurlijk ook weer veel te wisselvallig.
In principe is het mogelijk om schildpadden in de zomer in de vijver te houden, in de winter kan dat alleen als vijver verwarmd is. Ook moet er een verwarmd droog nachtverblijf gecreëerd worden, anders zullen de schildpadden sterven door de kou.
Hoeveel kost een waterschildpad? Een muskusschildpad koop je al vanaf 15 tot 30 euro. Andere soorten kunnen tot 150 euro kosten. De aankoop van een aquarium en het meeste toebehoren is een eenmalige investering.
Zijn antwoord: “De schildpadden kunnen heel goed tegen de kou. In hun natuurlijke leefgebied is het een landklimaat met nog veel koudere winters. Het wordt juist problematisch als ze zachte kwakkelwinters hebben. Dan is het te warm om in winterslaap te blijven en te koud om lekker actief voedsel te kunnen zoeken.”
Was na het aanraken van je schildpad altijd je handen. De huid van schildpadden kan namelijk bacteriën bevatten die bij mensen ziektes veroorzaken. Veel schildpaddenexperts raden dan ook aan om schildpadden alleen met handschoenen aan te raken.
Overigens kunnen vrijwel alle schildpadden goed zwemmen, dus ook de landschildpadden, maar houden veel soorten dat niet zo lang vol als een zeeschildpad. Maar hoe goed ze ook kunnen zwemmen, alle schildpadden kunnen verdrinken.
De Geelwangschildpad, Geelbuikschildpad en Roodwangschildpad staan sinds juli 2016 op de Europese Unielijst (EU-lijst) van invasieve exoten. Een soort die op de EU-lijst staat mag o.a. niet meer worden verhandeld en niet zomaar worden gehouden.
De schildpadden zien stukjes plastic aan voor voedsel, wat vaak de dood als gevolg heeft. Ook stikken ze in plasticafval en komen ze vast te zitten in oude visnetten. Dit zorgt er voor dat de dieren verdrinken.
In geval van nood trekken ze hun kop en poten terug binnen het schild. De eieren van schildpadden worden tijdens een paring bevrucht in het lichaam van het vrouwtje. Voordat een mannetje toestemming krijgt, moet hij veel moeite doen. Hij loopt om haar heen.
U mag uw huisdier begraven in uw eigen tuin of op eigen grond. Hiervoor moet voldoende ruimte zijn. Let hierbij op de risico's voor volksgezondheid, diergezondheid en milieu. Begraaf uw dier daarom tenminste 75 centimeter diep.
Eten doen ze allemaal, de schildpadden uit het gematigd klimaat (en dat zijn echt niet zoveel soorten) kunnen een aantal maanden (ongeveer 6) zonder eten en drinken als ze in winterslaap gaan, voorwaarde is dan wel dat ze op een koude droge plek liggen.
Meerdere mannetjes zonder vrouwtjes erbij zullen vaak ruzie krijgen en elkaar verwonden, waardoor ze uiteindelijk gescheiden moeten worden. Een schildpad kan prima alleen leven en heeft niet perse een partner nodig.
De kleur van het schild verandert dan naar bruin en wordt uiteindelijk bijna zwart. Roodwang-, geelwang- en geelbuikschildpadden kunnen bij een goede verzorging een leeftijd van 30 tot 40 jaar bereiken. Vaak halen ze dit echter niet, bijvoorbeeld vanwege verkeerde huisvesting of voeding.
In de natuur houden schildpadden een winterslaap in landen waar het koud kan zijn. Als het koud wordt beschermd de winterslaap de schildpad wanneer voedsel en water schaars zijn. Zodra het kouder begint te worden graaft de schildpad zich in de grond. Zodra de zomer aanbreekt worden ze weer actief.
Die soorten zijn: de Griekse landschildpad, en wel de oostelijke ondersoort Testudo hermanni boettgeri. de Moorse landschildpad uit het oostelijk Middellandse- Zeegebied Testudo (graeca) ibera.
In hun natuurlijke verspreidingsgebied blijven sommige soorten in winterslaap bij 4 ° - 8 ° C. Andere soorten gaan slechts in winterrust. Dit is een fase van gereduceerde activiteit bij een temperatuur tussen 10 ° - 15 ° C. Het is daarom belangrijk te weten uit wel verspreidingsgebied de schildpadden komen.
Zowel particulieren als de dierenambulance mogen invasieve schildpadden vervoeren mits zij concrete afspraken hebben gemaakt met een opvangcentrum met speciale ontheffing voor invasieve diersoorten.
Landschildpadden zijn overdag actief en kunnen goed graven en klimmen. In de zomer kun je de dieren buiten houden, in koudere periodes is het verstandig om ze binnen te houden. Landschildpadden kunnen, indien er genoeg voedsel is, prima samen leven.
De volwassen dieren gaan in winterslaap van ongeveer november tot eind maart, begin april. De kleintjes afhankelijk van hun conditie vanaf december tot februari/maart. Bij de volwassen schildpadden worden eerst de mannetjes uit de winterslaap gehaald en pas een week of twee later de vrouwtjes.