Weten blinde mensen hoe kleuren er uit zien? Iemand die blind geboren is heeft nooit bewust kleuren gezien. Hij kan zich daarvan dan ook geen voorstelling maken. Vaak is het ook niet echt belangrijk welke kleur dingen hebben.
Op enige afstand kan een blinde kleuren zien of scherp zien. Ook kan de waarneming van kleuren verloren gaan of kan het zicht in sommige omstandigheden wazig zijn.
De meeste blinden kunnen nog wel wat zien: een soort tunnel, vlekken, alleen de randen van het gezichtsveld, wazige beelden... Hoe dromen zij? Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) ben je blind als je gezichtsscherpte minder is dan of gelijk aan één twintigste.
Doordat de kegeltjes samenwerken kunnen de meeste mensen alle kleuren zien. Bij onvolledige kleurenblindheid missen er bepaalde kegeltjes of werken ze niet goed. Bij rood-groen kleurenblindheid is er iets mis met de rode en/of groene kegeltjes. Bij geel-blauw kleurenblindheid werken de blauwe kegeltjes niet goed.
Er zijn drie soorten kegeltjes die elk gevoelig zijn voor een bepaalde kleur: rood, groen of blauw. De kegeltjes werken met elkaar samen, waardoor bijna iedereen alle kleuren kan zien.
Wereldwijd is bruin de meest voorkomende oogkleur, gevolgd door blauw. Groen is het meest zeldzaam.
Een violette oogkleur komt vooral voor bij mensen met albinisme. Dit is een aandoening die wordt gekenmerkt door een gebrek aan pigment in de cellen waaronder ook die van de ogen welke het pigment melanine ontbreken.
Blinde mensen kunnen 's nachts gelukkig ook lekker naar dromenland. Ze dromen alleen iets anders dan mensen die wel kunnen zien. Mensen die van jongs af aan of vanaf hun geboorte blind zijn, dromen met smaken, geuren en geluiden. Mensen die na hun zevende blind zijn geworden, dromen wel in beelden.
Ja hoor, blindheid is in de regel geen afwijking van de traanbuisjes, maar van de oogzenuw of de hersenen. Soms ook de lens. Huilen wordt gestuurd door emoties, en één van de verschijnselen daarbij is het produceren van tranen. Blinden vormen daarop geen uitzondering.
Blinde mensen dromen, maar vaak op een andere manier dan mensen die kunnen zien dromen. Mensen die jong blind zijn geworden of blind geboren, zijn dromen in het algemeen niet in beelden. Ze dromen vaak in tast, smaak, geur en geluid. Mensen die ouder dan 7 jaar waren toen ze blind werden dromen vaak wel in beelden.
Bij een score van 30% (0,3) of minder is iemand officieel slechtziend. Bij een score van minder dan 5% spreken we van blindheid. Wereldwijd vormt glaucoom (waarbij er een verhoogde oogdruk is) een van de belangrijkste oorzaken van slechtziendheid.
Mensen die vanaf hun geboorte of jonge leeftijd blind zijn, dromen niet in beeld en kleur. Ze kunnen zich immers geen voorstelling maken van de wereld om hen heen. Hun dromen zijn gebaseerd op andere zintuiglijke waarnemingen zoals tast, smaak, geur en geluid.
Naast de erfelijke variant kun je ook op latere leeftijd kleurenblind worden. De kans om op latere leeftijd kleurenblind te worden is voor zowel mannen als vrouwen gelijk en meestal komt de blauw geel afwijking het meeste voor. Er kunnen verschillende oorzaken zijn voor kleurenblind worden op latere leeftijd.
Het menselijke oog kan ongeveer 160 kleurmengels waarnemen, samengesteld uit een mix van de 3 primaire kleuren: blauw, groen en rood. In het netvlies zitten blauwe, groene en rode kegels. In het centrum van het netvlies bevinden zich kegeltjes die de beelden opvangen.
Blauw als mooiste oogkleur bij vrouwen
Volgens onderzoek vinden 40,2% van de mannen een blauwe oogkleur het mooist bij een vrouw. Dit komt omdat mannen een lichte oogkleur mooier zouden vinden dan een donkere. Bruine ogen kwam op de tweede plek met 29,2% en groene ogen op de derde plek met 17,5%.
Hazel ogen hebben van allerlei tinten in zich, waardoor ze niet echt blauw, grijs, groen of bruin te noemen zijn. Volgens wetenschappers is hazel een mix van bruin en groen of een mix van blauw en groen, afhankelijk van het licht (White en Rabago-Smith, 2011).
Melanine bepaalt oogkleur
Alle andere kleuren daartussen (blauw, groen, rood, violet) verschijnen dankzij lichtreflectie, en bestaan niet in de ogen zelf. Echte zwarte ogen bestaan overigens niet, alleen zo donkerbruin dat het zwart lijkt.
Grijze ogen komen ook niet heel vaak voor en zijn eigenlijk een variant van de blauwe ogen. Veel eigenschappen komen dus ook overeen met de mensen die blauwe ogen hebben. Mensen met grijze ogen kunnen daarbij wel beter omgaan met pijn en stress. Ze zijn evenwichtig, maar ook in zichzelf gekeerd.
Veel blanke baby's hebben bij de geboorte blauwe ogen, die later kunnen veranderen in bruin of groen. Dat de ogen bij de geboorte blauw zijn, komt doordat baby's bij de geboorte nog weinig pigment hebben. In de loop van de eerste maanden neemt het pigment toe.
Zo'n 90% van wereldbevolking heeft bruine ogen. De andere 10% heeft blauwe, grijze of groene ogen. Het zou dus wel heel bizar zijn als de kleur van je ogen iets over je karakter zegt.
Een mix van groen en blauw, groen en geel, rood en geel of rood en blauw is geen probleem. Maar roodgroen of geelblauw, dat mixt niet. De kleuren bestaan dus wel, maar we kunnen ze nooit zien. Dat geheimzinnige deel van het kleurenspectrum blijft voor altijd off limits voor ons beperkende oog.
Paars zit namelijk niet in het zichtbare spectrum van licht. Nu hebben we allemaal op de basisschool geleerd dat je basiskleuren hebt en dat alle andere kleuren daaruit bestaan. Geel en rood wordt oranje, rood en groen wordt geel. Rood en blauw wordt?
Minder kleurrijk
Honden hebben slechts twee soorten kegeltjes (mensen drie). Het kleurenspectrum bestaat hierdoor alleen uit blauw, violet en geel. Rood lijkt voor honden geelachtig, groen kunnen ze helemaal niet waarnemen en purper ziet er simpelweg grijs uit.