Scheelzien is een afwijking waarbij de ogen niet op één punt gericht zijn. Meestal heeft één van beide ogen een afwijkende stand, in sommige gevallen zijn beide ogen afwijkend. De medische term voor scheelzien is strabismus. Het ontstaat meestal op jonge leeftijd, maar ook volwassenen kunnen het krijgen.
Verworven scheelzien
Vaak komt scheelzien op latere leeftijd door een slechter functionerende of uitgevallen hersenzenuw. De oorzaak hiervan kan bijvoorbeeld suikerziekte, een verwonding, een neurologische aandoening, vaatziekten of een hersenbloeding zijn. Hoe dit zich verder ontwikkelt en wordt behandeld, verschilt.
Door de extra inspanning die geleverd moet worden kan de oogsamenwerking soms in de war raken. Ook bijziendheid kan scheelheid veroorzaken. Een andere oorzaak zijn te korte, te lange of niet goed functionerende oogspieren. Daarnaast speelt erfelijkheid vaak een rol in het ontstaan van scheelzien.
Scheelzien kan minder worden of weggaan door een bril of een operatie. Het is belangrijk om scheelzien vroeg te ontdekken en te behandelen. Dat kan voorkomen dat uw kind een lui oog krijgt.
Een oogoperatie of scheelziensoperatie zal geen effect meer hebben op de het luie oog. Hooguit om cosmetische redenen kan een operatie zinvol zijn. Ontstaat scheelzien na het achtste levensjaar, ook op volwassen leeftijd, dan is het vermogen van de hersenen om het afwijkende beeld te onderdrukken verloren gegaan.
Joosse: “Waarschijnlijk zien mensen met een schele oogstand eerst heel even dubbel, maar kunnen de hersenen dat niet goed verwerken. Een aantal hersencellen zal er dan mee stoppen, omdat ze alleen maar storen. Zo verdwijnt het dubbelzien.”
Oorzaken van scheelzien kunnen een hoge mate van verziendheid, een hoge mate van bijziendheid, te lange oogspieren of erfelijkheid zijn.
Het is mogelijk dat de afwijking al langere tijd bestaat en dat er sprake is van een lui oog. Iemand die scheel kijkt, ziet geen diepte. Hierdoor kan het moeite hebben met afstanden en dieptes inschatten. De meeste mensen leren vanzelf hoe ze hiermee moeten omgaan.
Als u plotseling met één oog niet kunt zien, mag u tijdelijk niet rijden. Uw hersenen hebben tijd nodig om te wennen aan kijken met één oog. Dit geldt ook als u één oog moet afdekken omdat u dubbelziet. Na minimaal 3 maanden mag u weer rijden.
Scheelzien (strabismus) is een afwijking van de stand van de ogen, waarbij de ogen niet op hetzelfde punt gericht zijn. De aandoening ontstaat meestal op kinderleeftijd, maar kan ook bij volwassenen optreden. Scheelzien komt voor bij 2-5% van de kinderen.
Symptomen lui oog
Verminderd zicht, meestal aan één oog; Soms moeilijk diepte kunnen zien; Soms loensen of scheel kijken.
Symptomatisch kan dubbelzien behandeld worden met speciale Fresnell-plak-prismas op een bril of in het uiterste geval door één oog af te dekken. Sommige vormen van dubbelzien gaan vanzelf over, andere wisselen erg door de onderliggende oorzaak, zoals bij de ziekte van Graves.
Een oogspieroperatie (of strabismusoperatie) verhelpt scheelzien of oogbewegingsafwijkingen. Hier leggen we u uit hoe de operatie in zijn werk gaat. De oogspieroperatie is een operatie aan de spieren die de ogen bewegen. Die spieren zijn normaal niet te zien, omdat ze onder het vlies van het oogwit zitten.
Bel direct uw huisarts of de huisartsenpost als u opeens dubbel ziet. Dubbelzien kan komen door bijvoorbeeld een beroerte, druk op een zenuw of een zenuwziekte. Het kan zijn dat u snel behandeld moet worden door een oogarts of neuroloog. Ook bij scheelzien en staar kunt u dubbel zien.
Enkele oorzaken van scheelzien kunnen zijn: een brilsterkte, een verminderde gezichtsscherpte of een oogspierverlamming. Zo'n verlamming kan bij de geboorte al aanwezig zijn of pas op latere leeftijd ontstaan. De gevolgen van scheelzien zijn afhankelijk van de leeftijd waarop het scheelzien ontstaat.
MOGELIJKE OORZAKEN
Scheelzien is frequent erfelijk bepaald in die mate dat indien 1 van de ouders scheelzien, hun kinderen bijna zeker ook zullen scheelzien. Indien de stoornis in de spiersamenwerking uitgesproken is, is het scheelzien vanaf de geboorte aanwezig.
Het luie oog is het oog waar uw kind niet mee kijkt. Het luie oog werkt wel, maar de hersenen van uw kind kiezen ervoor om alleen met het goede oog te kijken. Als uw kind het luie oog lang niet gebruikt, wordt het steeds moeilijker om met het luie oog nog goed te zien.
Wat is scheelzien? Als een kind naar iets kijkt, draaien beide ogen er meestal tegelijk naartoe. Bij een kind dat scheel kijkt, kijken beide ogen niet precies dezelfde kant op. Een ander woord voor scheelzien is loensen.
Bij latent scheelzien hebben de ogen de neiging tot scheelzien maar is dit niet zichtbaar. Pas bij vermoeidheid of ziekte kan dit worden opgemerkt omdat het moeite kost om de ogen recht te houden. Latent scheelzien komt op alle leeftijden voor.
Bij staar is de lens niet meer helder. Dit wordt ook wel troebel genoemd. U ziet wazig en u kunt kleuren minder helder zien. U kunt een staaroperatie krijgen.
De operatie duurt ongeveer een uur, afhankelijk van het aantal te opereren oogspieren.
Er zijn verschillende vormen van scheelzien mogelijk: Esotropie: één oog staat naar binnen gedraaid (convergent scheelzien). Exotropie: één oog staat naar buiten gedraaid (divergent scheelzien).