"Slapeloosheid, vermoeidheid of hoofdpijn. Die klachten kunnen allemaal gerelateerd zijn aan het drinken van te weinig water", zegt Stephan Bakker die zich als nefroloog van het UMCG heeft gespecialiseerd in nieren.
De beste manier om te weten of je lichaam nood heeft aan hydratatie, is je urine observeren. Is je urine helder, dan hoef je je geen zorgen te maken. Is je urine zeer gekleurd (zeer geel), dan is het hoog tijd dat je drinkt.
Donkergele urine of een lage urineproductie zijn signalen van uitdroging. Vermoeidheid kan veel verschillende oorzaken hebben, maar dehydratie kan daar een van zijn. Studies hebben aangetoond dat 1 tot 3 procent vochtverlies van je lichaamsgewicht wordt gezien als milde uitdroging.
Wanneer je te weinig water drinkt, wordt het bloed dikker en neemt de bloeddruk af. Op die manier stroomt het bloed enkel nog naar de meest vitale organen wat leidt tot duizeligheid, concentratiestoornissen en misselijkheid. Ook ons hart heeft water nodig. Wie te weinig drinkt, beïnvloedt de werking van de zenuwcellen.
Je nieren kunnen maximaal 0,7 tot 1 liter water per uur verwerken. Je kan dus over een hele dag gemakkelijk 3 of 4 liter water drinken. Het is wel belangrijk om verschillende drinkmomenten te hebben zodat je nieren het kunnen verwerken.
Een gezonde volwassene heeft ongeveer 35 ml water per dag per kilogram lichaamsgewicht nodig. Deze richtlijn wordt u aanbevolen door wetenschappelijke organisaties. Een persoon van 50 kilo heeft dus 1,7 liter nodig, bij 60 kilo 2,1 liter, bij 70 kilo 2,4 liter en bij 80 kilo 2,8 liter.
Te weinig vocht kan hoofdpijn, concentratieproblemen en vermoeidheid veroorzaken. Eveneens kan je duizelig worden als je opstaat. Bij uitdroging kan je flauwvallen, verward of lusteloos zijn. Andere symptomen zijn een droge mond, snelle ademhaling, diepliggende ogen en koude of klamme armen en benen.
Laat het slachtoffer regelmatig kleine hoeveelheden drinken. Meestal is water, sportdrank, thee of lichte bouillon voldoende. Geef hem of haar geen (gebluste) cola. In ernstigere gevallen geef je hem best een kant-en-klare rehydratatieoplossing, zoals ORS (Oral Rehydration Solution, verkrijgbaar bij de apotheek).
Voor elke gram glycogeen die je lichaam opslaat, houd je 3 gram vocht vast. Dit kan al snel oplopen tot 2 tot 3 kilogram. Behalve de invloed van onze voeding op de vochthuishouding hebben ook hormonen impact op je vochtbalans. De meeste vrouwen zijn namelijk zwaarder als ze ongesteld zijn.
Uitdroging is een tekort aan water in het lichaam. Kleine kinderen en oudere mensen hebben meer kans om uit te drogen. Te weinig drinken, koorts, overgeven, diarree en warm weer kunnen zorgen voor uitdroging.
Bij uitdroging verliest het lichaam meer vocht dan het binnenkrijgt. We verliezen vocht tijdens het ademhalen, zweten, plassen en bij de stoelgang. Tegelijk met vocht verdwijnen ook zouten, eiwitten en suikers die het lichaam nodig heeft. Verlies van te veel vocht en zouten kan uitdroging veroorzaken.
Per dag moet je ongeveer twee liter water drinken.
Ons lichaam heeft per dag gemiddeld 30ml water per kilogram lichaamsgewicht nodig. Dit komt neer op 8-10 glazen water per dag (=2 liter). Water moet de hele dag door gedronken worden in porties van 250-500ml.
Water heeft een positieve invloed op je hersenen
Je concentratievermogen, reactiesnelheid en cognitieve vaardigheden verhogen als je genoeg water drinkt op een dag. Als je bijvoorbeeld een examen of belangrijke presentatie hebt, zorg dan dat je voldoende water hebt gedronken om optimaal te kunnen presteren.
Vocht is belangrijk bij de opname van voedingsstoffen in de darm, het transport van voedings- en afvalstoffen in het lichaam, en het regelen van de lichaamstemperatuur. Vocht zit in eten en drinken. Het meeste vocht krijgen we binnen via drinken.
Hoe weet je of iemand voldoende drinkt? Ouderen hebben per dag ongeveer 1700 ml aan vocht nodig. Naast vocht afkomstig van dranken, telt ook het vocht mee uit soep, pap, vruchtenmoes, yoghurt, melk, toetjes en koffie.
Uitdrogen zorgt niet voor lijden
Een patiënt die geleidelijk uitdroogt heeft in het algemeen weinig klachten. Het geven van kunstmatig voeding en vocht kan daarentegen wel problemen oproepen, zoals benauwdheid (vocht achter de longen, als gevolg van het infuus).
Drink je bijvoorbeeld een glas water op de lege maag, dan kan je lichaam al binnen vijf minuten het water absorberen. Als je een glas water drinkt nadat je hebt gegeten, duurt de absorptie langer, wat kan oplopen tot een paar uur.
De hoeveelheid opgeloste suiker kan namelijk water vasthouden in de darm in plaats van ervoor te zorgen dat water door het lichaam wordt opgenomen. Bij diarree kun je dus beter ook geen suikerhoudende dranken drinken zoals cola en vruchtensap. De kans op uitdroging is dan groter.
Volgens een watertest van zorgverzekeraar Menzis komen veruit de meeste mensen niet verder dan vijf standaardglazen water per dag van 0,2 liter: structureel twee glazen te weinig. Terwijl de helft van de mensen wel denkt voldoende te drinken.
Door een tekort aan vocht wordt je urine namelijk geconcentreerder met als gevolg dat je blaas eerder geïrriteerd raakt. Hierdoor krijg je eerder het gevoel dat je naar het toilet moet terwijl dit eigenlijk nog niet nodig is. Meer drinken is dan ook de oplossing! Drink je meer dan is je urine meer verdund.
Je zou het haast niet zeggen, maar water is echt een wondermiddeltje. Dit komt omdat water ervoor zorgt dat je ogen kunnen tranen. De tranen in je ogen zorgen ervoor dat je kunt knipperen. Als je niet genoeg water drinkt dan kunnen je ogen uitdrogen, het gevolg hiervan is dat ze vervelend kunnen gaan prikken.
Een kopje thee is net zo gezond als een glas water. Dit blijkt uit recent onderzoek gehouden onder 21 vrijwilligers. Dit onderzoek toont aan dat 4 tot 6 koppen thee per dag net zo'n positief op je vochtbalans heeft als 1 liter water. Eerder werd altijd gedacht dat vanwege de cafeïne in thee, thee dehydrateert.
Ons lichaam bestaat voor ongeveer 60% uit water. Het verliest vocht via urine en zweet, maar ook tijdens het ademen raakt het vocht kwijt. Om het vochtniveau op peil te houden, moeten we circa 2 liter water per dag drinken.
Uiteraard is dat afhankelijk van de inhoud van je glazen, maar in de meeste glazen gaat 250 ml. Dat zijn dus 4 glazen per liter.