Trichomonas is een soa wat wil zeggen dat deze parasiet via onbeschermd seksueel contact kan overgedragen worden. Ook via niet-seksueel contact kan men besmet worden met de parasiet. Aangezien deze overleeft in een vochtig milieu kan men trichomonas oplopen via contact met een besmette handdoek.
Je krijgt gonorroe door onveilige seks (zonder condoom) met iemand die het al heeft. De gonorroe-bacterie zit in het slijmvlies van die persoon (penis, vagina, anus en/of keel). Als slijmvlies van jou en de besmette persoon elkaar aanraken, kun jij ook besmet raken.
Een soa krijg je meestal door onveilige seks
Je kunt een soa krijgen door onveilige seks met iemand die al besmet is. De oorzaak van een soa is meestal een bacterie of een virus. Die zit dan in je vaginavocht, sperma en het vocht dat al voor het klaarkomen uit de penis komt (voorvocht).
En schurft en schaamluis kan iemand op je overdragen door besmette kleding, handdoeken of beddengoed. Maar ook kun je genitale wratten oplopen door bijvoorbeeld een besmette handdoek. Gebruik dus nooit zomaar andermans handdoek, en trek nooit zomaar iemands ondergoed aan!
Kom je in aanraking met sperma, vaginaal vocht of bloed, dan loop je het risico een soa te krijgen. De organismen die soa's veroorzaken overleven buiten het lichaam echter heel kort: van een vieze wc-bril krijg je dus geen soa.
HIV, hepatitis B, syfilis, chlamydia, herpes genitalis en gonorroe kunnen tijdens de geboorte worden overgedragen op de baby. Een SOA krijg je niet door uit het kopje van een ander te drinken. Je krijgt het ook niet via een hoestbui, insectenbeten of een vieze WC-bril. Ook in het zwembad loop je geen risico.
Meestal 2 dagen tot 3 weken (gemiddeld 5 dagen) (Korenromp 2002). De maximale incubatietijd beschreven bij de man is 57 dagen (95% van de mannen ontwikkelt symptomen binnen 21 dagen), bij de vrouw tot 180 dagen na een risicocontact (Sherrard 1996, Nielsen 1975).
Mannen krijgen meestal enkele dagen tot twee weken na het oplopen van gonorroe de eerste klachten. U hebt dan pusachtige afscheiding, die vaak gelig of groenig van kleur is, en een branderig of geïrriteerd gevoel bij het plassen. Ook moet u regelmatig kleine beetjes plassen. Sommigen hebben helemaal geen klachten.
Gonorroe komt zowel bij vrouwen alsook bij mannen voor. Bij een groot deel van de geïnfecteerden zijn er geen klachten. Dit is vaker het geval bij vrouwen dan bij mannen. Indien er wel klachten zijn worden deze veroorzaakt door ontstekingen aan de plasbuis, vagina, baarmoedermond, anus en/of keel.
Chlamydia, gonorroe en hiv kan je niet doorgeven of krijgen via tongzoenen.
Je kunt door pijpen of beffen gonorroe in je keel krijgen. Gonorroe in je keel komt vaker voor dan chlamydia. Maar je merkt het vaak niet. Klachten van gonorroe heb je meestal bij je vagina of piemel (afscheiding of pijn bij het plassen) of bij het poepen.
De besmettelijkheid van gonorroe is groot. De kans per seksueel contact wordt geschat op 20% van vrouw naar man, en 50% van man naar vrouw. Voor MSM (mannen die seks hebben met mannen) wordt het risico op overdracht van penis naar rectum op 80% geschat.
Je partner kan een soa hebben zonder het te weten
Je partner kan ook een virus hebben waar je later een soa door krijgt. Dat je partner geen klachten heeft, betekent niet dat jij ook geen klachten krijgt. Het kan dus zijn dat jullie allebei een soa hebben, maar jij wel klachten hebt en je partner niet. Of andersom.
Chlamydia is een bacterie en die leeft niet lang buiten je lichaam. Je kunt het dus niet krijgen van iemands spullen lenen. Ook niet als de kleding of handdoek niet gewassen is.
Het schuimt en ruikt soms onaangenaam (vislucht). De schaamlippen en de binnenkant van de vagina kunnen rood, gezwollen en pijnlijk zijn. Dit kan een pijnlijk gevoel geven bij het plassen. De klachten kunnen soms zeer mild zijn en opeens toenemen als gevolg van de menstruatie.
De klachten bestaan uit pusachtige afscheiding, die vaak gelig of groenig van kleur is en een branderig of geïrriteerd gevoel bij het plassen. Ook moet je regelmatig kleine beetjes plassen. Soms zijn er helemaal geen klachten. Ook bij mannen kan de ontsteking opstijgen.
Wanneer mag ik weer seks hebben na een soa behandeling? Je hebt onlangs gonorroe of chlamydia opgelopen en je bent behandeld met een antibioticakuur. Het is dan af te raden om snel weer seks te hebben. Wij adviseren je om minimaal zeven dagen te wachten met seks.
Gonorroe is goed te genezen met antibiotica (injectie of pil). Een week na de behandeling ben je genezen. Dan kun je dus ook weer seks hebben.
In Nederland heeft ongeveer 7% van de patiënten die een SOA-polikliniek bezoeken met een bacteriële SOA een dubbelinfectie. In de meeste gevallen (83%) gaat het om Chlamydia trachomatis (Chlamydia) en Neisseria gonorrhoeae (Gonorroe).
Deze soa komt vooral voor bij mannen die seks hebben met mannen. Het is sinds 2015 bij deze groep de meest voorkomende soa. Ook bij huisartsenpraktijken is er een stijging van het aantal gonorroe-diagnoses: van 9.550 in 2017 naar 11.300 in 2018. Deze stijging betreft met name vrouwen jonger dan 25 jaar.
Syfilis. Syfilis is een ernstige soa die wordt veroorzaakt door een bacterie, die zich langzaam via je bloedbaan verspreidt. Na 2 tot 12 weken kun je klachten krijgen. Bijvoorbeeld zweertjes op of in je mond, penis, vagina of anus.
SOA-symptomen bij een man
Pusachtige, waterige afscheiding uit de penis. Blaasjes, zweertjes of wratten op de penis, de eikel of de anus. Een pijnlijke of gezwollen balzak. Jeuk rond de anus/bilnaad.