Ten onrechte wordt soms gedacht dat iemand na een circulatiestilstand en een daaropvolgende geslaagde reanimatie altijd hersenschade heeft. Gelukkig is het zo dat veel mensen een circulatiestilstand in een goede conditie kunnen overleven.
Het is niet te voorspellen in welke mate er beschadiging optreedt. Wel is bekend dat na vier tot zes minuten een gedeelte van de hersenen zodanig beschadigd raakt dat normaal functioneren niet meer mogelijk is. Het is daarom belangrijk dat er zo snel mogelijk een normaal hartritme is.
Risico op hersenschade na hartstilstand
Als reanimatie wordt gestart binnen: 0–4 minuten: onwaarschijnlijk dat er hersenschade ontstaat. 4–6 minuten : kans op hersenschade. 6–10 minuten: grote kans op hersenschade.
Het belangrijkste risico bij een reanimatie is dat het soms wel lukt om het hart weer goed op gang te krijgen, maar dat de hersenen te lang zuurstofgebrek hebben gehad. Hierdoor kan blijvende hersenbeschadiging ontstaan en of kan de patiënt in coma raken.
Als een hartstilstand langer dan 5 tot 6 minuten duurt zonder reanimatie, dan kan het zelfs zorgen voor schade of sterfte van hersenweefsel. Hierdoor ontstaat hersenschade.
Zo'n acht tot twintig van de honderd mensen overleven een reanimatie buiten het ziekenhuis. De helft daarvan kan na revalidatie zijn leven weer gewoon oppakken en heeft geen of weinig last van de gevolgen (concentratieproblemen, vermoeidheid of gedeeltelijke verlamming).
Nadat u bent gereanimeerd kan er angst of onzekerheid ontstaan over uw gezondheid en over de toekomst.U kunt zich daarnaast ook somber of verdrietig voelen. Dit zijn na de reanimatie normale reacties. Het is belangrijk om aan deze gevoelens aandacht te besteden.
Door een hartstilstand staat de bloedsomloop korte tijd stil. Hierdoor kunnen organen, waaronder de hersenen, beschadigd raken. Deze schade kan voor een deel herstellen, maar voor een deel ook niet. Ook de hersenen hebben een periode geen bloed en zuurstof gehad.
Maar er zijn ook mensen die, na een circulatiestilstand en een reanimatie, problemen hebben of houden. Dit kan zijn met bijvoorbeeld het geheugen, de concentratie, of het gedrag. Niet alleen de patiënten zelf, maar ook voor hun partners en verzorgers is dit een zware belasting.
Bovendien melden overlevenden van een hartstilstand cognitieve stoornissen, beperkte mobiliteit, depressie en beperkte maatschappelijke participatie na ontslag uit het ziekenhuis . Veel patiënten overleven reanimatie, maar keren niet terug naar hun fysieke of mentale gezondheid vóór reanimatie. Als gevolg hiervan hebben sommigen van hen veel revalidatie nodig.
Tekenen van leven zijn, vooral in combinatie: • Spontane, regelmatige, en adequate ademhaling.Lokaliserende bewegingen van de patiënt.Openen van de ogen.Significante stijging van het EtCO2.
Het doel van reanimatie is niet om het hart van het slachtoffer weer op gang te brengen (hoewel dat soms wel het geval is). Reanimatie wordt uitgevoerd om de bloedstroom naar de hersenen en andere organen te behouden totdat er een AED beschikbaar is of een ambulance arriveert. Stop niet met reanimatie. Onderzoeken tonen aan dat reanimatie het meest effectief is met minder onderbrekingen in de compressies.
Tijd is erg belangrijk wanneer een bewusteloos persoon niet ademt. Permanente hersenschade begint al na 4 minuten zonder zuurstof en de dood kan al na 4 tot 6 minuten intreden. Apparaten die automatische externe defibrillatoren (AED's) worden genoemd, zijn op veel openbare plekken te vinden en zijn beschikbaar voor thuisgebruik.
De hersenen hebben een noodvoorraad zuurstof van 3 minuten. Als het zuurstoftekort langer duurt worden eerst de meest kwetsbare delen aangetast. Naarmate het zuurstoftekort voortduurt sterven meer hersendelen af. In normale omstandigheden is er na 9 minuten sprake van hersendood.
Stress kan het hart beïnvloeden. Wanneer je veel last hebt van stress kan het zijn dat je hartslag en ademhaling versnellen. Daarnaast kan stress hartritmestoornissen veroorzaken die in zeer extreme gevallen tot een plotse dood kunnen leiden.
Tijdens de eerste minuten van hartstilstand (van cardiale oorzaak) is er voldoende zuurstofreserve in het lichaam. Daardoor is het te verdedigen om zich te concentreren op goede (en continue) hartmassage, zonder beademen.
Bij ongeveer de helft van deze patiënten is de hersenschade ernstig. Zij komen niet meer bij bewustzijn. De andere helft wordt wel weer wakker, maar er bestaat een kans op (blijvende) problemen met bijvoorbeeld het geheugen.
Het duurt slechts enkele minuten en doet geen pijn. U krijgt hiervoor een aantal elektroden op de huid geplakt. Die elektroden kunnen het elektrische signaal van het hart opvangen.
Nieuwe richtlijnen
In de medische richtlijnen wordt geadviseerd om een reanimatie bij een hartstilstand na twintig minuten te stoppen, indien er geen sprake is van onderkoeling. Over reanimatie bij onderkoelde drenkelingen is niet duidelijk aangegeven hoe lang deze moet doorgaan.
10% van de mensen die door de reanimatie in leven blijft, ernstige blijvende klachten overhoudt. Het kan gaan om ernstige geheugenproblemen, problemen met spraak, uitval van een arm of been of zelfs coma.Er kunnen ook tijdelijke problemen ontstaan, zoals een gekneusde of gebroken rib.
Behandeling van hersenschade door te weinig zuurstof
Als je hersenen langer dan 6 minuten geen zuurstof krijgen, dan leidt dat bijna altijd tot schade die niet kan worden genezen.
Eerste minuten na hartstilstand cruciaal!
Hoe sneller reanimatie en een AED worden gebruikt, hoe groter de kans op overleving. Als er binnen 1 minuut gereanimeerd wordt en een AED wordt gebruikt, is de overlevingskans 90%.Maar als er meer dan 10 minuten wordt gewacht, is de overlevingskans minder dan 5%.
Overlevingskans. Nu overleeft 10 tot 20% van de slachtoffers. Door reanimatie en inzet van een AED kan dit percentage omhoog. Bij snel gebruik van het apparaat, dat elektrische schokken geeft om het hart weer goed te laten pompen, is de overlevingskans tussen de 50 en 70 procent.
Bij reanimatie pomp je op een kunstmatige manier zuurstofrijk bloed rond door het lichaam. Dit doe je door steeds 30 borstcompressies te geven en 2 beademingen. Reanimatie kan schade aan vitale organen zoals de hersenen en het hart beperken of voorkomen. Meestal zal reanimatie het normale hartritme niet herstellen.
De beslissing om te reanimeren wordt gerechtvaardigd door de morele regel dat het slachtoffer van een hartstilstand het recht heeft om de kans te krijgen om te overleven en om reanimatie te ontvangen . De verplichting om hulp te verlenen behoort ook tot de algemeen aanvaarde morele regels.