Een onderdak is wel bestand tegen water, maar als het begint water te gieten zoals 3 dagen geleden zal dit door het onderdak lopen zolang dat de pannen er nog niet opliggen.
Het onderdak maakt je dak waterdicht en zorgt voor de warmte-isolatie van een ruimte. Ook houdt het vorst en insecten tegen en moet het brandwerend zijn. Heb je een oud huis waarvan het hellende dak is voorzien van leien of dakpannen, zonder dit dakgedeelte dan weet je haast zeker dat het dak niet geheel waterdicht is.
Een onderdak wordt vlak onder de dakbedekking aangebracht, vandaar ook de benaming. De dakconstructie wordt op deze manier beschermd tegen het binnentreden van vocht, koude lucht en vuil. Een onderdak is tevens ademend, waardoor vocht naar buiten kan verdampen. Dit beschermt uw dak tegen vochtproblemen als condensatie.
Een goed onderdak is water- en winddicht maar damp-open. Vocht dat zich in de isolatie bevindt, moet namelijk de kans krijgen om naar buiten te kunnen verdampen. Anders zou de isolatie alsnog vochtig raken en hierdoor zijn isolatiecapaciteit verliezen.
Wat is het onderdak
Het onderdak is een stijf, halfstijf of soepel plaatmateriaal of folie dat geplaatst worden op de spanten ( spantendak ) of kepers ( keperdak ). Het dient als bescherming tegen regen en wind. Daarom dient het materiaal waterdicht & winddicht te zijn.
Prijs onderdak plaatsen
Voor de plaatsing van een onderdak moet je rekenen op een prijs van 10 euro per vierkante meter. Bijkomende kosten zijn o.a. het verwijderen en terugplaatsen van de dakbedekking + het vernieuwen van de pannelatten en tengellatten. Reken hiervoor op zo'n 35 euro per vierkante meter.
Bij nieuwbouw wordt een onderdak tegenwoordig standaard voorzien. Dit wordt gewoonlijk aan de buitenkant van het dak geplaatst, boven het spantendak of keperdak. Bij de plaatsing is het belangrijk dat de folie of platen gedeeltelijk met elkaar overlappen om insijpelend vocht langs de naden te voorkomen.
Standaard zijn stijve onderdakplaten 18 tot 22 mm dik, maar er bestaan er ook die tot 8 cm dik zijn en kunnen worden gebruikt als eerste isolatielaag. De meest gebruikte stijve onderdakplaten zijn menuiserite onderdakplaten van 3 mm dik.
Of je een onderdak hebt is makkelijk te zien langs de binnenzijde van het dak. Zie je de dakbedekking (leien, dakpannen,..), dan heb je geen onderdak. Zie je een folie, maar is deze beschadigd, hangt hij door of is hij onderbroken, dan is je onderdak aan vernieuwing toe.
Een dak zonder onderdak kan je ook isoleren met PUR/PIR-isolatieplaten uit hardschuim. We schroeven hiervoor panelen uit PUR of PIR op de onderzijde van de kepers, een onderdeel van je dakconstructie.
Asbest plaatmateriaal is meestal te herkennen aan de gewafelde honinggraad structuur en de opbouw in meerdere lagen. Hechtgebonden onderdakplaten zijn zacht aanvoelende dunne lichtgrijze, roze of gele platen. Deze platen werden vaak gebruikt als isolatiemateriaal voor leien- en pannendaken.
Een goed onderdak moet zowel waterdicht, luchtdicht, winddicht als dampopen zijn. Dat een onderdak waterdicht moet zijn, is de logica zelve. Maar een onderdak doet nog meer. Een onderdak voert het vocht dat toch door het dak weet heen te komen, correct af naar de goot.
In de meeste oude woningen bestaat de dakconstructie uit gordingen met daarop kepers van ca. 6 cm dik. Je kunt dan de ruimte tussen de kepers vullen met isolatie. 6 cm isolatie is al een mooi begin, maar als je een hoger rendement wilt halen, moeten we naar minstens 12 à 15 cm gaan of nog meer.
Zeker doen! Dakwerkers kunnen zich immers wapenen tegen de regen, leggen het onderdak op een moment dat het droog is, en vanaf dan kunnen ze probleemloos verder.
In geval van dakvernieuwing na waterschade werken we altijd met dampopen folie onder de pannen. Dit folie heeft als functie dat het dak waterdicht blijft. Water kan niet naar binnen, maar de damp kan wel naar buiten. Oftewel; het kan niet inregenen, maar wel uitdampen.
Een eerste mogelijkheid is een Ersatz-onderdak. In plaats van op de kepers, wordt de onderdakfolie aangebracht langs binnen, namelijk tussen de kepers of spanten. Daarnaast, blijft de klassieke opbouw behouden: onder het onderdak komt het isolatiemateriaal met een dampscherm aan de warme zijde.
Het onderdak kan het dak ook winddicht maken (synthetische platen en folies). Vezelcementplaten zijn niet winddicht. Winddichte onderdaken vergroten de isolatiewaarde van het dak. Als u op zolder de onderzijde van de dakpannen kunt zien, dan is er nog geen onderdak.
Dakisolatie aan de binnenzijde is mogelijk als je huis een schuin (of hellend) dak heeft. van het dakbeschot wordt isolatiemateriaal geplaatst. Dat kunnen isolatieplaten zijn, of isolatiedekens die afgewerkt worden met gipsplaten. Maar ook kan polyurethaan (PUR) als dakisolatie tegen het dakbeschot worden gespoten.
PIR platen of PIR renovatieplaten zijn de beste isolatiematerialen om een hellend dak van buitenaf te isoleren. Het isolatiemateriaal wordt aangebracht op een bestaand dakbeschot en biedt een effectieve manier van isoleren.
Een dampscherm is nodig bij bepaalde isolatiematerialen – zoals minerale wol, cellulose, … - om te vermijden dat er vocht in de isolatie kan dringen. Dat is belangrijk om de isolerende capaciteiten van het materiaal te vrijwaren. Het scherm wordt ook wel eens gebruikt om gebouwstructuren te beschermen tegen vocht.
Een hellend dak wordt meestal aan de binnenzijde geïsoleerd. Soms is dit echter niet mogelijk of wenselijk. Isoleren aan de buitenzijde van het dak is dan een betere optie. Een schuin dak dat aan de buitenzijde voorzien is van isolatiemateriaal noemt men een sarkingdak.
In principe wordt voor dakbeschot Douglas- en vurenhout gebruikt, uiteraard voorzien van een FSC of een PEFC kenmerk. Beide houtsoorten komen uit Europese aanbouw. Je kunt planken gebruiken, die als schroten in elkaar geleid worden of grote OSB of Undelayment platen.
De tengellatten zorgen er mee voor dat de pannen een goede grip hebben op de panlatten. Daarnaast en nog belangrijker zorgen ze ervoor dat er een ruimte is tussen de pannen en het onderdak. Deze ruimte fungeert onder meer als verluchtingskanaal dat ervoor zorgt dat eventueel vocht onder de pannen kan verdampen.