Leer omgaan met je gevoel voor tijdsdruk. Plan voldoende ruimte in voor je activiteiten. Ontmoet mensen op een rustige plek, bijvoorbeeld bij je thuis of in een bibliotheek. Als je weet wat je eigen beperkingen zijn en wanneer je last hebt van overprikkeling, kan het je helpen om ermee om te gaan.
Overprikkeling en hoogsensitiviteit
Als je hoogsensitief bent komen prikkels meer en harder bij jou binnen en beleef je ze intenser. Daarnaast is het voor jou moeilijker om prikkels te filteren; er komt van alles tegelijkertijd binnen en je moet al die prikkels verwerken. Hierdoor kun jij sneller overprikkeld raken.
Veel hooggevoelige personen hebben moeite met andere plekken, slapen in een ander bed, ontbijten in hotels, andere omgeving, ander geuren, prikkels, energie. Ze slapen slecht, worden moe, hun darmen reageren.
Hoogsensitieve mensen kunnen intense emoties voelen en zijn vaak ook gevoelig voor de stemmingen van anderen. Ze kunnen zich snel overweldigd voelen door intense emoties, zowel positief als negatief. Dit kan leiden tot gevoelens van overweldiging en een gebrek aan emotionele stabiliteit.
Aron omschrijft een hoogsensitief persoon als iemand die sterker geprikkeld wordt dan een niet hooggevoelig persoon. Hoogsensitiviteit is geen psychische klacht, maar een persoonlijkheidskenmerk. Mensen die zich hierin herkennen zouden gevoeliger zijn voor omgevings-, sociale en emotionele prikkels.
Een zogenaamde HSP (Highly Sensitive Person of hoogsensitief persoon) is iemand die gevoeliger is voor indrukken en prikkels dan gemiddeld. Hij of zij neemt subtielere nuances waar in de lichaamstaal en stemmingen van anderen en is gevoeliger voor licht, geuren en geluiden.
Tijdens de slaap heeft het brein de tijd om de ervaringen van de dag te verwerken en op te slaan. Voor hoogsensitieve kinderen, die de wereld intenser beleven dan hun leeftijdsgenoten, is slaap essentieel. Deze kinderen nemen meer informatie in zich op, en het kost hun hersenen veel energie om alles te verwerken.
Gevoeligheid voor prikkels
HSP-ers nemen intenser en gedetailleerder waar. Prikkels komen sterker binnen. Deze prikkels kunnen allerlei soorten prikkels zijn: Licht, geluid, smaak, aanraking, maar ook pijn, sfeer, emoties, sociale prikkels en bijvoorbeeld het hongergevoel of een snellere hartslag.
De precieze oorzaak van overprikkeling is onbekend. Wel zijn er ideeën over de mogelijke oorzaken: Eén van de oorzaken heeft te maken met hoe de hersenen informatie van de zintuigen verwerken. De drempelwaarde om een geluid waar te nemen is veranderd waardoor je het geluid harder hoort dan het eigenlijk is.
Als je overprikkeld bent, heb je het gevoel alsof alles je te veel is. Alle lichten, geluiden of geuren komen plotseling als een stortvloed op je af en het liefst verstop je je veilig in huis met alle gordijnen dicht.
Carbamazepine brengt overprikkelde zenuwen in de hersenen tot rust, zodat ze niet te snel reageren. Hierdoor voorkomt het sommige epilepsieaanvallen. Het werkt niet bij iedereen. Na een aantal weken zal duidelijk zijn of het medicijn voldoende werkt.
De tijd vliegt als je het leuk hebt! Dat is natuurlijk niet echt zo, maar voor je gevoel gaat de tijd veel sneller als je iets leuks aan het doen bent dan wanneer je bijvoorbeeld een saaie opdracht moet doen. Je hersenen zijn namelijk heel slecht in het inschatten van tijd.
Dat heeft te maken met de hoeveelheid nieuwe indrukken die je ervaart, legt Van de Ven uit. "Al die ervaringen vragen je volle aandacht, en daardoor voelen je dagen vanzelf lang en vol." Onze waarneming van tijd verandert achteraf, maar ook op het moment zelf kan de beleving van tijd verschillen.
Maak afspraken met jezelf.
Bepaal hoe vaak je tijd wilt doorbrengen met gezin. Wanneer je iets met je kinderen wilt doen of wanneer je er even alleen met je partner op uit wilt. Ga bij jezelf na hoe vaak je de behoefte hebt om helemaal alleen te zijn en wanneer je tijd wilt doorbrengen met vrienden.
Naast productiviteit geeft alleen-tijd ook je creativiteit en gevoel van vrijheid een boost, blijkt uit onderzoek. Daarnaast maakt het je vrolijker, gelukkiger en minder gestrest. Het is een moment om in te checken bij jezelf. Er ontstaat ruimte in je brein om gedachten, gevoelens en ervaringen te verwerken.
Jobs in de welzijn- en gezondheidssector
Mensen aanvoelen is een van de sterktes van HSP's. Omdat ze bovendien op zoek zijn naar zingeving, komen hooggevoelige mensen vaak uit bij een job waarin ze mensen kunnen helpen, zoals apotheker, diëtist, therapeut,… Bekijk de jobs in deze sector.
Kan je van hoogsensitiviteit afkomen? Hoogsensitiviteit wordt gezien als een karaktereigenschap net zoals je introvert of extravert kunt zijn. Daar kom je niet vanaf.