Ons afweersysteem houdt de bacteriën prima onder controle, totdat stress-hormonen de afweer onderdrukken – en daarvoor is hard bewijs. Stress kan dus een duw richting ziekte geven. En dan niet alleen richting psychische klachten zoals overspannenheid of burn-out, maar bijvoorbeeld ook de oogziekte serosa.
Ook ben je gevoeliger voor pijn. In die zin maakt stress tal van aandoeningen en kwalen erger, waaronder hoofdpijn en migraine, buikpijn, rugklachten en fibromyalgie, een vorm van reuma. Verder kan stress eerder doorgemaakte psychische problemen opnieuw doen opflakkeren, zoals verslaving, angst en depressie.
Langdurige stress hangt samen met depressie, burn-out en angststoornissen. De hormoonhuishouding is namelijk verstoord, hersengebieden zijn ontregeld en soms zelfs beschadigd en verschillende systemen werken niet zoals normaal. Stress en psychische klachten werken elkaar vaak ook in de hand.
Je spieren spannen zich constant aan, je bent vermoeid, kunt je moeilijk concentreren of heb last van veel (spannings)hoofdpijn. Door chronische stress verhoog je de kans op overprikkeling, hartritmestoornissen en andere psychische klachten zoals een burn-out, angststoornis en depressie.
De kleinste taken zijn al te veel gevraagd en dat kan zorgen voor gevoelens van falen. Als je een burn-out hebt, dan heb je vaak ook veel klachten die voorkomen bij een depressie. Zo voel je je vaak somber, lusteloos en heb je last van schuldgevoelens. De ziektebeelden zijn moeilijk van elkaar te onderscheiden.
Het effect van deze mentale druk op ons stress-respons systeem kan je lezen in het bloed. Daarom ontwikkelde Labo Nuytinck - anacura, gespecialiseerd in het evalueren van bloedwaarden, de Mentale Adaptatie Score (MAS). MAS weerspiegelt je mentale fitheid en aanpassing aan de dagelijkse stress.
Stress kan leiden tot psychische klachten zoals slaapproblemen en moeheid, somberheid en psychose. Ook kan je last krijgen van lichamelijke klachten, zoals hartkloppingen, een gejaagd gevoel, een hoge bloeddruk en veel zweten. Dit zijn signalen dat de stress te veel wordt of te lang duurt.
Te lang te veel stress, of spanning, zorgt ervoor dat je hersenen minder goed functioneren. Hierdoor kun je bijvoorbeeld vaker dingen gaan vergeten, snel afgeleid zijn en gevoeliger zijn voor negatieve emoties. Dit is te voorkomen door je hersenen voldoende rustmomenten te geven.
Chronische stress beschadigt de hippocampus
Een verhoogde concentratie cortisol kan cellen verstoren of zelfs beschadigen. Chronische stress beschadigt de hippocampus, waardoor het cortisolniveau hoog blijft, zodat de hippocampus nog meer beschadigt – een vicieuze cirkel.
Stress is niet per definitie ongezond. Je hebt een bepaalde mate van stress nodig om goed te kunnen functioneren. Gezonde stress is de spanning die je voelt voor een examen, optreden, sollicitatiegesprek of andere spannende gebeurtenis. Stress zorgt ervoor dat je extra alert kunt reageren en geconcentreerd kunt werken.
Die moderne 'stressoren' gaan niet weg na een aantal minuten of uren, maar blijven constant aanwezig. Je stresssysteem komt niet meer tot rust en dat heeft funeste gevolgen in je lijf. Als we zeggen dat cortisol bedoeld is voor stress die wat langer duurt, bedoelen we minuten of uren, niet maanden of zelfs jaren!
Gewichtsverlies door stress
Door stress kan je jouw eetlust bijvoorbeeld verliezen, waardoor het mogelijk is dat je afvalt. Dit kan gebeuren om verschillende redenen: Je stofwisseling versnelt. Door het cortisol en de verhoogde adrenaline in je lichaam word je stofwisseling versnelt en gaat je hartslag omhoog.
Kalmeringsmiddelen zijn medicijnen die uw emoties minder sterk maken. Ze helpen vooral tegen angst, zenuwen en stress. Bekende kalmeringsmiddelen zijn benzodiazepinen. Voorbeelden van kalmeringsmiddelen zijn alprazolam, bromazepam, diazepam en lorazepam.
Stress en de buik
Dit zorgt voor een verhoogde hartslag, meer adrenaline en een sneller reactievermogen. Dit heeft wel als gevolg dat er minder bloed naar de darmen gaat. De darmfuncties worden hierdoor vertraagd. Dit kan leiden tot verschillende darmklachten, zoals maagpijn, verstopping en een opgeblazen buik.
Bewegen, schudden, trillen en ademen
Bewegen en trillen helpen bij het ontladen van opgebouwde stress en verdriet. Bij opkroppen van emoties zal je lichaam altijd een weg vinden om het eruit te gooien als jij dat zelf niet doet. Doe je dat niet, dan zet het zich vast, wat je voelt als spanning.
Stress zorgt ervoor dat je spieren zich aanspannen. Het bindweefsel om je spieren gaat daardoor strakker om de spieren heen te gaan zitten waardoor je spieren niet meer optimaal kunnen bewegen. Ze zitten als het ware “gevangen” in het bindweefsel. De spieren reageren hier vervolgens op door nog meer aan te spannen.
Als gevolg van langdurig véél te veel stress is het lijf uitgeput en zijn regelprocessen in de hersenen veranderd. Dát is de oorzaak van deze malaise. Om te herstellen moet het ontregelde brein weer normaal gaan functioneren. Dat gaat niet vanzelf en het heeft veel tijd nodig.
Perioden van langdurige psychologische stress kunnen leiden tot cerebrovasculaire accidenten (CVA). Dit schrijven wetenschappers van de universiteit van Göteborg onder leiding van Katarina Jood in een publicatie op de website van BioMed Central Medicine.
Cortisol, het antistresshormoon, wordt geassocieerd met het vet op de buik. Als dit hormoon in hoge mate aanwezig in het lichaam, worden alle vetreserves verbrand voor die rond de buik wordt aangesproken. Dit hormoon kan ook beïnvloed worden door bepaalde voeding of veranderingen in levensstijl.
Veel water drinken en verder hetzelfde blijven eten en drinken, helpt niets. Water is wel een goede keuze om frisdrank en vruchtendranken mee te vervangen. Dat scheelt calorieën en draagt daardoor bij aan afvallen.
Onbedoeld gewichtsverlies is een vermindering van ten minste 5 à 10% van het lichaamsgewicht in minder dan 6 maanden tijd. Dat kan verschillende oorzaken hebben, hoewel er bij een op vier geen verklaring wordt gevonden.