Als u ergens een levende of dode vleermuis ziet liggen, dan kan het zijn dat hij hondsdolheid heeft. Raak hem niet aan! Hondsdolheid is een ernstige ziekte bij dieren, en mensen kunnen het krijgen via dieren. Zonder behandeling met medicijnen is de ziekte dodelijk.
Besmetting met het rabiësvirus kan optreden na contact met een besmet dier. Met name het speeksel van een besmet dier is gevaarlijk. In Nederland komt besmetting van honden niet voor maar vleermuizen kunnen wel besmet zijn. Als u een zieke of dode vleermuis met blote handen aanraakt, is er een kans dat u besmet wordt.
Ligt de vleermuis op de grond, raak hem niet zomaar aan. De veiligste manier om de vleermuis op te pakken is door een bakje, doosje of bloempot over de vleermuis te leggen. Daarna een kartonnetje eronder schuiven en het geheel oppakken. Gebruik dan altijd stevige handschoenen.
Vleermuizen bijten niet tenzij ze zich bedreigd voelen bijvoorbeeld wanneer mensen hem proberen op te pakken. Vleermuizen veroorzaken veel overlast. Deze dieren maken nauwelijks geluid en hebben een zeer droge ontlasting waardoor ze niet stinken.
Wanneer het gaat over de verspreiding van levensbedreigende virusinfecties, wordt geregeld in de richting van de vleermuizen gekeken. Maar zolang mensen hen niet opeten of met blote handen aanraken, valt er niets te vrezen.
Het kan gebeuren dat ze zo soms rakelings langs je heen scheren. Hun sonar heeft hen echter al lang laten weten dat jij geen smakelijk insect bent maar een groot, te mijden voorwerp. In je haren vliegen - en erin verstrikt raken - doen ze dus niet.
Katten kunnen levende vleermuizen zelf vangen. Het hoeft niet zo te zijn dat het al een dood exemplaar was. Vaak vinden katten (dwerg)vleermuizen bij u in of nabij uw huis of bij een spouwmuur.
Blijf rustig. We kunnen ons voorstellen dat zo'n rondvliegende vleermuis erg spannend is, maar er is geen reden tot paniek. De vleermuis zal echter niet tegen u aan vliegen. Ook vliegen vleermuizen niet in uw haren.
Bel een een vleermuizenopvang of vleermuisdeskundige bij u in de buurt. Hij of zij zal de vleermuis ophalen of instructies geven over wat met de vleermuis te doen. Ook dode vleermuizen kunnen nog belangrijk zijn voor onderzoek.
Zo'n beet doet allereerst pijn. De meeste vleermuizen hebben namelijk scherpe tanden. Bij de beet kun je echter ook besmet raken met het lyssavirus. Dit virus kan rabiës veroorzaken, ook wel hondsdolheid genoemd.
Mensen kunnen slechts geluiden tot 20 kHz horen, dus voor de meeste mensen zijn vleermuizen niet hoorbaar. Met behulp van een ultrasoonontvanger, een zogenaamde batdetector, zijn de geluiden van vleermuizen voor mensen hoorbaar te maken.
Als je gekrabd of gebeten wordt door een vleermuis, moet je de wond langdurig wassen onder stromend water. Daarna moet je zo snel mogelijk medische hulp zoeken. Je krijgt dan, afhankelijk van de wond, vaccinaties en/of antistoffen toegediend. De antistoffen zijn niet verkrijgbaar bij de apotheek.
Probeer dat te voorkomen door vleermuizen met handschoenen te pakken als dat nodig is. Een jonge of gewonde vleermuis kun je voorzichtig in een doosje vegen, zodat je ze niet hoeft aan te raken. Moet je ze wel oppakken, trek dan geen vuurvaste lashandschoenen of ovenwanten aan, want dan voel je de vleermuis niet.
Vleermuizen zijn gevoelig voor lichtverstoring. Bij hun verblijfplaatsen, op vliegroutes en in hun jachtgebied. Vooral straatverlichting kan leiden tot pijnlijke verblinding bij deze beschermde nachtdieren.
Vleermuizen in huis
Mens en dier kunnen vaak ongemerkt samenwonen; de dieren vestigen zich namelijk op voor de mens ontoegankelijke plekken, zoals de spouwmuur, onder de dakpannen, achter het dakbeschot of achter vensterluiken, in kieren tussen kozijnen en op vele andere plaatsen.
Stinkende uitwerpselen van vleermuizen
De stank van de uitwerpselen van vleermuizen wordt vaak vergeleken met de geur van rottend knoflook. Maar in combinatie met de urine van ratten, zal de ammoniaklucht van de urine overheersen.
Overdag slapen vleermuizen hangend op hun kop of weggekropen op plekken waar ze moeilijk te bereiken zijn voor hun vijanden (roofvogels, uilen, katten, marters). Ze zitten op warme, droge, donkere plekken. Bijvoorbeeld in een spouwmuur, onder dakpan- nen van een modern gebouw of in een boomholte.
Om in het donker op insecten te kunnen jagen, maken vleermuizen slim gebruik van echolocatie: ze maken met hun stembanden korte piepjes en luisteren of deze terugkaatsen (echoën) van objecten en insecten in de ruimte om hen heen.
Naast verdwaalde vleermuizen kun je de diertjes ook in jouw woning krijgen als gevolg van een kraamkolonie. Zo'n kraamkolonie wordt gevormd door een groep vrouwtjesvleermuizen, vaak in april, mei of juni. In deze kolonie worden zij zwanger en baren ze een jong. Zij zogen het jong net zolang tot deze mee kan vliegen.
Rabiës is een infectieziekte die de hersenen aantast. Het virus wordt alleen overgedragen op mensen door dieren met rabiës. In Nederland komt rabiës zeer zelden voor en alleen bij bepaalde vleermuissoorten.
Onze vleermuizen worden gewoonlijk in stuitligging geboren, waarbij het jong zodra de vliezen breken met de poten in de vacht van de moeder grijpt. De jongen worden kaal geboren en direct door hun moeder schoongelikt. Al snel gaat het jong op zoek naar de tepel en begint het te drinken.
Vleermuizen poepjes zijn gemakkelijk te herkennen. Ze hebben ongeveer het formaat van muizenkeutels. Omdat vleermuizen veelal onder een dakbeschot of andere hoge plek kruipen blijven de uitwerpselen op de muur geplakt. Ook kunt u op het dak keutels vinden.
Bij een beet of een vermoeden van een beet door een vleermuis is het belangrijk om steeds een arts of dierenarts te raadplegen. Zo'n beet kan immers heel gevaarlijk zijn. Dit heeft echter niets met hun eventuele giftigheid te maken, wel met het feit dat vleermuizen kunnen besmet zijn met hondsdolheid.