Het leven na een coma ziet er niet voor iedere comapatiënt hetzelfde uit. Sommigen ontwaken uit hun coma, en anderen niet. Dit hangt erg af van de oorzaak van de coma en de hoeveelheid hersenschade. Over het algemeen zullen echter meer dan de helft van de mensen na enkele dagen uit een coma kunnen ontwaken.
Duur van een coma
Er wordt aangenomen dat een diep coma maximaal 2 maanden duurt. het diepe coma kan overgaan in een coma vigil (zie verderop). de toestand van de patiënt kan zodanig achteruit gaan dat hij komt te overlijden.
Ongeveer een op de vijf patiënten komt niet meer bij uit coma. De oorzaak van het coma is dan zo ernstig, dat de hersenen te veel schade hebben opgelopen. De patiënt overlijdt omdat het lichaam daardoor steeds verder achteruitgaat.
Artsen brengen een patiënt in coma met een verdoving of door zijn lichaamstemperatuur beneden de 33 °C te brengen. Deze toestand is reversibel, wat betekent dat de arts de patiënt weer uit het coma kan halen door de behandeling stop te zetten.
Ja. Dat een comapatiënt kan dromen weten we zo goed als zeker. Dat een comapatiënt droomt kan je, net als bij slapende mensen, namelijk zien aan het bewegen van hun ogen. Sommige patiënten komen bij en vertellen over hun dromen, andere zijn er juist bang voor.
Als iemand echt hersendood is, is er geen enkele kans dat diegene nog wakker wordt, zegt Hoogerwerf. Om vast te stellen of er echt sprake is van hersendood wordt er verplicht een serie tests uitgevoerd, van het testen van reflexen tot metingen van de hersenactiviteit.
Iemand die hersendood is, kan nooit meer herstellen. In Nederland is er een verplicht Hersendoodprotocol dat artsen in alle ziekenhuizen zorgvuldig en nauwkeurig doorlopen om de hersendood vast te stellen. Pas als dat protocol helemaal is doorlopen, kan hersendood worden vastgesteld.
Je hersenstam is ernstig beschadigd en kan niet meer functioneren. Je kunt dus ook niet meer zelfstandig ademhalen en je zult hier altijd hulp bij nodig hebben. Bij een coma kan je vaak nog zelfstandig ademhalen.
De persoon kan niet zelfstandig ademen en wordt daarom beademd. Daar merkt de persoon zelf niets van. In de acute fase van coma (comateuze toestand) maakt iemand nauwelijks of geen bewegingen, reageert niet op pijnprikkels of op aanspreken.
Terry Wallis, een man uit de Amerikaanse staat Arkansas, werd op 11 juni 2003 wakker nadat hij maar liefst 19 jaar in een comateuze toestand met minimaal bewustzijn had gelegen. Hij belandde daarin na een auto-ongeluk in 1984. Toen hij na al die jaren ontwaakte, had hij geen besef van de tijd die was voorbijgevlogen.
Praat tegen degene die in coma ligt. Een comapatiënt heeft nog wel hersenactiviteit. Hoewel het hier niet altijd op lijkt, kan het goed zijn dat een comapatiënt je hoort en/of begrijpt. Het kan fijn en rustgevend zijn voor diegene als je tegen hem praat.
Sindsdien is zij 42 jaar lang door haar collega's verzorgd. Aruna Shanbaug (67) overleed in Mumbai aan de gevolgen van een longontsteking. Zij was voor zover bekend wereldwijd de persoon die het langste in coma heeft gelegen.
'Coma lijkt van buitenaf erg op slaap', zegt dr. Ingrid Baar. 'Er is een gedaald bewustzijn en een verminderde aandachtsfunctie. Alleen is een comateuze patiënt niet wekbaar en is er geen interactie met de omgeving.
Je hersenstam is bij een coma vaak onbeschadigd gebleven en kan dan nog een aantal primitieve functies uitvoeren. Je blijft echter bewusteloos en kunt dan ook niet bewegen of nadenken. Wel zal iemand in een vegetatieve staat zijn ogen kunnen opnemen, en soms zelfs een beetje bewegen.
Het leven na een coma ziet er niet voor iedere comapatiënt hetzelfde uit. Sommigen ontwaken uit hun coma, en anderen niet. Dit hangt erg af van de oorzaak van de coma en de hoeveelheid hersenschade. Over het algemeen zullen echter meer dan de helft van de mensen na enkele dagen uit een coma kunnen ontwaken.
Hersendood is een toestand waarbij je hersenen helemaal niet meer in staat zijn te reageren op prikkels. Je hebt geen ademhaling meer, je kunt niet meer bewegen en je hebt geen primitieve reflexen meer. Dit betekent praktisch dat je hersenen dood zijn. Je lichaam kan echter nog wel blijven leven.
Bij hersendood werken de hersenen helemaal niet meer en deze kunnen ook niet meer herstellen. De patiënt heeft geen bewustzijn meer en kan geen pijn meer voelen.
Coma is niet hetzelfde als hersendood. In coma is er nog wel een uiterst minimale elektrische activiteit en stofwisseling in de hersenen. Als iemand hersendood is, is er geen hersenactiviteit meer, ook niet van de hersenstam of het verlengde merg.
Je kunt een dode niet meer tot leven wekken. Een mens wordt als biologisch dood of hersendood beschouwd als de functie van de hersenen, de hersenstam en het verlengde merg volledig, definitief en onomkeerbaar verloren is gegaan. Volgens deze definitie is het dus mogelijk om met een kloppend hart tóch dood te zijn.
Een verrassing voor artsen wereldwijd: een Chinese vrouw van 24 leeft al heel haar leven zonder een groot deel van haar hersenen. De vrouw was in de provincie Shandong naar het ziekenhuis gegaan omdat ze duizelig en misselijk was.
De meeste gevallen treden op na ongevallen met schedelletsel of na een hersenbloeding. Op een intensivecareafdeling kan het lichaam van een hersendode blijven functioneren door het toepassen van kunstmatige ademhaling.
Het kenmerk van hersendood is nu juist dat allerlei prikkels -pijn, maar ook warmte en koude, geluid en licht- niet meer tot de hersenen doordringen. Dat kan gewoonweg niet meer, vanwege het volledig ontbreken van elektrische hersenactiviteit. ,,Het is onmogelijk dat een patiënt dan nog iets van een operatie merkt.''
Afscheid kunnen nemen van een overledene is altijd mogelijk. Of iemand nu orgaan- of weefseldonor is na overlijden. Dat kan zowel vóór als na de donatie. Het uitnemen van organen of weefsels gebeurt zorgvuldig en met respect voor de overledene en de familie.
Er zijn verschillende medische redenen om iemand in kunstmatige coma te brengen. Het kan voor het comfort van de patiënt zijn of om complicaties te vermijden. Daarnaast is het ook een manier om ondraaglijke pijn te verlichten. Of om te vermijden dat het lichaam tegenwerkt, wat bij COVID-19-patiënten soms het geval is.