Bij een deel van de mensen die een staaroperatie ondergaan kan de staar weer gedeeltelijk terugkomen. De klachten die dan ontstaan, zijn vergelijkbaar met staarklachten, met name wazig, niet scherp zien. In zo'n situatie is er sprake van nastaar. Dit is overigens een veelvoorkomend verschijnsel.
Slechts 1 tot 3 van de 10 patiënten heeft hier last van. Kinderen ontwikkelen vaker nastaar na een staaroperatie.
Ongeveer de helft van de patiënten die staar hebben gehad, krijgt nastaar. Meestal gebeurt dit tussen de één en de tien jaar na de staaroperatie. De klachten van nastaar zijn vergelijkbaar met staar. Uw gezichtsvermogen gaat geleidelijk achteruit.
Sinds kort is het mogelijk om bij bij staar in één keer 2 ogen te laten behandelen. Is de tweezijdige (bilaterale) staaroperatie iets voor u? Anneke Jansen (adviseur Oogzorg bij de Oogvereniging) geeft advies. Eind 2021 is de behandelrichtlijn voor staar (cataract) vernieuwd.
De dag na de staaroperatie kan het zicht nog wazig of verminderd zijn. Dit kan komen door een tijdelijke zwelling van het oog. Dit herstelt zich meestal vanzelf de eerste week na de operatie. Het kan ook veroorzaakt worden door de brilsterkte die veranderd is.
De kans dat het lenszakje tijdens een staaroperatie scheurt is klein, ongeveer bij 1-2% van de staaroperaties.
Kiest u een implantlens om dichtbij scherp te kunnen zien en had u voor de operatie ook een bril nodig om veraf goed te kunnen zien? Dan heeft u ná uw staaroperatie ook geen leesbril meer nodig, maar nog wel een bril of contactlenzen voor veraf.
Wanneer kan ik weer goed zien na een staaroperatie? De meeste mensen kunnen 2 weken na de operatie weer goed zien. 4 tot 6 weken na de staaroperatie kunt u naar de opticien voor een nieuwe bril of contactlenzen.
Behandeling en prognose
Bij klachten zal de kunstlens worden teruggeplaatst (repositie) of worden verwijderd en zo mogelijk worden vervangen door een andere kunstlens (IOL exchange). Vaak is een glasvochtoperatie nodig waarbij de verplaatste kunstlens wordt verwijderd (zie folder vitrectomie).
Wanneer u geopereerd bent aan staar dan heeft u een controle-afspraak drie/vier weken na de operatie. Tijdens deze controle krijgt u van de assistent(e) of de oogarts een nieuw brilrecept mee. De opticien meet deze brilsterkte nog na voor u, ongeveer zes weken na de operatie.
Oorzaken van staar
Dit is een normaal ouderdomsverschijnsel dat al vanaf 55 jaar kan ontstaan. Rond de 75 jaar heeft 70% van de mensen staar. Ouderdomsstaar is dan ook de meest voorkomende vorm van staar.
Nastaar kan enkele maanden tot jaren na het ondergaan van een staaroperatie geleidelijk aan ontstaan. Doordat bij nastaar het lenszakje troebel is, kan het licht het netvlies niet meer goed bereiken. Deze vertroebeling zorgt ervoor dat uw zicht achteruitgaat en ook met een bril niet meer te verbeteren is.
Nastaar is een onschuldige aandoening die met laser verholpen kan worden.
De operatie doet geen pijn. Artsen kunnen de staaroperatie ook met een laser doen. Onderzoek heeft laten zien dat dit meestal niet beter is dan een gewone operatie. Na de operatie krijgt u meestal een plastic doorzichtig oogkapje op uw oog.
Als u slecht ziet of een oogaandoening heeft zoals staar, glaucoom of maculadegeneratie, kan dit risico's opleveren in het verkeer. U kunt bijvoorbeeld moeite hebben met diepte zien, verkeersborden lezen of gevaar zien aankomen.
Met de standaard lens wordt het zicht gecorrigeerd voor één afstand. Meestal is dit de verte afstand, waardoor mensen na de operatie veraf beter gaan zien zonder bril. Soms wordt er in overleg met de oogarts voor gekozen om de sterkte op min 2,5 uit te rekenen, zodat je goed nabij kan kijken zonder bril.
Als u zich niet laat opereren, kunt u niet blind worden. Uw zicht gaat dan wel langzaam achteruit. Een staaroperatie is pas nodig als de staar u gaat belemmeren in uw dagelijkse bezigheden. Uiteindelijk ondergaan de meeste mensen met staar vroeg of laat een operatie.
Wetenschappelijk is nog nooit bewezen dat staar te voorkomen is. Mensen met staar hebben waarschijnlijk gewoon pech. Wel wordt vaak beweerd om gezond te eten, niet te roken en zo weinig mogelijk te stressen. Tevens is te lang naar beeldschermen kijken ook slecht voor je ogen, wat kan bijdragen aan staar.
Staar ontstaat als gevolg van veroudering van de ooglens: nagenoeg iedereen krijgt in de loop van de jaren een minder heldere lens. Bij sommige mensen is het aangeboren. Andere oorzaken kunnen zijn: Stofwisselingsziekten (zoals diabetes)
Staar kan ook aangeboren zijn. Dit betekent dat u staar heeft gekregen voordat u werd geboren. Bijvoorbeeld doordat uw moeder tijdens de zwangerschap een ziekte kreeg, zoals rode hond. Staar op jonge leeftijd komt soms in de familie voor en is dan erfelijk.
In het algemeen geldt dat staar ontstaat als de stofwisseling van de lens verandert. Dat kan veroorzaakt worden door leeftijd maar ook door stofwisselingsziekten, trauma, medicijngebruik, andere oogziekten of oogoperaties en soms komt staar al bij de geboorte voor (familiair of in kader van een syndroom of ziekte).
Bij staar (cataract) wordt de ooglens troebel. Hierdoor kan het licht het netvlies niet meer goed bereiken en gaat u waziger zien. Het is een veelvoorkomende oogziekte.