Bij overprikkeling worden prikkels niet goed verwerkt. Je kunt dan veel meer prikkels ervaren dan normaal of het kost meer moeite om prikkels te verwerken. Er is nog geen goede test om overprikkeling te meten en om te bepalen waarom en wanneer er overprikkeling ontstaat bij iemand.
Overprikkeling gaat vaak gepaard met hoofdpijn, vermoeidheid, stress, verminderde concentratie, slaapproblemen, onrust, en het overlopen van emoties. Bij sommige mensen leidt dit tot tijdelijke uitvalsverschijnselen, koorts, overgeven of een epileptische aanval.
Een overactief sympathisch zenuwstelsel draagt in belangrijke mate bij aan overprikkeling van het brein. Vaak gehoorde symptomen hiervan zijn klachten als vermoeidheid, hoofdpijn, spijsverteringsproblemen, vergeetachtigheid, slaapproblemen en een opgejaagd gevoel.
Wanneer raak je sneller overprikkeld? Dit kan verschillende oorzaken hebben. Bijvoorbeeld doordat jouw brein de prikkels die je binnenkrijgt niet goed filtert, waardoor je te veel prikkels binnen krijgt. Een andere oorzaak is dat je brein geen onderscheid maakt tussen hoofd- en bijzaken.
Magnesium ondersteunt (on)rechtstreeks het energieniveau, de gemoedstoestand, het concentratievermogen en het geheugen. Het bevordert spierontspanning, kalmeert een overprikkeld zenuwstelsel en vermindert spanningshoofdpijn.
Tot de klachten van een enkele overprikkeling uitdoven kan het lang duren. Uit onderzoek blijkt dat dit dagen, weken, maanden en soms, - bij sommigen - jaren kan duren. De meest in het oog springende klachten zijn de neurologische uitvalsverschijnselen, die tijdelijk (kortdurend of langdurig) kunnen optreden.
Door overprikkeling (veel te veel prikkels) kunnen de hersenen minder goed werken en daardoor ook minder goed alle prikkels verwerken. De hersenen kunnen dan moeilijk het verschil zien tussen belangrijke en niet belangrijke prikkels. Ze komen dan even hard binnen, elke prikkel wil dezelfde aandacht.
De gevolgen van overprikkeling
Wanneer je een lange tijd overprikkeld bent, produceert je lichaam steeds meer stresshormonen. Dat kan op de lange termijn veel klachten veroorzaken. Dit zijn namelijk de gevolgen van stress voor je brein.
Emotionele overprikkeling: Dat houdt in dat emoties veel te heftig binnen komen. Wanneer je bijvoorbeeld gaat huilen als je heel erg moe bent, kan er sprake zijn van emotionele overprikkeling. Of emotioneel wordt bij het inleven of meeleven met een ander.
Probeer eens hardop te lachen als je gespannen bent. Zelfs als het geforceerd voelt kan dit een effectieve manier zijn om je zenuwstelsel tot rust te brengen. Zingen, chanten en neuriën werkt ook heel ontspannend. Het reguleert de ademhaling en stimuleert de nervus vagus, waardoor je zenuwstelsel in rustmodus komt.
Een indicator om te kijken of je nervus vagus in een gezonde toestand verkeerd staat bekend als hartcoherentie. Dit houdt in dat je een lichte verhoging van de hartslag krijgt bij het inademen en een lichte vertraging bij het uitademen.
De oermens 'werkte' maar zo'n 20 uur per week en in sommige culturen is het gebruikelijk maximaal vier uur per dag te werken. Werk als HSP ook minder uren per week dan de vaste 40 uur. Zo zorg je ervoor dat je talenten optimaal tot zijn recht kunnen komen. En je collega's je niet meer kwijt willen.
Bij acute overprikkeling komt het ineens opzetten, bijvoorbeeld doordat je op sommige momenten te veel stress ervaart. Wanneer je een deadline moet halen, of je krijgt iets niet voor elkaar dan kan er kortstondige stress ontstaan, dit kan leiden tot acute overprikkeling. Is het incidenteel, dan is er niets aan de hand.
Een prikkelverwerkingsstoornis is een stoornis die betrekking heeft op de sensorische informatieverwerking. Denk aan herkenbare zintuigen als proeven, horen, ruiken en zien. Echter zijn er ook ”verborgen” zintuigen. Denk hierbij aan het evenwichtsgevoel.
Er zijn nog nauwelijks vastgestelde behandelingen voor overprikkeling. Revalidatie kan zich wel bijvoorbeeld richten op: goede uitleg van hoe de hersenen werken en wat er door een hersenaandoening kan veranderen.
Wanneer een fase van stress of overspannenheid eenmaal is uitgemond in een burn-out, duurt het minimaal 11 weken om hiervan te herstellen. Voor de meeste mensen duurt het herstel van een burn-out zelfs één jaar tot meerdere jaren.
Kenmerken van hoogsensitief zijn
Als je hoogsensitief bent, verwerk je informatie op een andere manier dan mensen die dat niet zijn. Je merkt veel prikkels op, die sterk binnenkomen en die je diepgaand verwerkt. Je bent hierdoor gevoelig voor fysieke sensaties, zoals licht, geluid, smaak en geur.
Ons zenuwstelsel uit balans. Bij een zenuwstelsel dat stress ervaart, zijn er twee mogelijkheden. Symptomen: Angstig, hyperactief, niet kunnen ontspannen, rusteloos, snel schrikken/angstig, moodswings, chronische klachten, slapeloos, woede/irritatie, problemen met de spijsvertering, grenzeloosheid.
Hersenvermoeidheid, organische vermoeidheid, chronisch moe zijn, onbelastbaarheid na hersenletsel. Neurofatigue is een extreme vermoeidheid waardoor iemand met een hersenaandoening de dagelijkse activiteiten niet of nauwelijks kan uitvoeren.
Plan voldoende tijd in om op te laden, vooral in drukke periodes. Balans tussen in-en ontspanning is essentieel om drukte en prikkels beter te kunnen verdragen. Doe je dit niet, dan is de kans groot dat je jezelf voorbij loopt, en je je overweldigd voelt in drukke situaties met veel prikkels.
Maar het komt ook voor dat een kind of volwassene overgevoelig is voor bepaalde prikkels. Of dat een kind juist op zoek is naar meer prikkels op een bepaald vlak. In deze gevallen spreken we van sensorische informatieverwerkingsproblemen. Teveel prikkels kunnen dan leiden tot overprikkeling, een zogenaamde meltdown.
Carbamazepine brengt overprikkelde zenuwen in de hersenen tot rust. Artsen schrijven het voor bij epilepsie, zenuwpijn, diabetes insipidus, manie en alcoholontwenning.