Luizen zijn kleine grijsachtige insecten die met het blote oog te zien zijn. Ze zitten vooral in de nek en achter de oren. Ze zuigen bloed uit de hoofdhuid waardoor u last krijgt van jeuk. Luizen kunnen niet springen of vliegen.
Hoe herken je hoofdluis? Luizen zijn grijsblauw of roodbruin van kleur en heel erg klein dus daarom soms moeilijk te zien. Luizen komen uit eitjes, deze eitjes noemen we neten. Een neet is grijs/wit van kleur en lijkt een beetje op huidschilfertjes of roos.
De eitjes van de hoofdluis, de neten, zijn grijswit en lijken op roos. Het verschil is dat roos los zit terwijl neten juist aan de haren kleven. Hoofdluis verspreidt zich in een hoog tempo. Een jonge luis is na 7-10 dagen volwassen en klaar om zelf weer eitjes te leggen.
Gescheiden van het menselijk lichaam, dus zonder bloed, kan een volwassen luis bij kamertemperatuur (20°C) maximaal 2 dagen overleven. Echter hoofdluizen die op spullen worden aangetroffen, zijn meestal dood, ziek, oud of aangetast en spelen een verwaarloosbare rol in de besmettelijkheid [Maunder, 1983].
heb je neten, dan heb je ook hoofdluis
NIET WAAR: Neten zijn het bewijs dat je luizen hebt gehad. Dode en lege neten blijven nog maanden zitten. De vondst van een levende luis is de enige aanleiding voor een luizenbehandeling.
Als je goed kijkt, kan je de luizen zelf zien. De eitjes of 'neten' van de luizen zitten stevig vastgekleefd aan de zijkant van de haren. Die kan je ook gewoon zien, en zelfs voelen als je het haartje tussen je vingers laat glijden.
Een hoofdluis die niet meer op een hoofd zit, kan niet lang overleven. Er zijn daarom weinig aanwijzingen voor verspreiding via beddengoed of jassen. Het effect van maatregelen zoals het wassen van beddengoed, knuffels, jassen en het stofzuigen van de auto is dan ook onvoldoende bewezen.
LET OP: met een föhn is het niet mogelijk om neten effectief en veilig dood te drogen! Een föhn is gemaakt om haren te drogen.
'Luizen kunnen minder makkelijk lopen op haar met gel en haarlak', zegt Desirée Beaujean van het RIVM. Wat we zien is dat bij gel en haarlak de helft minder hoofdluis voorkomt dan bij kinderen die deze producten niet gebruiken.
Kook kammen, borstels en haarbanden 5 minuten lang in kokend water om de luizen en neten te doden.
Luizen leggen 4 tot 8 eitjes per dag. Een neet komt na ongeveer zeven dagen uit en heet dan een nimf. Daarna duurt het nog zeven tot tien dagen voordat de 'nimf' volwassen is en dus een luis is, die zich ook weer kan voortplanten. Daarom ervaar je doorgaans pas een tot twee weken na de eerste besmetting jeuk.
Hoofdluizen zijn kleine beestjes die leven op warme en behaarde plekjes op het hoofd. Daar houden ze zich in leven door het zuigen van bloed. Ze kunnen zich vooral snel verspreiden onder kinderen. Daarom is het belangrijk regelmatig te controleren, bijvoorbeeld 1 keer per maand.
In water kunnen ze even overleven maar in zwembaden zit chloor en daar kunnen ze niet gedijen. Er is ook een verschil tussen hoofdluizen en schaamluizen. Ze zullen elkaar niet contamineren (een hoofdluis zal dus niet in schaamhaar belanden en omgekeerd, nvdr.)."
Soms kun je de luizen gewoon zien lopen als je goed kijkt op hun favoriete plekjes. Ze zijn ongeveer zo groot als een aardbeizaadje en grijsblauw van kleur. Of, als ze net wat bloed hebben gezogen, roodbruin.
Hebben alleen kinderen hoofdluizen of ook volwassenen? Hoofdluizen kunnen prima op volwassenen leven. De kans dat volwassenen hoofdluis hebben is echter kleiner omdat ze minder haarcontact hebben met anderen.
Bij een eerste besmetting kan het soms 2 weken aan incubatietijd duren voordat men de jeuk gaat voelen. De jeuk wordt dus niet veroorzaakt door rondlopende luizen. Rond de 53% van de mensen is niet allergisch en bij hen ontstaat er helemaal geen jeuk, zelfs niet wanneer zij honderden of duizenden luizen hebben.
Hoofdluizen zijn genetisch geprogrammeerd om zich te verspreiden. Wanneer zij de kans krijgen om een nieuwe gastheer te betrekken zullen zij dat niet laten. Een volwassen vrouwtjes-luis hoeft slechts één keer te paren. Zij slaat het sperma op in haar lichaam en kan daarna dag, na dag, eitjes blijven leggen.
Luizen leggen eitjes (neten). Dit zijn kleine bruine of zwarte korrels van 1 millimeter groot. Luizen plakken de eitjes vast aan de haren, vlak bij de huid. Uit de eitjes komen na 1 week luizen.
Een lege of dode neet kan wel een jaar in het haar blijven kleven. Je kan dus nog steeds neten vinden bij een verholpen besmetting! Vooral mensen met een denkbeeldige besmetting, die daarom langdurig kammen en behandelen, vinden veel (zwarte) spikkels.
Wie last heeft van hoofdluis, moet al het haar in een haarnetje doen en onder de muts drukken, een liter olie via de tuit in de muts laten lopen zodat er een badje ontstaat en de olie tien minuten zijn werk laten doen. Daarna kunnen alle dode en versufte luizen met een luizenkam uitgekamd worden.
Luizen bestrijden met een stijltang is niet zonder gevaar
Verder kan een stijltang ook alleen maar gebruikt worden in droog haar. Een combinatie van de stijltang met een luizenshampoo of een luizenspray tegen luizen is dus niet mogelijk. Een stijltang is dus duidelijk onvoldoende om de luizen en de neten te doden.
Dit kan je doen met heet water en zeep of door te desinfecteren met 70% alcohol. Zo voorkom je dat er luizen of neten in de kam blijven zitten en je deze vervolgens weer door het haar kamt.
Witte azijn tegen luizen
Azijn heeft een zure pH waardoor het geschikt is om luizen te bestrijden. Meng een hoeveelheid witte azijn met een gelijke hoeveelheid water. Was uw haren en laat 15 tot 30 minuten inwerken. Spoel nadien overvloedig uit.
Hoofdluizen hebben van nature de neiging om zich goed aan haren vast te houden, zo ook tijdens het zwemmen van de gastheer. Hoewel hoofdluizen niet kunnen zwemmen, verdrinken ze niet tijdens het zwemmen of wassen van de haren.
Algemene richtlijn: Kijk 7 dagen na de behandeling met een hoofdluismiddel met de nat-kam-test of er nog levende luizen te vinden zijn. Zo ja, behandel de haren dan nog een keer met hetzelfde product. Zo nee, de behandeling is meest waarschijnlijk geslaagd.