Als iemand een prikkelende stof in zijn neus krijgt, moet hij niezen. De borst trekt samen en er komt een sterke luchtstroom door… de mond. Waarom niet door de neus? Een rake observatie: bij de meeste niespartijen is de neusholte afgesloten, en staat de mond juist open.
Kietelen: Vouw een punt in een zakdoek en kietel voorzichtig de binnenkant van je neus. Frisse lucht: Soms is het al genoeg om frisse lucht in te ademen. Steek bijvoorbeeld je hoofd uit het raam. Neus knijpen: Knijp en friemel aan je neusbrug terwijl je aan het neuriën bent.
De nies ontstaat door een reactie van het slijmvlies in de neus – het vochtige stuk in de neusgaten dat 1 liter waterig slijm per dag produceert, snot dus. Het snot smeert en reinigt het binnenste van de neus, en de luchtdruk van een nies blaast een mengsel van slijm en microdeeltjes het lichaam uit.
Je kunt niet niezen in je slaap
Wanneer je ligt, zwellen de membranen in je neus op. Hierdoor wordt je neus gevoeliger voor rondvliegende stofdeeltjes. Toch kan je niet niezen, aangezien de spieren tijdens je REM-slaap volledig 'verlamd' zijn, op de oogspieren na.
“Wanneer je een nies inhoudt, door je neus en mond dicht te doen, dan kan de luchtdruk nergens heen. Daardoor loop je kans dat je een zwakke plek in je schedel, bijvoorbeeld tussen neus en oogkas, kapot blaast.
Je ogen uit je oogkassen niezen is onmogelijk
Sterker nog, het is onmogelijk om je ogen eruit te niezen. Je ogen zitten met oogspieren behoorlijk goed vast in je oogkassen. De ruimte in je neus is bovendien niet verbonden met iets achter je ogen of je oogkassen.
Gezondheid! Niezen is nuttig, want het reinigt de neus en de longen. Als je niest gaan je ogen meestal vanzelf dicht, maar niet omdat ze er anders uit zouden vallen – da's een fabeltje. Er zijn wel mensen die met de ogen open kunnen niezen.
Er komt een kleine hoeveelheid endorfine (een stof met pijnstillende eigenschappen) vrij in je hoofd. Bij een orgasme komt deze stof ook vrij, maar dan in een véél grotere hoeveelheid. Na het niezen krijg je ook een gevoel van opluchting en voldoening.
En dus verbrand je wel degelijk calorieën met niezen. Niet veel, maar toch. Na drie keer niezen ben je twee calorieën kwijt. Het is normaal dat je zeker twee of drie keer op rij niest, omdat je zo die bacteriën kwijtraakt.
Het wereldrecord niezen staat op 976 dagen
De Britse Donna Griffiths kreeg op 13 januari 1981 een niesbui. Na drie jaar stopte de aanval pas. In het eerste jaar nieste ze naar schatting een miljoen keer en verbrak ze het oude record van 194 dagen.
Het slijmvlies van de neus wordt dunner en droogt uit. Soms is ook het onderliggende kraakbeen en bot aangetast. In de neus treden bloedingen op en er vormen zich korsten, die een onaangename geur kunnen verspreiden.
"Als je niest, komt er lucht uit je met een snelheid van 241 km per uur. Als je die druk tegenhoudt kan dat voor ernstige schade zorgen, en kan je eindeligen als een Michelin-mannetje met allemaal lucht in je lijf."
Onder water niezen gaat ongeveer hetzelfde als boven water niezen. Als je voelt dat je moet niezen, houd dan je automaat in je mond, en probeer door je mond te niezen in plaats van door je neus. Adem normaal totdat je niest, houd onderwater nooit je adem in.
In de neus zitten zenuwtjes die een nies veroorzaken. Bij diegene die sneller niezen bij licht werken ook oogzenuwen mee. Deze zenuwen werken dan op de 'verkeerde' manier samen met de neuszenuwen, waardoor een nies op gang komt die niet noodzakelijk is. Immers, er zit geen vuil in de luchtwegen.
De stoom zorgt ervoor dat overtollig slijm (dat een loopneus en niesbuien veroorzaakt) wordt afgevoerd. Een stoombad is snel gemaakt. Het enige wat je nodig hebt is een kom heet water met daaroverheen een theedoek. Tip: voeg een druppel menthol of eucalyptusolie toe en je neus is zo weer open!
Door de ontsteking is het slijmvlies geïrriteerd. Dit kan een een niesprikkel in de neus geven. Door de ontsteking in het slijmvlies kan er in de keel of luchtpijp een hoestprikkel ontstaan. Als het keelslijmvlies ontstoken raakt, kun je ook keelpijn krijgen.
Met zoenen zou je meer calorieën per minuut verbranden dan met wandelen. Tijdens een passionele zoen verbrand je ongeveer 6,4 calorieën per minuut. Met een minuut wandelen verbrand je ongeveer vier calorieën.
De som is dan simpel: je verbrandt ongeveer 500 kcal per 10 km wandelen.
Drie keer, morgen mooi weer
Volgens sommige mensen is dit puur bijgeloof en werd het niezen vroeger vaak gezien als een gunstig voorteken voor iets. Er bestaat ook een theorie dat de uitspraak is ontstaan omdat er bij hooikoorts vaak sprake is van mooi weer, waardoor veel mensen meer moeten niezen.
Meestal is één nies voldoende om de niesprikkel weg te werken. Maar soms is hij hardnekkig en moet je vaak achter elkaar niezen. Dat is niets geks. Je neus blijft de prikkel geven dat er een stofje uit je neus gewerkt moet worden.
Het heeft te maken met zenuwen in het gezicht die worden geprikkeld (in dit geval door de zon). De zenuwen van de ogen en de neus liggen dichtbij elkaar. Door zo'n sterke prikkel als het zonlicht kunnen beide zenuwen worden geprikkeld: je knijpt je ogen dicht en moet ook nog niezen!
Een verkoudheid duurt over het algemeen niet langer dan een week. Als de verschijnselen van verkoudheid niet na 10 dagen zijn verdwenen, is er iets anders aan de hand, bijvoorbeeld een kaakholteontsteking of een allergie.
'De poes niesde' en 'De poes nieste' zijn allebei juist. Dat komt doordat zowel niezen als niesen juist is. Niezen - niesde - geniesd is vermoedelijk het oudst, maar niesen - nieste - geniest komt ook al lange tijd voor.
Bij een enucleatie wordt het oog verwijderd maar blijven de oogspieren wel behouden. De operatie wordt onder narcose verricht. Het oog wordt verwijderd en er wordt een implantaat in de oogkas geplaatst waaraan de oogspieren weer worden vastgehecht.