Groene delen van de aardappel en aangetaste aardappels bevatten soms veel méér solanine. Die delen moeten dus goed weggesneden worden, want solanine wordt niet door koken onschadelijk gemaakt. Bij het eten van groene en beschimmelde aardappels krijg je al snel te veel solanine binnen.
Hoe weet ik of een product niet meer goed is? De aardappelen zijn beschimmeld, uitgedroogd of verrot. Bederf herken je snel door goed te kijken, ruiken of proeven.
Schimmels zijn niet allemaal giftig, maar van sommige schimmels is bekend dat ze in staat zijn gifstoffen (mycotoxines) aan te maken. Het eten van deze gifstoffen kan leiden tot een voedselvergiftiging. Dat kan gepaard gaan met misselijkheid en diarree.
Op aardappels hoeft geen houdbaarheidsdatum te staan. Gemiddeld zijn ze in huis twee tot drie weken houdbaar, maar na een tijdje treedt er wel kwaliteitsverlies op. Bewaar aardappelen altijd op een donkere plaats. Onder invloed van licht wordt de natuurlijke gifstof solanine gevormd.
Uitlopers ontstaan wanneer je een aardappel te lang of te warm bewaart. Als je aardappel uitlopers heeft, hoef je die niet meteen weg te gooien. Het is voldoende om ze te verwijderen en de ogen rond de uitlopers weg te snijden. Die bevatten namelijk solanine, een toxische stof die ook bij het koken niet verdwijnt.
Uw aardappelen zijn niet meer te eten als ze erg groen zijn, rot zijn of een ander ziektebeeld vertonen. Vaak gaat dit gepaard met een stinklucht. Zelfs als de aardappels slap worden of worteltjes beginnen te schieten, kunt u ze nog prima eten.
Een bedorven aardappel ruikt zuur en muf.
Wanneer u de aardappelen namelijk bewaart in de koelkast gaat de kwaliteit razendsnel achteruit. Door de kou wordt het zetmeel in de aardappelen omgezet in suikers. Ook kunnen aardappelen niet goed tegen het vocht in een koelkast. Daar kunnen ze van gaan rotten.
Schilde je iets te veel aardappelen? Ongekookte, geschilde aardappelen kan je, ondergedompeld in water, tot 2 dagen bewaren in de koelkast. Opgelet, de kwaliteit van de aardappelen gaat op deze manier wel snel achteruit. Kook ze eerder mee en bewaar je restje nadien in de koelkast.
Ongeschild blijven aardappelen op een koele (8-10°), donkere plek 2-3 weken goed. Bewaar de aardappels in een papieren zak, een doos of een mandje: in een plastic zak ontkiemen of schimmelen ze eerder. De kwaliteit van aardappels neemt wel af naarmate je ze langer bewaart. Te hoge temperaturen zorgen voor uitlopers.
Gezondheidsklachten door vocht en schimmels
Schimmels kunnen gezondheidsklachten veroorzaken en ze kunnen astma en andere luchtwegklachten verergeren. Door schimmels kun je last krijgen van: keelpijn. niezen en hoesten.
Brood met blauwe of zwarte schimmel kun je niet meer eten. Ook niet als maar één boterham beschimmeld is, of als alleen op de korst een plekje schimmel zit. De sporen van de schimmel zitten namelijk door het hele brood. Ook fruit met schimmel moet meteen in de bak.
Vooral de zwarte schimmel (Stachybotrys chartarum) vormt een gevaar omdat deze specifieke schimmel een hoge concentratie mycotoxine kan verspreiden. Mycotoxine komt in vele schimmelsoorten voor en is schadelijker naarmate de concentratie ervan hoger is. Ze kunnen ook huidirritaties en jeuk veroorzaken.
Ja hoor eet ze gerust, maar snij de uitlopers wel ruim uit. Op plaatsen waar uitlopers groeien, zit namelijk de natuurlijke gifstof solanine. Deze stof breekt niet af tijdens koken. Je kunt er allerlei klachten van krijgen, zoals buikpijn, diarree of koorts.
Aardappelen bewaren doe je daarom best op een koele (tussen 2 en 10 °C), donkere, droge en goed verluchte plaats (bv. kelder (kast)) in een geperforeerde papieren zak, een net of een open mand. Schud ze af en toe om. Bewaar aardappelen nooit in de koelkast.
Rotte aardappelen moeten zo snel mogelijk verwijderd worden om aantasting van de andere aardappelen te voorkomen. Als de temperatuur aan de hoge kant is en er teveel licht is in de bewaarruimte, lopen ze sneller uit.
Het kan maar ideaal is het zeker niet. De aardappel verliest veel van zijn smaak en neemt veel vocht op dat ijs vormt in de vriezer. Bij het ontdooien gaat de aardappel dat vocht vrijlaten en dus weer redelijk wat smaak erbij. Wanneer je het toch doet, zorg er dan voor dat ze heel goed luchtledig verpakt zijn.
Bewaar uien niet samen met aardappelen. Doe je dit wel, dan zullen de aardappelen sneller gaan rotten. Vermijd de koelkast als de uien ongeschild zijn. Uien nemen namelijk makkelijk vocht op en dat is in overvloed aanwezig in de koelkast.
Bewaar aardappelen op een donkere, koele en droge plaats. Dit voorkomt de vorming van uitlopers en groene plekken met een hoog solanine-gehalte. Snijd groene plekken, uitlopers en beschadigde plekjes van aardappelen ruim weg. Snijd plekjes ook goed weg wanneer de aardappelen in de schil worden gegeten.
Eieren in de koelkast: langer vers
De koude temperatuur remt ook de groei van bacteriën. Ziekmakers zoals salmonella krijgen zo minder kans. Eieren bewaar je daarom het beste in de koelkast op 4 °C. Als je ze in het doosje bewaart, drogen ze niet uit en blijven ze langer goed.
Geschilde aardappelen kunnen tot 24 uur voor gebruik in water op kamertemperatuur worden bewaard. Hoe langer ze in water staan, hoe meer zetmeel er uit zal lekken.
Kun je gekookte aardappelen opnieuw opwarmen? Ja! Aardappelen zijn een van die voedingsmiddelen die blijven koken nadat ze van de warmtebron zijn gehaald. De beste manier om ze opnieuw op te warmen is ze in een microgolfoven te plaatsen en ze te verwarmen op 50% vermogen tot ze door en door gaar zijn.
Gekookte aardappelen kun je in de koelkast nog twee dagen bewaren. De aardappelen moet je dan wel eerst helemaal tot op kamertemperatuur af laten koelen, en dan in een plastic schaaltje met deksel in de koelkast plaatsen. In de vriezer kun je dit soort aardappelen overigens ook bewaren. Houdbaar tot drie maanden.
Voor verse vis, vlees en kipfilet geldt: dezelfde dag na openen opeten. Vleeswaren zoals ham en worst zijn nog 4 dagen na opening houdbaar in de koelkast. Voorverpakte gesneden groente: maximaal een dag na opening. Gerookte zalm: 2 dagen na opening.
Laat restjes altijd snel afkoelen en zet ze goed afgesloten in de koelkast. Laat restjes niet langer dan 2 uur buiten de koelkast staan.