Als iemand een gevaar vormt voor zichzelf of zijn omgeving, kan de rechter of burgemeester deze persoon gedwongen laten opnemen. Dit is een ingrijpende maatregel die om die reden alleen in uiterste gevallen wordt toegepast.
Meestal is opname vrijwillig
Wanneer mensen opgenomen worden in een GGZ-instelling of op een PAAZ (psychiatrisch afdeling algemeen ziekenhuis), gebeurt dat meestal vrijwillig. Vrijwillige opname gebeurt met toestemming van de persoon zelf; met de betrokkenen en in overleg met hulpverleners of huisarts.
Op basis van de summiere omschrijving in de wet zou een huisarts dus kunnen besluiten, als daar een medisch dwingende noodzaak toe is en de patiënt niet in staat wordt geacht 'tot een redelijke waardering van zijn/haar belangen ter zake', tot een opname onder dwang.
Er zijn twee procedures mogelijk om tot een gedwongen opname te komen. De spoedprocedure via de Procureur des Konings komt het meest voor, de gewone procedure via de vrederechter komt minder voor. Het is in beide gevallen wel de vrederechter die over de beschermingsmaatregel moet oordelen.
In 2020 is er een nieuwe wet gekomen die bepaalt dat iemand verplicht kan worden opgenomen als op z'n minst één van deze situaties het geval is: De persoon zichzelf of anderen in levensgevaar brengt, psychische schade doet, zichzelf ernstig verwaarloost, eigen ontwikkeling of die van een ander ernstig verstoort.
Eenpersoonskamer groot (Elim): 1.151,58 euro. Eenpersoonskamer klein: 1.049,58 euro. Tweepersoonskamer: 210,90 euro. Het gaat hier over het bedrag (remgeld, honoraria en kamersupplement) dat je zelf dient te betalen na tussenkomst van het ziekenfonds.
Wie opgenomen wordt, verblijft dag en nacht op de psychiatrische afdeling van een ziekenhuis (PAAZ) of in een kliniek. Dat kan een universiteitskliniek zijn of een ggz-instelling. De duur van een opname kan verschillen, variërend van enkele weken tot een jaar, met veel variaties daar tussenin.
Als uw familielid of zijn vertegenwoordiger duidelijk geen opname wil, is er verzet. Het CIZ kan dan geen besluit tot opname en verblijf geven. Wij vragen in dat geval aan de rechter om een beslissing te nemen. We hebben dan een medische verklaring nodig van een onafhankelijke arts.
De huisarts zal de situatie inschatten en beoordelen of crisisopvang noodzakelijk is. Bij een crisisopname kun je geen voorkeur aangeven voor een locatie. Je naaste wordt opgevangen in de dichtstbijzijnde instelling waar op dat moment plaats is. Crisisopvang is altijd tijdelijk en mag maximaal zes weken duren.
Mensen die veel psychische klachten ervaren kunnen ernstig ontregeld raken. Wanneer het in de thuissituatie echt niet meer gaat en er sprake is van een crisissituatie, kan worden besloten om iemand vrijwillig of gedwongen te laten opnemen.
Een opname voor de behandeling van een ernstige depressie duurt gemiddeld 16 weken.
De Wet zorg en dwang regelt ook de opname van mensen met dementie of een verstandelijke beperking in een zorginstelling als zij daar niet mee instemmen. Als de cliënt zich verzet tegen een gedwongen opname, beslist de rechter over de opname.
Wat gebeurt er als je opgenomen bent? Samen kijken we hoe je op dit moment van jouw leven in deze situatie bent gekomen. We kijken naar jouw sterke en zwakke punten en bepalen samen wat de beste behandeling voor jou is. Een opname in een kliniek is altijd zo kort mogelijk.
Een opname op de gesloten afdeling (Unit I) kan nodig zijn wanneer begeleiding door bijvoorbeeld huisarts, psycholoog of psychiater niet genoeg is en er tijdelijk een veilige, gestructureerde omgeving nodig is. Op de gesloten unit ligt de nadruk van de opname op veiligheid, structuur en/of bescherming.
In volgende gevallen is het mogelijk om over te gaan tot een gedwongen opname of 'collocatie': iemand gedraagt zich zo agressief dat er ernstig gevaar is voor anderen in de omgeving. iemand brengt zijn eigen gezondheid en veiligheid zeer ernstig in gevaar. er is sprake van een 'geestesziekte'.
Wanneer u wordt opgenomen op de open afdeling, bepaalt u samen met uw behandelaar hoe uw behandeling verloopt. De afdeling wordt 'open' genoemd, omdat u in afstemming met uw behandelaar, de mogelijkheid krijgt om bijvoorbeeld overdag of in het weekend ergens naar toe te gaan.
Opname in de ggz kan nodig zijn wanneer je psychische problemen zodanig groot zijn dat het je leven ontwricht en ambulante behandeling niet effectief genoeg is. Klinische opname kan vrijwillig zijn of gedwongen. Als je zelf de keuze maakt om opgenomen te worden, noemen we dat vrijwillige opname.
Hoe lang duurt een crisisopname? Een crisisopname duurt maximaal 14 aaneengesloten dagen. Tijdens uw verblijf bekijken we samen met u of en welke vervolgzorg er nodig en mogelijk is.
Wanneer kan je de crisisdienst bellen? Je kan de ggz crisisdienst bellen als iemand acuut gevaarlijk is voor zichzelf en/of de omgeving. Denk bijvoorbeeld aan agressie of verwardheid. Je kan zelf de crisisdienst bellen, maar ook je naasten of je huisarts kunnen aan de bel trekken.
In de Wet zorg en dwang staat dat er ernstig nadeel is als er (een grote kans is op) bijvoorbeeld verwonding of levensgevaar. Er is ook sprake van ernstig nadeel als uw familielid zichzelf verwaarloost of financieel in de problemen raakt. Of als hij agressie bij anderen oproept.
Dit duurt gemiddeld één tot twee maanden, simpelweg omdat ze niet de noodzaak kennen van langdurige hulp aan hun naaste. De meeste mensen vinden dat je na verloop van tijd de draad 'gewoon' weer op moet pakken. Hier kunnen ze niets aan doen, het is te wijten aan onwetendheid: ze voelen niet wat jij voelt.
Hulp is 24 uur per dag mogelijk. De huisarts belt zo nodig de crisisdienst die u komt helpen. U kunt ook een telefonische hulplijn bellen, bijvoorbeeld 113 of gratis 0800 0113 als u aan zelfdoding denkt.
Opname op de PAAZ afdeling
Als u door uw huisarts of medisch specialist bent aangemeld voor opname op de afdeling psychiatrie, ontvangt u daarvoor een uitnodiging. Wij streven ernaar om u zo snel mogelijk een opnameplek aan te bieden.
Een psychiatrisch ziekenhuis biedt behandeling en verzorging aan patiënten met ernstige psychische problemen. De ziekenhuizen beschikken daarvoor over gespecialiseerde afdelingen. Een multidisciplinair team zoekt naar de meest geschikte therapie om de patiënt te helpen.