Vroeger werd asbest gebruikt in stucwerk om deze te verstevigen en niet enkel omwille van de brandweerstand van asbest. Pleisterwerk met asbest kan je dus in alle ruimtes vinden. De meeste kans is onder daken of op verdiepingen waar men de asbesthoudende stucwerk gebruikte om kamers met af te werken.
Waar kun je asbest in huis vinden? Asbest kan op allerlei plekken in huis zitten. Je kunt het bijvoorbeeld vinden in plafondplaten, zachtboard platen, platen achter de cv-ketel, een schouw of vensterbank van imitatiemarmer ('nepmarmer'), afvoerbuizen van cement, vloerzeil en de kit van kozijnen.
Hoe weet je of je asbest hebt ingeademd? Helaas zijn er geen medische testen die kunnen aantonen hoeveel asbestvezels je hebt ingeademd. Op een röntgenfoto zijn asbestvezels namelijk niet zichtbaar. De kans dat je ziek wordt, is nog steeds heel klein.
Verreweg de grootste hoeveelheid asbest (ongeveer 75%) is verwerkt in asbestcement. Bijna alle cement golf- en vlakke platen van vóór 1989 bevatten asbest. In de periode 1989-1993 zijn zowel asbesthoudende als asbestvrije platen toegepast.
Er zit een lange tijd tussen het inademen van asbestvezels en het krijgen van kanker, gemiddeld ongeveer 40 jaar. Hierdoor neemt het aantal mensen met kanker door asbest nog steeds toe. Iemand die zijn hele werkzame leven veel asbestvezels inademt, loopt een groot risico op kanker door asbest.
Hoe herken je asbest? Asbest zelf is wit, blauw of bruin. Alleen asbestvezels zijn microscopisch klein en zie je met het blote oog niet. Asbestvezels kun je daardoor niet herkennen, alleen via een microscoop.
Asbest platen zijn te herkennen aan lichtgrijze kleur. Maar veel platen hebben deze kleur niet meer omdat ze zijn geverfd. In sommige gevallen hebben de platen honingraatstructuur of zijn het golfplaten. In veel gevallen heeft dit materiaal een dikte van ongeveer 0,5 cm en een vlakke en egale buitenkant.
Asbest bestaat uit microscopisch kleine, naaldachtige vezels. De vezelachtige structuur is te zien op breukvlakken en bij beschadigingen van asbestmateriaal (pas op dat u asbestvezels niet inademt). Asbest is vaak wit tot lichtgrijs. Golfplaten als dakbedekking zijn vaak grijs, zwart of roodachtig van kleur.
Longkanker kan al na tien jaar ontstaan na het inademen van asbest. Hoe meer asbestvezels u heeft ingeademd, hoe groter de kans. Als u rookt loopt u nog meer risico.
Hoe gevaarlijk is asbest? Alleen de losse asbestvezels die in de lucht zweven en die je in kunt ademen, zijn schadelijk. Iemand die langdurig veel asbestvezels inademt, kan longkanker of longvlieskanker (mesothelioom) krijgen. Het inademen van veel vezels komt vooral voor in binnenruimtes.
Wereldwijd worden jaarlijks naar schatting 125 miljoen mensen blootgesteld aan asbest op de werkplek. Jaarlijks sterven wereldwijd ruim 107.000 mensen aan asbestgerelateerde ziekten zoals buikvlies- of borstvlieskanker (mesothelioom), longkanker en stoflongen (asbestose).
1 tot 10 m2 asbest laten verwijderen prijzen: €500 tot €600. 11 tot 20 m2: €600 tot €700. 21 tot 30 m2: €700 tot €750. 31 tot 50 m2: €750 tot €800.
De hoofdregel is dus dat alleen een gecertificeerd bedrijf asbest mag verwijderen. Bepaalde strikt omschreven toepassingen mag een particulier zelf verwijderen. Deze staan opgesomd in artikel 4 van het Asbestverwijderingsbesluit. Ook dan moet u altijd minimaal 5 dagen van te voren melding doen bij de gemeente.
Op dit moment is er geen verplichting aanwezig om bestaand asbest te verwijderen. Als er op dit moment ergens asbest aanwezig is, is de kans heel groot dat je dit voorlopig mag laten zitten. Echter zijn daken met asbest erin verwerkt vanaf 2024 verboden.
Hoe lang is asbest toegepast en sinds wanneer is het verboden? Asbest is met name na de oorlog veel toegepast, zo tot aan de jaren '80. Losgebonden asbest, zoals niet-hechtgebonden brandwerend board, is vanaf 1983 vrijwel niet meer toegepast.
In de meeste koopovereenkomsten van woningen zal een bepaling opgenomen zijn over de eventuele aanwezigheid van asbest. Door middel van die bepaling kan de verkoper aangeven dat hij niet weet of er asbest in de woning is verwerkt. De verkoper kan daarmee zijn aansprakelijkheid echter niet onbeperkt uitsluiten.
FFP3 asbest masker
FFP3 maskers, zoals de 3M 8835+ en de 3M aura 9332+, zijn inzetbaar tegen asbestvezels. Houd er rekening mee dat deze alleen geschikt zijn voor kortdurende werkzaamheden. Daarnaast moet de drager een gladgeschoren gezicht hebben omdat baardgroei de aansluiting op het gelaat belemmert.
De gemeente of omgevingsdienst informeert en handhaaft
Uw gemeente of omgevingsdienst kan zelf extra regels vaststellen. Vraag daarom altijd naar de regels rondom asbest bij uw gemeente of omgevingsdienst. De gemeente of omgevingsdienst kan u een boete geven of met een dwangsom dwingen om uw asbestdak te verwijderen.
Asbest heeft helaas geen specifieke geur, eigenlijk is het geurloos. Ook bij het vrijkomen van asbest bij bijvoorbeeld een brand kun je asbest niet ruiken. Dit komt omdat asbest zeer goed tegen hoge temperaturen kan en dus niet verbrand, meestal verbrand alleen de grondstof waar het asbest in verwerkt zit.
Bij hechtgebonden asbest, waarbij de asbestvezels stevig vast zitten in het materiaal, is er alleen een verhoogde blootstelling bij het verwerken van het materiaal (zagen, breken, verpulveren en slopen). Vezels uit niet-hechtgebonden asbest komen veel makkelijker vrij.
Eternit is een speciaal soort middel wat gemaakt is van een mix tussen cement en asbest. Dit middel maakt het lastig om het asbest nog te herkennen. Asbest is daarentegen een zeer puur product, het is een bepaalde samenstelling van vezels die vaak te vinden is bij oudere daken.
Asbest kennen we vooral van de golfplaten die asbestcement bevatten maar asbest kwam in veel toepassingen voor: asbestcement: golfplaten, buizen, lichten, rioleringen,… asbest boards: dakbeschot, plafondplaten, afdichtingen, … asbestkoord: afdichtingsmaterialen, handschoenen, mutsen, kleding, kabels, verpakkingen, …
Behalve in de platen kan het ook in het gips gemengd zijn. Als het asbest is, dan valt het onder ongebonden asbest. Dat mag je zelf niet verwijderen. Asbest is niet zichtbaar met het blote oog, dat zijn microscopisch kleine vezels.
In 2021 kregen 580 mensen de diagnose mesothelioom. Een andere naam voor mesothelioom is asbestkanker.
Verpakken asbest en asbestgelijkend materiaal
Asbest en asbestgelijkend materiaal moet dubbel verpakt in stevig plastic folie (minimaal 0.2 mm dik) worden aangeleverd. Deze folie is verkrijgbaar bij onder andere de betere doe-het-zelfzaken, bouwmarkten en agrarische speciaalzaken.