Ja, je kunt erkenning door de biologisch vader weigeren, echter hiermee trigger je naar alle waarschijnlijkheid een juridische strijd. Voordat je erkenning weigert, is het van belang dat je goed doordenkt op basis waarvan je dit doet. Emotionele weestand is namelijk onvoldoende.
Erkennen kind
Wilt u juridisch ouder worden van een kind door erkenning? Als de moeder (en het kind van 12 jaar of ouder) geen toestemming geeft, kunt u de rechter vragen om vervangende toestemming te verlenen. U kunt de rechter ook vragen om een eerdere erkenning ongedaan te maken.
Wenst de vader het kind niet te erkennen, dan kan de moeder een procedure starten tot gerechtelijke vaststelling van het vaderschap. Dit komt vaak aan de orde in het kader van een eventuele alimentatieplicht.
De vader kan door de moeder niet verplicht worden het kind te erkennen. Wel kan zij gerechtelijk laten vaststellen wie de verwekker is, aan de hand van DNA test. De rechter kan een DNA test bevelen, in het belang van het kind. In zoverre moet de vader dus een inbreuk dulden op zijn integriteit.
Ontkenning vaderschap
De moeder kan door middel van de akte van ontkenning van het vaderschap zelfs voor de geboorte van een kind, bij de geboorteaangifte of na de geboorte de ontkenning van het vaderschap bewerkstelligen.
Veroordeelden voor misdrijven waarvoor voorlopige hechtenis is toegestaan moeten verplicht DNA afstaan. Het DNA wordt opgeslagen in een DNA-databank. Dat maakt het makkelijker om veelplegers (recidivisten) op te sporen en te veroordelen.
Als de vader het DNA-onderzoek weigert, kan de rechter het DNA-onderzoek bij hem afdwingen. Met de vaderschapstest, of anders gezegd: de vaststelling van het vaderschap bij de rechtbank, kun je de wettelijke band laten bepalen tussen de biologische vader en het kind.
Om als vader of partner het ouderlijk gezag te krijgen, moet u samen een verzoek doen bij de rechter. Dit kan pas als u juridisch ouder bent. Daarvoor moet u het kind erkennen.
Veelal zal dit ook worden toegekend. De hoofdregel is namelijk dat gezamenlijk gezag in het in het belang van het kind is. Conclusie is dat vaders net zoveel recht op gezag hebben als moeders.
Gezag andere ouder stoppen
De rechter stopt het gezamenlijk gezag alleen als het in het belang is van het kind. De rechter bepaalt ook wie van u het gezag dan krijgt. Heeft u meer kinderen, dan bepaalt de rechter voor ieder kind apart wie het ouderlijk gezag krijgt.
De niet-verzorgende ouder is verplicht om financieel voor de kinderen te blijven zorgen. Dit heet een onderhoudsplicht of alimentatieplicht. Het bedrag dat voor het onderhoud van de kinderen wordt betaald heet de kinderalimentatie. De hoogte hiervan is onder andere afhankelijk van de omgangsregeling.
Gezag heeft geen invloed op omgangsregeling
Heeft de vader geen gezag, dan heeft hij dezelfde rechten bij een omgangsregeling als een vader met gezag. In beide gevallen heeft hij er immers recht op om zijn kind te mogen zien.
Recht op omgang met je kind is dus een wettelijk recht voor vaders. De wet geeft aan dat alleen in uitzonderlijke gevallen dit recht van vader op een omgangsregeling kan komen te vervallen. Moeder kan niet zomaar een omgangsregeling van vader weigeren en het kind weghouden bij vader.
Juridisch gezien hebben zowel de biologische vader als de juridische vader (na erkenning) recht op omgang met het kind. Ook als je als biologische vader het kind niet hebt erkend heb je recht op omgang. Dit is wettelijk vastgelegd. De omgang van de ouders met het kind wordt doorgaans vastgelegd in een ouderschapsplan.
Bent u getrouwd of heeft u een geregistreerd partnerschap? Dan krijgen beide ouders samen gezag over een kind. Is dit niet zo, dan krijgt alleen de moeder automatisch gezag. Om gezag te krijgen of hebben, mag u niet jonger zijn dan 18 jaar, onder curatele staan of een geestelijke stoornis hebben.
Stimulerend en verzoenend. Erkenning kan ons enorm motiveren en gelukkig maken. Het stimuleert ons om ons best te doen en nieuwe uitdagingen aan te gaan: na een compliment van de baas hebben we meteen meer zin in ons werk. Het werkt bovendien verzoenend en laat ons meer oog hebben voor een ander.
Kinderen van afwezige vaders zijn bijvoorbeeld vaak rationeel en helder. Ze hebben leiderschapskwaliteiten en zijn zich erg bewust dat anderen ondersteuning en goedkeuring nodig hebben, juist omdat ze het zelf niet kregen. Ze kunnen opkomen voor zichzelf en voor anderen. Ze houden vast aan hun verantwoordelijkheden.
Omvang omgangsregeling in de praktijk
Anders dan eens wordt gedacht, bestaat er in de praktijk in principe geen 'minimale omgangsregeling'. Dit komt omdat de omvang van de omgang afhangt van alle omstandigheden van het geval.
Een kind van 12 jaar of ouder mag niet kiezen bij welke ouder het wil wonen. Ouders blijven totdat een kind 18 jaar is verantwoordelijk voor de hoofdverblijfplaats en de zorgregeling.
Ontzetting uit het ouderlijk gezag
Als ouders zich verwijtbaar misdragen tegenover hun kind, kunnen zij uit het ouderlijk gezag ontzet worden. Het gezag over het kind wordt dan meestal overgedragen aan het Bureau Jeugdzorg. Dit bureau oefent dan de voogdij over het kind uit. Het kind gaat naar een pleeggezin of tehuis.
Enkel indien de vader het kind heeft erkend, kan hij mede met het ouderlijk gezag belast worden, maar daarvoor heeft hij wel de medewerking van de moeder nodig. Het aanvragen van gezamenlijk ouderlijk gezag gebeurt via de rechtbank, door middel van een formulier. Dit formulier kan digitaal worden ingediend of per post.
Het Burgerlijk Wetboek regelt in artikel 1:377a dat een kind recht heeft op omgang 'met zijn ouders en met degene die in nauwe persoonlijke betrekking tot hem staat'. Dit betekent dat ook opa en oma een recht op omgang met hun kleinkinderen kunnen hebben.
Meestal kost zo'n DNA-test tussen de €50 en de €200. Maar let op: soms komen hier ook nog abonnementskosten bij, die kunnen variëren van €80 tot wel €350 per jaar. Naast de DNA-tests die je zelf thuis kunt uitvoeren, bestaat er ook DNA-onderzoek naar erfelijke aandoeningen dat wordt uitgevoerd door klinische genetici.
Het DNA-onderzoek is een deskundigen-onderzoek. In het kort betekent dit dat beide partijen in principe de helft van de kosten betalen, tenzij de rechter anders beslist.
Als de moeder niet vrijwillig meewerkt aan de afname van de DNA-test bij het kind, kan de DNA-test afgedwongen worden door middel van een procedure die gevoerd wordt voor de bevoegde familierechter. Indien hij dit opportuun acht, zal de rechter een geneesheer aanduiden die de DNA-test uitvoert.