Glossitis is een ontsteking van de gehele tong, of een gedeelte van de tong. Een ontstoken tong verandert van kleur, tintelt, of zorgt voor pijn bij het slikken. Een tongontsteking kan veroorzaakt worden door een wondje, een schimmel- of virusinfectie, bloedarmoede, roken of een allergische reactie.
Voorbeelden van oorzaken zijn: een infectie, bloedarmoede of roken. Om een ontstoken tong te voorkomen is een goede mondhygiëne belangrijk. Goed tanden poetsen en de tong reinigen helpen glossitis voorkomen. De behandeling van een ontstoken tong bestaat o.a. uit: vitamine B12, foliumzuur, vitamine B6 of zink.
Klachten en symptomen bij ziekten van de tong
De klachten bij tongproblemen zijn verschillend. Vaak is er sprake van pijnklachten, een zwelling of een branderig gevoel. Soms verandert ook het uiterlijk van de tong bijvoorbeeld door een verkleuring (meestal wit of rood) of gladde plekken op de tong.
Door regelmatig met ijsklontjes te blijven koelen is zwelling zo veel mogelijk te voorkomen. Meestal is de wond na vier weken volledig genezen.
Een pijnlijke, branderige tong kan ook een symptoom zijn van de ontwikkeling van kanker, vooral in het gebied van het hoofd en de nek. Ook virale infecties (bijvoorbeeld herpes simplex-virus of VZV tijdens gordelroos) of bacterieel (bijvoorbeeld tijdens syfilis) kunnen een onderliggend probleem zijn.
Bij een tongontsteking krijg je last van een branderig of tintelend gevoel aan de tong. Je tong kleurt rood of donkerpaars, of krijgt witte uitslag. De smaakpapillen op de tongrug kunnen glad en pijnlijk zijn. Daarnaast zwelt je tong op, waardoor je pijn kan krijgen bij het spreken en slikken.
Hoe herken ik infecties in de mond? U heeft last van pijn in de mond, aan de tong, het gebit of het tandvlees. Het ontstoken gedeelte is rood en gezwollen. Soms bloedt het.
Hoe komt dat? Op je tong bijten kan een pijnlijke ervaring zijn, maar gelukkig geneest de wond snel. Dat komt deels doordat je mondholte vochtig is, en in een vochtige omgeving genezen wonden nu eenmaal sneller. Op je knie drogen wonden vaak op en sterven er meer cellen af dan nodig is.
Onder mond- en tongbranden verstaan we een branderig gevoel ter hoogte van het mondslijmvlies en/of de tong. Vaak gaat dit gepaard met pijn aan de tong.
Hoe herken je een mondschimmel? Een Candida schimmelinfectie (spruw) is vaak te herkennen aan witte, soms pijnlijke, plekjes op de tong, de binnenkant van de wang of tegen het gehemelte. De witte aanslag op de tong kan een branderig gevoel geven. Ook zie je soms rode verkleuringen op het mondslijmvlies.
Een gezonde tong is roze. Wanneer er een overmaat aan hitte in het lichaam is, zal de tong rood zijn. Is er koude, dan is hij bleek of zelfs paarsachtig. Daarnaast kijk je naar de kleur op specifieke delen van de tong, die daarmee iets vertellen over blokkades in de organen die ermee verbonden zijn.
Kleine bultjes aan beide zijkanten van de tong kunnen meestal geen kwaad, maar als er maar aan één kant een bultje zit kan het juist weer kwaadaardig zijn. Ook onverklaarbare rode of witte delen op de tong of knobbeltjes (zeker als ze geen pijn doen) kunnen op tongkanker wijzen.
In Nederland krijgen ieder jaar ongeveer 800 mensen te horen dat ze tongkanker in het voorste deel van de tong hebben, of mondkanker. De cijfers van deze 2 kankersoorten worden samengenomen. Mond- en tongkanker komen evenveel voor bij mannen als bij vrouwen. De meeste patiënten zijn ouder dan 60 jaar.
Ontstoken tandvlees kan bloeden, roder dan normaal zijn en wat opgezet zijn. Met goed poetsen en stoken geneest het meestal binnen een paar weken. Veel mensen hebben af en toe last van ontstoken tandvlees. Rokers hebben dit vaker dan niet-rokers.
Bij last van stress kunt u de volgende klachten ervaren:
Bloedend tandvlees. Versnelde afbraak van het steunweefsel van tanden en kiezen. Mondzweren. Mondbranden.
Als klacht op zich zijn zowel mondbranden als tongbranden onschuldige maar vervelende klachten. De klachten kunnen maandenlang aanhouden maar ze kunnen ook plotseling verdwijnen. Soms kan de arts medicijnen voorschrijven.
Zweren en bultjes op de tong kunnen veroorzaakt worden door een herpes-simplex-infectie van de mond, aften, tuberculose, een vroeg stadium van syfilis, bacteriële- en virusinfecties.
Meestal is de oorzaak van het ontstaan van aften onbekend. Sommige onderzoeken tonen aan dat er een verband is tussen het ontstaan van aften en tekorten aan vitamine C, vitamine B12, foliumzuur en ijzer. Dit is gedeeltelijk te voorkomen door gezond en gevarieerd te eten en te zorgen voor een goede weerstand.
Bij 1 op de 10 patiënten geneest de wond na verwijdering van een verstandskies, kies of wortelrest minder goed. Dit komt dus regelmatig voor en is niet verontrustend, maar wel hinderlijk. Normaal hebt u na een behandeling klachten die ongeveer 5 dagen aanhouden. Daarna treedt langzaam verbetering op.
De meeste patiënten hebben geen last van een ontsteking aan de wortelpunt. Zo'n ontsteking gaat echter niet vanzelf over. Klachten treden meestal pas op wanneer uw weerstand afneemt. De klachten kunnen bestaan uit een zeurende pijn, die wordt verergerd door te drukken of te tikken tegen de ontstoken tand of kies.
Een wortelkanaalontsteking gaat niet vanzelf over. Wanneer het tandweefsel eenmaal is ontstoken, zal het niet meer genezen. Het ontstoken tandweefsel dient u te laten verwijderen met een wortelkanaalbehandeling. Wanneer u dit niet doet sterft het tandweefsel af en kan de ontsteking zich naar het kaakbot uitbreiden.
Ontstekingen kunnen ook van binnenuit ontstaan, zoals een slijmbeursontsteking. Dit heet een steriele ontsteking omdat het ontstaat zonder inmenging van buitenaf.
Begin met het reinigen altijd achter op de tong en schraap vervolgens langzaam naar voren. Voorkom kokhalsneigingen door in te ademen wanneer je bij het achterste gedeelte van de tong bent. Herhaal deze schraapbeweging totdat er geen plaque meer op de reiniger achterblijft. Maak de tongreiniger na gebruik goed schoon.
Oorzaken en symptomen
Deze vorm van kanker komt vaker voor bij mannen dan vrouwen en meestal boven de 50 jaar. Factoren die van invloed kunnen zijn op het ontstaan, zijn: roken, alcoholgebruik en het Humaan Papillomavirus (HPV).