De meniscus is een stuk kraakbeen dat vrijwel los tussen het onder- en bovenbeen ligt. Het zorgt voor extra balans, maar vooral voor schokdemping. Een scheur in de meniscus veroorzaakt vaak slot- en pijnklachten. Een scheurtje in de buitenkant van de meniscus kan zelf genezen doordat hier een goede bloedvoorziening is.
Klachten van een gescheurde meniscus worden vaak vanzelf minder. Daarom is verder onderzoek in het begin niet nodig. Het kan wel meer dan 3 maanden duren voordat de klachten weg zijn. Zorg dat u blijft oefenen.
Symptomen. Een scheur in de meniscus geeft verschillende klachten, zoals pijn aan de binnen- of buitenkant van de knie, afhankelijk van welke meniscus beschadigd is. De knie kan ook reageren met zwelling als de meniscus gescheurd is. Ook kan de knie 'op slot' gaan.
Meestal heeft u krukken of een wandelstok nodig zolang u nog met pijn of mank loopt. Soms besluit de chirurg dat de gescheurde meniscus gerepareerd kan worden in plaats van te moeten worden verwijderd.
Gescheurde meniscus niet behandelen
Als de scheur in het goed doorbloede buitenste deel van de meniscus zit, kan de meniscus vanzelf genezen. Een mogelijke niet-operatieve behandeling is rust. Dit kan wel een aantal maanden duren. Het is wel belangrijk dat u blijft oefenen en bewegen.
Fietsen mag als u de knie weer goed kunt buigen. Een andere sport kunt u meestal 6 weken na de operatie weer oppakken, maar alleen als uw knie niet meer dik is.
Bij deze knieblessure zijn vooral versterkende oefeningen voor de bovenbeenspieren belangrijk. Hiernaast staat een spierversterkende oefening voor het bovenbeen getekend. Uitvoeringswijze: sta op één been, buig langzaam in de knie en strek vervolgens langzaam. Let erop dat de knie recht boven de voet blijft.
Slijtage kraakbeen
Met name bij veel patiënten ouder dan ongeveer 50 à 60 jaar heeft een operatie weinig zin, omdat er op die leeftijd meestal ook al slijtage is van het kraakbeen. De pijnklachten komen dan voornamelijk daarvan en niet van de gescheurde meniscus.
Op een röntgenfoto is een gescheurde meniscus niet te zien, omdat op gewone röntgenfoto's alleen maar bot te zien is. De menisci zijn van kraakbeen. Als het nodig is kan er een MRI-onderzoek gedaan worden. Maar zelfs na een MRI-onderzoek kan de arts niet altijd met zekerheid zeggen of de meniscus gescheurd is.
Een scheur in de meniscus kan veroorzaakt worden door een plotse en bruuske beweging: dit noemt men een 'traumatische scheur' (bijvoorbeeld opgelopen bij het sporten). Bij het scheuren van de meniscus zal de patiënt vaak een “krak” horen tijdens het trauma.
Vooral draaibewegingen en diepe kniebuigingen zijn een grote belasting op de menisci, waarmee deze bewegingen problemen kunnen veroorzaken. Chronische overbelasting kan de oorzaak zijn van meniscusletsel, maar meestal is een trauma de oorzaak van problemen.
De binnenste knieband kan overbelast zijn of er kan sprake zijn van een zekere mate van scheuring. Bij overbelasting zal de fysiotherapeut je in eerste instantie aanraden om veel rust te nemen. Eventueel kan ook de stand van de voeten en knieën worden geanalyseerd om de rek op de binnenste knieband te verminderen.
Het streven is dat u na 1 week weer zonder krukken kunt lopen. Na 2 weken kunt u weer fietsen en autorijden. In de eerste weken moet zowel de pijn als de zwelling verminderen.
Tijdens de operatie kan een tangetje of schaartje in het gewricht worden gebracht om de ingreep uit te voeren. De ingreep duurt ongeveer een halfuur. Een enkele keer wordt tijdens de operatie besloten om direct een grotere snee in de knie te maken omdat de gevonden aandoening niet met een artroscopie te behandelen is.
Helemaal tijdens het sporten, waarbij de knie intensief wordt gebruikt, kan een brace verdere klachten voorkomen. Ook na een meniscusoperatie of een meniscusblessure is het aan te raden om tijdens het sporten een scharnierende kniebrace te dragen.
'Wij zoeken naar ontstekingen in de gewrichten, de pezen of de botten in de buurt van gewrichten', legt Mangnus uit. Op een scan zie je zulke ontstekingen als witte vlekken, die zijn er bij mensen zonder klachten niet vaak, maar het is nog niet bekend welke MRI's normaal zijn.
Wat is een MRI van de knie? Met een MRI kan een arts binnenin uw knie kijken, zonder dat hij of zij er in hoeft te snijden. MRI is heel geschikt om harde en zachte delen van uw knie te zien, zoals kraakbeen (meniscus) en bot, maar ook spieren, kniebanden en pezen. Een MRI werkt met radiogolven en een magneet.
Na het verwijderen van een stuk meniscus mag u bij het lopen het geopereerde been volledig belasten (tenzij de chirurg iets anders met u afspreekt). U moet de eerste 3 tot 5 dagen hiervoor krukken gebruiken. Lopen mag met mate en op geleide van eventuele klachten.
Behandeling van de meniscus
Een meniscusscheur wordt via een kijkoperatie behandeld. Afhankelijk de grootte van het letsel, de locatie en de leeftijd van de patiënt wordt het gescheurde stukje meniscus verwijderd of gehecht. Indien de meniscus onherstelbare schade heeft opgelopen, dan wordt de scheur verwijderd.
Na het scheuren van een meniscus komt er vaak vocht in de knie, waardoor deze dikker wordt en pijn kan geven vanwege de zwelling. Soms komt een stukje van de meniscusscheur klem te zitten in het gewricht, waardoor de knie 'op slot' gaat. Je kunt de knie dan opeens niet meer strekken of juist niet meer buigen.
Squats. De squat is een uitstekende oefening om je conditie en kracht te verbeteren en helpt je knieën te versterken. Let wel op een goede uitvoering van deze oefening en begin niet te zwaar. Je kunt de squat moeilijker maken door gewicht vast te pakken bijvoorbeeld een dumbel of een ander gewicht.
Een meniscus kan ook van het kapsel afscheuren en daardoor verschuiven. De meniscus zit dan niet op de juiste plaats, waardoor de uiteinden van boven- en onderbeen niet goed op elkaar passen: de knie kan 'op slot schieten'. Dit betekent dat u uw knie niet goed kunt strekken.
Klachten bij artrose van de knie
Artrose van de knie begint met pijn en stijfheid in de knie. U merkt dit vooral 's ochtends of als u na een tijdje zitten opstaat. Dit heet startpijn of ochtendstijfheid. Na 10 tot 30 minuten bewegen merkt u dat de knie minder stijf wordt.
Bel uw huisarts als u pijn aan de zijkant van u knie heeft en 1 of meer van deze dingen voor u kloppen: U bent minder gaan sporten maar u blijft toch veel pijn houden. Na 4 tot 6 weken heeft u nog altijd pijn aan uw knie. U krijgt ook andere klachten aan uw knie, zoals een dikke knie.