Toch zijn hun zintuigen niet helemaal perfect: ze zijn kleurenblind voor rood en groen en zien deze kleuren als tinten zwart en grijs. Koeien zijn herbivoren. Het zijn natuurlijke grazers die rondlopen om grassen en andere lekkere planten te vinden.
Troebel beeld, 330 graden zicht
Koeien zien maar zo'n 30 procent van wat de meeste mensen zien. Ze hebben wel een blikveld van 330 graden. Het verschil tussen licht en donker nemen de herkauwers extremer waar. Hun ogen hebben meer tijd nodig om te wennen aan andere lichtverhoudingen.
De Mantis-garnalen zouden de meest complexe ogen in het dierenrijk hebben. De zogenaamde reuzegarnalen zijn in staat kleuren uit het ultraviolet tot het infrarood te onderscheiden, evenals het opsporen van andere subtiele verschillen in licht.
Zeezoogdieren zoals zeehonden, dolfijnen en walvissen, zien nóg minder kleuren. Die arme stakkers hebben doorheen de evolutie slechts één kegeltje overgehouden. Ze kunnen geen enkele kleur onderscheiden en zien alles in vijftig tinten grijs.
Sommigen worden bijna helemaal zwart, anderen zijn enkel nog rood aan de binnenkant van de oren, aan de kuif en rond de snuit. Dan zijn er ook nog die daarbij een rood streepje op hun rug zullen hebben of die echt nog een rode gloed op hun volledige bovenkant zullen hebben.
Honden kunnen alleen geel en blauw tot ultraviolet licht oppikken. Hierdoor kunnen ze geen onderscheid maken tussen de meeste kleuren. Dankzij de ogen aan de zijkant van hun kop, hebben honden een gezichtsveld van 240 graden vergeleken met het menselijke veld van 200 graden. Ook kunnen honden 's nachts heel goed zien.
In hun ogen zijn ze niet zwart met wit, staan ze niet in een groene weide te grazen en staan ze niet onder een blauwe hemel. Het zicht van koeien is namelijk volledig opgebouwd uit rode, oranje en gele tinten.
Het gezichtsvermogen van koeien verschilt sterk van dat van mensen. Zo zien de dieren ongeveer 30 procent van wat wij zien. Dit komt onder andere omdat hun gezichtsveld beperkt is tot 330 graden en het beeld aan de randen hiervan onscherp is.
Minder kleurrijk
Honden hebben slechts twee soorten kegeltjes (mensen drie). Het kleurenspectrum bestaat hierdoor alleen uit blauw, violet en geel. Rood lijkt voor honden geelachtig, groen kunnen ze helemaal niet waarnemen en purper ziet er simpelweg grijs uit.
Paarden kunnen dus kleuren onderscheiden, maar minder goed als mensen (die wel alle kegeltjes hebben). Je kunt dit vergelijken met een persoon die kleurenblind is. Een paard kan blauw, geel, wit en grijstinten goed van elkaar onderscheiden, maar rood en groen bijna niet.
Daag een vreemde hond nooit uit
Kijk een vreemde hond nooit recht in de ogen, want daarmee daag je hem uit. Het niet recht aankijken, is een effectieve non-verbale vorm van communicatie om een toch al gestreste, angstige of agressieve hond niet verder over de rooie te jagen.
Roodgroen en geelblauw – dat zijn de zogeheten 'verboden kleuren'. Iets roodgroens heeft zowel een rode als een groene tint. Dat lijkt onmogelijk, maar dat is het niet. Het botst alleen in onze hersenen.
Gedragsonderzoek uit 1970 wijst uit dat konijnen een beperkt aantal kleuren zien. Ze zien in de kleuren blauw en groen. Ze zien deze kleuren misschien niet zoals wij ze onderscheiden, maar ze kunnen wel onderscheid maken tussen deze twee kleuren. Konijnen kunnen wel veel beter in schemer zien dan mensen kunnen.
- Koeien hebben een zeer goed gehoor. Zowel hoge als lage tonen horen zij veel beter dan wij. Onderzoekers hebben vastgesteld dat koeien net zo'n hekel hebben aan schreeuwen dan aan slaan. Harde metalen geluiden, schreeuwende mensen en schel gefluit zijn zeer stressvol.
Koeien slapen liggend
"Een koe kan heel goed een beetje dommelen, dat doen ze liggend met de kop omhoog. Als ze echt slapen, gaan ze gewoon plat liggen, met de kop in rust. Onderzoeker van koeien bij de Wageningen Universiteit, Wijbrand Ouweltjes, vergelijkt de slaap van koeien met die van een paard.
Koeien kunnen goed ruiken. Ze kunnen zelfs geuren op een afstand van tien kilometer waarnemen! In vergelijking met mensen kunnen koeien beter horen, zowel lagere als hogere frequenties.
Nee, honden kunnen niet huilen. Honden en ook andere dieren hebben wel traanproductie en emoties, maar er is niet vastgesteld dat dit ook aan elkaar gekoppeld is. Oftewel: honden huilen niet zoals mensen. Mensen zijn voor zover bekend de enige wezens die huilen als gevolg van emoties.
Vroeger keek je hond dus vooral naar flikkerende beelden, maar tegenwoordig kan hij de beelden net als wij in de vorm van een film zien. Kunnen honden tv kijken, zoals wij dat zien? Nee, dat niet. Honden volgen niet series of films zoals wij die volgen en begrijpen.
Het is onmogelijk om echt te bewijzen of geesten bestaan en of honden ze kunnen zien als ze dat doen. Wat waar is, is dat honden dingen kunnen zien, ruiken en voelen die mensen niet kunnen.
Likken voor vrede
'Het lijkt erop dat likken belangrijk is om vriendschappen te sluiten en voor de harmonie in kudde. Oudere koeien likken een groter aantal kuddegenoten, wat kan betekenen dat het hun rol is om de vrede te bewaren', zegt Monti.
Het ziet er misschien wat gek uit, maar het werkt: voor een goede gezondheid is het goed om een koe te aaien. En ook het fluisteren van lieve woorden heeft zin.
Waarom loeit een koe? Vooral om de sociale band tussen twee of meerdere dieren te bevestigen. Met loeien zegt een koe eigenlijk: 'Hier ben ik'. Dat is belangrijk bij moeder en kalf, bij stieren en bij dieren die van de koppel zijn afgedwaald of weggehaald.
Zo zijn er bijvoorbeeld een paar roofvogels die nóg scherper zicht hebben dan wij. Dat is logisch; zij moeten vanaf grote hoogte kleine prooien kunnen spotten. Chimpansees en andere primaten zien ongeveer net zo scherp als wij doen. Een dier dat net niet aan ons zicht kan tippen, is de kat.
Dieren die het allerbeste kunnen zien dat zijn de uilen. Ze kunnen net zo scherp zien als roofvogels. Dat kunnen ze bovendien ook 's nachts. Alleen uilen kunnen niet met hun ogen draaien.
Ratten met gepigmenteerde ogen zien een wazige wereld met slechts vage kleuren variërend van blauwgroen tot amber en ultraviolet. Het zien van ultraviolette stralen is voor de rat juist handig. Door ultraviolette licht te waarnemen kunnen ratten bijvoorbeeld urine zien.