In het verleden werd daarom aangenomen dat als beide ouders blauwe ogen hadden, ze ook altijd een baby met blauwe ogen zouden krijgen. Tegenwoordig weten we dat meer genen een rol spelen bij de kleur ogen. Er is daarom een kleine kans dat de baby toch een andere kleur ogen krijgt.
Iedere ouder draagt een bepaald gen van een oogkleur bij zich. Dit bepaalt de oogkleur van jouw kindje. Sommige genen zijn dominanter dan de ander. Zo is de kans dat een kindje geboren wordt met blauwe ogen heel erg klein als zijn ouders allebei bruine ogen hebben.
De meest dominante oogkleur wereldwijd is bruin. Dit komt omdat de genen die een bruine oogkleur veroorzaken dominant zijn over alle kleuren. In veel populaties is bruin zelfs de enige aanwezige kleur, met enkele uitzonderingen.
Bruine ogen hebben het meeste pigment, blauwe ogen het minste en groene ogen zitten ertussenin. Bruin is wereldwijd de meest voorkomende oogkleur, gevolgd door blauw, grijs en de zeldzaamste oogkleur is groen.
Je genen bepalen je oogkleur. Van elk gen erf je altijd twee kopieën: één van je vader en één van je moeder. Er zijn veel genen bekend die invloed hebben op die kleur. De iriskleur, de spikkeltjes in het oog: er zitten allemaal verschillende genen achter.
Blauw als mooiste oogkleur bij vrouwen
Volgens onderzoek vinden 40,2% van de mannen een blauwe oogkleur het mooist bij een vrouw. Dit komt omdat mannen een lichte oogkleur mooier zouden vinden dan een donkere. Bruine ogen kwam op de tweede plek met 29,2% en groene ogen op de derde plek met 17,5%.
Groene ogen zijn eigenlijk nog het meest zeldzaam van allemaal, slechts 2% van de totale wereldbevolking heeft deze kleur ogen. Ze beschikken over een combinatie van de innerlijke kracht van mensen met blauwe ogen en de leidinggevende capaciteiten van mensen met bruine ogen.
Violette ogen
De combinatie van deze rode kleur door de reflectie van de bloedvaten met de blauwe kleur van de iris door het gebrek aan melanine zorgt voor de violette oogkleur. Minder dan één procent van de wereldbevolking worden geboren met violette ogen.
Zo'n 90% van wereldbevolking heeft bruine ogen. De andere 10% heeft blauwe, grijze of groene ogen. Het zou dus wel heel bizar zijn als de kleur van je ogen iets over je karakter zegt.
Hazel ogen zijn zeldzamer dan bruine ogen, maar minder zeldzaam dan groene ogen. De meeste mensen met hazel ogen zijn van Europese komaf. In Afrika en Azië zijn hazel ogen zeldzaam, daar heeft bijna iedereen bruine ogen.
Kleuren die neigen naar paars, purper, bordeaux en rood, laten groene ogen mooi uitkomen en creëren een waar contrast zodat je ogen oplichten. Zet het licht dus maar op groen voor oogschaduw en kleurpaletten met warme roodachtige tonen, maar let wel op dat je niet overdrijft bij het aanbrengen!
Het recessieve blauwe gen kan de dominante bruine ogen bijvoorbeeld lichter maken. De kinderen hebben dan vaak lichtbruine ogen die vaal of flets ogen. Een groene kleur kan alleen tot uiting komen als er in de familie een gen aanwezig is die lipochrome aan kan maken.
Mensen met groene ogen zijn vaak gedreven en erg gepassioneerd, maar zij zijn ook vaker jaloers. Hierdoor kunnen zij zich vaak vijandig of agressief opstellen. Ook worden mensen met groene ogen vaak omschreven als charmant en aantrekkelijk. Ook mensen met grijze ogen zijn vaak lastig om af te lezen.
Genetische opbouw
Minstens twee genenparen sturen de kleur van menselijk haar. Eén gen, het bruin/blond-paar, heeft een dominant bruin allel en een recessief blond allel. Als iemand drager is van het bruine allel, dan zal deze persoon bruin haar hebben; zo niet, dan is hij blond.
Erfelijkheid van de oogkleur
Het gen voor bruine ogen (A) is dominant ten opzichte van het gen voor blauwe ogen (a). Dit betekent dat als je van je moeder het gen voor bruine ogen (A) krijgt en van je vader het gen voor blauwe ogen (a), je bruine ogen (Aa) zult hebben. Het bruine gen overheerst.
Melanine bepaalt oogkleur
Alle andere kleuren daartussen (blauw, groen, rood, violet) verschijnen dankzij lichtreflectie, en bestaan niet in de ogen zelf. Echte zwarte ogen bestaan overigens niet, alleen zo donkerbruin dat het zwart lijkt.
Bruine ogen hebben het meeste pigment, blauwe ogen het minste en groene ogen zitten ertussenin. Bruin is wereldwijd de meest voorkomende oogkleur, gevolgd door blauw, grijs en de zeldzaamste oogkleur is groen.
Blijkbaar zijn blauwe ogen wetenschappelijk gezien het meest aantrekkelijk. Onze lijst bestond voor 23,25% uit blauwogige knapperds, terwijl slechts 9% van de mensen blauwe ogen heeft. Als je een man bent met blauwe ogen, heb je drie keer zoveel kans om op de lijst 'Meest sexy mensen aller tijden' te komen.
De oogkleur verandert door zonlicht, net als bij de huid. Lichte ogen worden donkerder door zonlicht of krijgen bruine vlekjes. In perioden van minder zonlicht, zoals in de winter, worden de ogen weer de oorspronkelijke kleur.
In het oogwit kan plotseling een bloeduitstorting ontstaan. De bloeduitstorting zit direct onder het bindvlies van het oog. Het bindvlies (conjunctiva) is een dun laagje slijmvlies dat het oogwit bedekt. Het is eigenlijk hetzelfde als een bloeduitstorting onder de huid, een blauwe plek.
De kleur van het oog kan in de loop der tijd veranderen. Veel blanke baby's hebben bij de geboorte blauwe ogen, die later kunnen veranderen in elke kleur. Na het derde levensjaar staat de oogkleur in principe vast. Maar oogkleurverandering komt heel frequent voor, namelijk door contact met zonlicht, net als de huid.
Heb je bruine of groene ogen, dan kun je ze meer laten stralen door warme tinten als chocoladebruin. Houd er wel rekening mee dat de bruintint van je haren niet exact hetzelfde is als de kleur van je ogen (denk aan het contrasteren). Kies in plaats daarvan een bruine kleur die een paar tinten donkerder of lichter is.
Blauwe, zeer lichtgrijze en groene ogen zijn gevoeliger voor fel zonlicht omdat er meer licht door de iris heen komt. Dit kan overstimulatie van de zenuwcellen achterin het oog creëren. Bruine en donkere ogen laten veel minder licht door en worden daardoor minder geprikkeld.
In IJsland heeft zelfs 80% van de bevolking blauwe of groene ogen! Ook in Nederland hebben relatief veel mensen een groene oogkleur. Andere landen waar relatief veel kinderen met groene ogen geboren worden zijn Iran, Pakistan, Centraal-Azië, Spanje, Duitsland en Brazilië.