De pest is meerdere malen ontstaan in de loop van de geschiedenis en dit kan opnieuw gebeuren, zo waarschuwen wetenschappers.
Omdat de bacterie niet alleen bij mensen voorkomt, maar ook bij dieren, is ze quasi onmogelijk uit te roeien. Hoewel de pest snel dodelijk kan zijn (zo is longpest 100% dodelijk binnen de 24 uur na het begin van de symptomen), is het goed te behandelen met antibiotica wanneer de kuur snel genoeg gestart kan worden.
Builenpest kent een hoge mortaliteit; zonder behandeling overleeft minder dan 40% van de geïnfecteerde personen. De meeste sterfte vindt tussen de derde en vijfde dag na de eerste symptomen plaats. De builenpest is met antibiotica effectief te behandelen indien de behandeling tijdig gestart wordt.
De ergste uitbraak in vijftig jaar op Madagaskar
Vooral op het eiland Madagaskar zijn regelmatig uitbraken. Van augustus tot november 2017 heeft daar de ergste pestepidemie in 50 jaar plaatsgevonden. In amper 4 maanden tijd raakten 2417 mensen besmet, waarvan 209 mensen stierven.
Waar de antibiotica de dodelijkheid hebben verminderd, heeft de toegenomen hygiëne ervoor gezorgd dat de ziekte zich tegenwoordig minder goed kan verspreiden. De bacterie komt van nature voor bij vlooien in de vacht van knaagdieren, zoals de eekhoorn, de marmot en de hamster.
Van de 15e tot in de 17e eeuw was de pest de meest gevreesde, besmettelijke ziekte die zware epidemieën veroorzaakte en grote delen van de Nederlandse bevolking wegvaagde. Destijds waren isolatie, afstand houden en quarantaine de belangrijkste principes, en deze gelden nu weer bij de aanpak van de covid-19-pandemie.
Symptomen van de pest
De builenpest is de meest voorkomende vorm van de pest. Deze vorm gaat gepaard met hoge koorts en allerlei pijnlijke, etterige ontstekingen in organen en lymfeklieren (de builen), terwijl er ook kleine bloedingen onder de huid te zien zijn. Longpest is een ernstige ziekte.
Sanne Frequin en Janna Coomans: "En dus werd de schuld gelegd bij 'de ander'. Dit is iets wat nu, met de uitbraak van het coronavirus, ook gebeurt. 'Wij zijn het niet, nee, het is een foreignvirus', of 'het zijn de Chinezen, het zijn de Europeanen'. Tijdens de uitbraak van de pest werd de schuld gelegd bij de joden."
De pest verspreidde zich over heel Europa, op de klassieke wijze, reizend met paard en kar. In twee jaar tijd had de ziekte het volledige continent bereikt. Ze heeft gewoekerd tot 1351.”
In Europa stierven tussen de 25 en 40 miljoen mensen aan de pest. Maar wereldwijd kan het om wel 200 miljoen doden gaan.
Miltvuur of antrax is een acute infectie die veroorzaakt wordt door de bacterie Bacillus anthracis. De infectie komt voornamelijk voor bij vee en is dan vaak fataal.
Als je de ziekte hebt gehad krijg je meestal de ziekte niet nog een keer. Of dat na vaccinatie ook zo is, weten we niet zeker. Mogelijk kun je nog wel blaasjes krijgen door direct huid-op-huidcontact met iemand met monkeypox en die blaasjes zijn besmettelijk.
Tijdens uitbraken van de pest in de zeventiende eeuw droegen Europese pestmeesters maskers met lange snavels, leren handschoenen en lange mantels in een poging om zich tegen de ziekte te beschermen.
Tyfus is een vaak dodelijke bacteriële ziekte die wordt verspreid door luizen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog woedde de ziekte hevig in Europa. In nazipropaganda werden Joodse mensen neergezet als de voornaamste verspreiders van de ziekte.
De verwekker van pest is Yersinia pestis, een facultatief anaeroob gramnegatief staafje dat behoort tot de Enterobacteriaceae. Het genus Yersinia bestaat uit elf species waarvan Y. pestis, Y.
Europeanen reageerden allemaal verschillend op de pandemie. Sommige mensen ontvluchten hun huis, moeders en vaders lieten hun kinderen in de steek. Of de kinderen gingen er juist vandoor en lieten de ouders aan hun lot over. Er was sprake van broedermoord, losbandigheid, waanzin, bijgeloof, en zelfs kannibalisme.
Cholera is in Nederland een importziekte. Cholera wordt veroorzaakt door de bacterie Vibrio cholerae en wordt gekenmerkt door heftige, waterige diarree. Tegenwoordig is cholera een importziekte en zeer zeldzaam in Nederland.
Al op het einde van de middeleeuwen was de pest de besmettelijke ziekte die de meeste slachtoffers maakte. De pest is een zogenoemde zoönose, een ziekte die van dieren op mensen kan worden overgedragen, vooral door (ratten)vlooien.
Behandeling van pest
Iemand die besmet is moet snel antibiotica krijgen, want zonder behandeling is de ziekte vrijwel altijd dodelijk. Er bestaat een vaccin, maar dit moet meerdere keren worden toegediend, heeft vervelende bijwerkingen en geeft slechts een gedeeltelijke bescherming.
De enorme schok die de zwarte dood van 1347-'50 veroorzaakte, had volgens een aantal historici een diepgaand effect op de Europese geschiedenis. Volgens sommigen zou de uitzonderlijk hoge mortaliteit in Europa geleid hebben tot een verlaging van het arbeidsaanbod, en een hoger inkomen per hoofd van de bevolking.
Er sterven meer dan 25 miljoen mensen, een kwart van de totale bevolking. In Nederland komt in 1349 de pest aan land in Bergen op Zoom. Binnen de stadsmuren zijn pas in de jaren '90 van de vorige eeuw de sporen hiervan gevonden. De pest blijft nog eeuwenlang rondwaren.
Apenpokken kan je krijgen door: Direct contact met de huidletsels die veel virus bevatten. Bijvoorbeeld door langdurig huid-op-huid-contact of door seksueel contact. Contact met lichaamsvochten of slijmvliezen van een besmet persoon.
Het monkeypoxvirus is nu vooral gevonden bij mannen die seks hebben met mannen. Maar iedereen kan het krijgen. Je krijgt het virus als je dicht bij elkaar bent. Of je homo, hetero, vrouw of man bent, maakt niet uit.
De ziekte begint meestal met: koorts. hoofdpijn. spierpijn.