Vanaf 1 mei 2021 horen de woning en de eigenwoningschuld tot uw bezittingen en schulden in box 3 (sparen en beleggen).
Heeft uw klant een hypotheek afgesloten na 1 januari 2013 waarop hij moet aflossen, dan kan je de hypotheekschuld wel naar box 3 verplaatsen. Dat doe je door het aflossingsschema niet meer te volgen. Sinds 1 januari 2013 is de rente voor nieuwe hypotheken die aflossingsvrij zijn, fiscaal niet aftrekbaar.
In box 1 belast de overheid uw inkomen uit werk. Ook de eigen woning valt in deze box. De hypotheekrente die u heeft betaald, trekt u af van uw inkomen. Het eigenwoningforfait, een percentage van de WOZ-waarde van uw woning, wordt erbij opgeteld.
Woning in box 1 en hypotheek in box 3
Het voordeel van je hypotheek in box 3 zetten is dat je vermogen in box 3 daalt doordat je de hypotheek mee mag nemen als schuld. Zeker als je veel vermogen bezit, bespaar je fors op belasting in box 3. In 2022 tot maximaal 1,71%.
Vermogen is de waarde van uw bezittingen min uw schulden. Wat u wel en niet als vermogen moet meetellen, is hetzelfde als bij uw belastingaangifte. Spaargeld, aandelen en een vakantiehuis in Nederland of het buitenland tellen bijvoorbeeld mee. Maar het huis waarin u woont en uw auto tellen níét mee als vermogen.
In box 3 wordt het voordeel uit sparen en beleggen belast. Al je bezittingen zoals spaartegoeden, beleggingen en onroerend goed (dat niet je hoofdwoning is) en schulden zoals consumptieve leningen en een hypotheek op een tweede woning vallen in box 3.
Heb je overwaarde op je huis gekregen? Mooi nieuws, want dat betekent dat jouw huis een goede investering was. Je hoeft van dit bedrag gelukkig geen geld af te dragen aan de belasting. Wel betaal je er, vanaf een bepaald bedrag, vermogensbelasting over omdat het in box 3 komt.
Je kan de overwaarde op verschillende manieren inzetten voor een verbouwing: met het verhogen van de hypotheek, een tweede hypotheek of de hypotheek oversluiten. Je kan mag maximaal 100 procent van de woningwaarde lenen en 106 procent als je het geld in duurzaamheidsmaatregelen steekt.
Als je binnen 3 jaar na de verkoop een volgende woning koopt, krijg je te maken met belastingregels voor het gebruik van de overwaarde. Dit is de bijleenregeling. Je moet je overwaarde gebruiken voor de aankoop van je nieuwe woning. Anders heb je over het bedrag van de overwaarde geen recht op renteaftrek.
Over uw vermogen in box 3 betaalt u in 2022 - boven de vrijstelling - 0,5636% tot 1,7143% inkomstenbelasting. Dit percentage is afhankelijk van de hoogte van uw vermogen. De belastingdienst gaat er van uit dat u meer rendement zult maken naarmate u meer vermogen heeft (het werkelijke rendement is niet relevant).
Is de rente van je aflossingsvrije hypotheek niet aftrekbaar? Dan mag je de aflossingsvrije hypotheek in mindering brengen op je vermogen in box 3. Hierdoor betaal je mogelijk minder belasting over je vermogen. Deze belasting heet vermogensrendementsheffing.
In Box 3 valt het vermogen dat je bezit. De Belastingdienst belast je inkomen in Box 1 en het rendement dat je behaalt met sparen en beleggen in Box 3. De belasting in Box 1 staat los van de belasting in Box 3. De belastingen worden onafhankelijk van elkaar berekend.
Laagste hypotheekrente extra aantrekkelijk
Hoe lager de hypotheekrente, hoe kleiner het nadeel / groter het voordeel in box 3. Dat komt doordat de hoogte van de hypotheekrente in box 3 niet meer belangrijk is, terwijl in box 1 een hogere hypotheekrente betekent dat er ook meer aftrek is.
Je woning is volledig van jou
Zodra je hypotheekvrij bent, ben jij 100% eigenaar van de woning en behoort de woning volledig tot jouw vermogen. Je hebt minder kans dat je restschuld overhoudt bij de verkoop van je huis.
Wanneer je amper nog hypotheek hebt, zullen je aftrekbare kosten lager zijn dan je woningforfait en dus zou je meer belasting moeten betalen. Dat voelt niet helemaal eerlijk. Want als je wel nog schuld hebt en rente aftrekt, is die vaak hoger dan het eigenwoningforfait en hoef je dus niet te betalen.
Als je in een koophuis woont, moet je bij de aangifte inkomstenbelasting een bedrag optellen bij je belastbare inkomen: het eigenwoningforfait. Dit bedrag is bij de aangifte over 2021 (die je in 2022 indient) in veruit de meeste gevallen 0,50% van de WOZ-waarde van je woning.
Hoeveel spaargeld mag je hebben 2021? In het jaar 2021 mag je een heffingsvrij vermogen hebben van € 50.000. Met een partner is het heffingsvrij vermogen vastgesteld op € 100.000.
U hoeft niet al uw bezittingen aan te geven in box 3. Bezittingen die u al hebt aangegeven in box 1 of box 2, geeft u niet meer aan in box 3.
Sinds 2019 betalen woningbezitters met een lage hypotheek inkomstenbelasting over de WOZ-waarde. Sinds 2005 betaalden woningbezitters geen inkomstenbelasting over de WOZ-waarde van hun woning als ze hun hypotheek (bijna) hadden afgelost. Die regel werd ook wel de wet Hillen genoemd. De wet Hillen is in 2019 afgeschaft.
De overwaarde op je woning komt vrij als je het huis verkoopt. Je lost met de opbrengst van de woningverkoop de nog openstaande hypotheekschuld af en het bedrag dat je overhoudt (de overwaarde) mag je in principe vrij besteden. Dit geldt alleen als je niet binnen 3 jaar een nieuwe woning koopt.
13.1 Uw bezittingen en schulden in box 3
Of hebt u schulden, zoals een lening bij een bank of een hypotheek voor een tweede woning? Dan moet u de waarde daarvan aangeven in uw aangifte inkomstenbelasting. Dit geldt ook voor de bezittingen en schulden van uw fiscale partner en/of minderjarige kinderen.
In box 1 geldt: hoe hoger het inkomen, des te hoger het belastingpercentage. Omdat de hypotheekrenteaftrek een aftrekpost is, geldt precies het omgekeerde: hoe hoger het inkomen, des te hoger het procentuele voordeel.
50.000 euro overwaarde opnemen, geeft een maandlast van 93,33 euro.
Wil je jouw overwaarde bij de verkoop van je woning gebruiken om te schenken aan je kinderen, dan hoort dat geld niet meer bij je vermogen en hoef je er dus ook geen vermogensbelasting over te betalen.