Wanneer het onweert en bliksemt kun je zelf beter niet in het water zijn. Het water geleidt de stroom. Wanneer de bliksem het water raakt gaat de stroom alle kanten uit en het zal jou raken wanneer je aan het zwemmen bent. De elektriciteit van de bliksem kan zich namelijk goed verspreiden over het wateroppervlak.
Als je onder water blijft, heb je geen last van de bliksem
Dat komt doordat het water elektriciteit prima geleidt. De stroom van de inslag vormt daardoor een cirkel die wegtrekt rond het inslagpunt op het oppervlak van het water.
Water is uitstekende geleider
Als het onweert is het heel gevaarlijk om zelfs maar in de buurt te zijn van water. Water is namelijk een uitstekende geleider en een blikseminslag in het water 100 meter verderop kan nog fataal zijn. De stroomsterkte in een bliksemontlading kan variëren van 100 A tot 60.000 A.
Uit onderzoek van ruimtevaartorganisatie NASA blijkt dat bliksem meer de neiging heeft in te slaan op vasteland dan in de open zee. Maar bij de kustlijn is die kans op een blikseminslag dan weer wel groter dan in open zee.
Water is een uitstekende geleider, en een blikseminslag in het water 100 meter verderop kan nog fataal zijn.” De stroomsterkte in een bliksemontlading kan variëren van 100 A tot 60.000 A. Bij blikseminslag verdeelt de bliksemstroom zich in het water. Zelfs bij relatief kleine bliksemstromen kun je al in shock raken.
De bliksem kiest de gemakkelijkste weg en slaat in waar het elektrische veld het grootst is. Zo goed als alles geleidt stroom beter dan de lucht, dus slaat de bliksem vaak in op het hoogste punt. Ook ijzeren constructies geleiden erg goed en trekken dus de bliksem aan.
Verlaat zo snel mogelijk het water en zoek een veilig heenkomen. Mocht er geen schuilplaats in de buurt zijn, blijf dan op minstens drie meter afstand van elkaar. Blijf uit de buurt van metalen constructies. Die kunnen direct (aanraking) of indirect (nabijheid) de bliksem naar u toe leiden.
Chloor en onweer
Het gevolg is een grote hoeveelheid water waar geen chloor in zit. Bij een spa of hottub is het meestal geen probleem omdat deze nogal redelijk afgedekt is met een deksel of cover en waar regelmatig een chloorblokje in gedaan wordt wat langzaam oplost.
Volgens Buienradar werd die veroorzaakt door 'de gevaarlijkste soort bliksem ter wereld'. Uit een analyse blijkt dat de bliksem een ontzettend hoog ampère had: 267.000. Dat is dichtbij het maximum van 300.000 ampère voor dit soort bliksems en tien keer zoveel als een normale blikseminslag.
Pas op! Wanneer het onweert en bliksemt kun je zelf beter niet in het water zijn. Het water geleidt de stroom. Wanneer de bliksem het water raakt gaat de stroom alle kanten uit en het zal jou raken wanneer je aan het zwemmen bent.
Je vermijdt best alle contact met stromend water. Dus: niet douchen, geen bad nemen, je handen niet wassen en de afwas of handwas moeten ook maar even wachten. Water is een uitstekende geleider voor stroom, vandaar.
Trek de stekkers uit de stopcontacten en ontkoppel de kabel van radio en televisie. Sta niet te dicht bij de schouw. Beter ook geen bad of douche nemen en kranen, en radiatoren en wasmachines niet aanraken. En zorg vooral voor een backup van al je computergegevens!
Houd ramen en deuren gesloten, bliksem wordt aangetrokken door tocht. Blijf uit de buurt van koperen leidingen en elektrische kabels.
Dat heeft dus te maken met de temperatuurverschillen die nodig zijn om een onweersbui te laten ontstaan. Gedurende de dag kan de zon ervoor zorgen dat het aardoppervlak flink wordt verwarmd en de luchtvochtigheid zodoende stijgt, waardoor het contrast met een koude luchtstroom 's avonds des te groter wordt.
Bliksem en aarde geven stroom. Te veel stroom! Niet alleen hoog nestelende vogels kunnen getroffen worden. Als een voorjaarsstorm met bliksems een boom velt, zijn alle nesten reddeloos verloren.
Joseph Dwyer, Ningyu Liu en Hamid Rassoul denken dat onweerswolken in staat zijn om behalve 'normale' bliksem ook 'donkere bliksem' te produceren, die weinig licht bevatten, maar des te meer gammastraling. Bij die donkere bliksems komen elektronen en hun antimaterie-partner positronen aan te pas.
Omgekeerd wordt soms enkel de bliksem gezien. Een bliksemschicht heeft gemiddeld een hoogte van 15km, zodat deze, afhankelijk van de bewolking, van op grote afstand zichtbaar kan zijn. Wanneer het geluid dan niet zo ver draagt, door bijvoorbeeld tegenwind, zal men geen donder horen.
Hoewel mensen vaak denken dat de bliksem van boven naar onder gaat, vinden de ladingen zich eerder halfweg! Een stroom met negatieve lading zoekt zijn weg naar de grond en een stroom met positieve lading vindt de negatieve stroom in de andere richting.
Anders in de winter
In de winterperiode komt het dan ook minder vaak tot onweer dan in de zomermaanden. Toch kan het ook in de winter soms wel ontstaan, bijvoorbeeld op passage van een fel koufront, of als het temperatuurverschil tussen de lucht boven het aardoppervlak en de hogere luchtlagen groot genoeg is.
Haal dus altijd gelijk de stekkers van alle elektrische apparatuur uit het stopcontact als het onweert. Zelfs de oplader van uw mobiele telefoon. Blikseminslag kan er namelijk voor zorgen dat alle stoppen doorslaan en dat de apparaten onherstelbare schade oplopen.
Ga naar binnen als het onweert
Binnenshuis is de veiligste plek. Maar als je geen stevig gebouw in de buurt hebt, kun je je toevlucht ook zoeken in een afgesloten auto. De kooivormige autoconstructie van geleidend materiaal werkt als een zogeheten 'Kooi van Faraday'.
In het open veld kan men het beste gehurkt en ineengedoken gaan zitten met de voeten tegen elkaar aan. Niet gaan liggen! Aangezien bomen de bliksem aantrekken, is schuilen onder een boom zeer gevaarlijk. Stroom loopt altijd aan de buitenkant van een voorwerp, nooit door de kern.
Veel mensen denken ten onrechte dat u veilig bent op een fiets door de rubberen banden. Een fiets is geen kooi van Faraday (een door metaal omsloten geheel), zoals bij een auto het geval is. Bij een auto wordt de lading direct afgevoerd en loopt u geen risico bij een onweersbui.
Ja! In een auto zit je veilig als het onweert. Mocht je onverhoopt geraakt worden door de bliksem dan dient de carrosserie als de zogenaamde 'kooi van Faraday'. De bliksem wordt rondom de passagiers naar de grond geleid.