Bij vochtophoping houdt het lichaam te veel vocht vast waardoor zwelling ontstaat van, met name de benen, handen en buik. De zwelling ontstaat doordat het vocht op die plaats niet via de bloedsomloop kan worden afgevoerd. Vochtophoping kan onschuldig zijn, maar het kan ook wijzen op een hartziekte zoals hartfalen.
Vochtophoping wordt vaak veroorzaakt door een te hoge druk in de kleine bloedvaten, die op zijn beurt weer kan worden veroorzaakt door een hartziekte. Maar vochtophoping kan ook andere oorzaken hebben: de waterdruk in het bindweefsel rond de bloedvaten kan te laag zijn of de vaatwand kan te makkelijk vocht doorlaten.
Voor elke gram glycogeen die je lichaam opslaat, houd je 3 gram vocht vast. Dit kan al snel oplopen tot 2 tot 3 kilogram. Behalve de invloed van onze voeding op de vochthuishouding hebben ook hormonen impact op je vochtbalans. De meeste vrouwen zijn namelijk zwaarder als ze ongesteld zijn.
Er kunnen verschillende pathologische huidproblemen ontstaan als vochtophoping niet behandeld wordt, zoals jeuk, littekens, pigmentafwijkingen, schilfering, huidverruwing en fibrose. Specifiek bij lymfoedeem kunnen ook de volgende huidproblemen optreden: papillomatosis, verrucosus, elefantiasis, lymffistels.
Bij vochtophoping houdt het lichaam te veel vocht vast waardoor zwelling ontstaat van, met name de benen, handen en buik. De zwelling ontstaat doordat het vocht op die plaats niet via de bloedsomloop kan worden afgevoerd. Vochtophoping kan onschuldig zijn, maar het kan ook wijzen op een hartziekte zoals hartfalen.
Sommige ziektes, zoals een langzaam werkende schildklier of het syndroom van Cushing, kunnen ook een rol spelen bij het ontstaan van overgewicht. Soms ontstaat obesitas door een foutje in een gen. Of is obesitas een kenmerk van een erfelijke ziekte, zoals het Prader-Willi syndroom of het Bardet-Biedl syndroom.
Van sommige soorten thee, zoals paardenbloem, paardenstaart, brandnetel en peterselie, is bekend dat ze het lichaam overtollige vloeistoffen verwijderen door te plassen, vergelijkbaar met de werking van diuretica of waterpillen.
Deze vochtophoping in de buik wordt ook wel ascites genoemd. Het vocht zakt vervolgens meestal naar beneden waardoor je ook last krijgt van dikke voeten en benen. Het vocht in de buikholte kan op de verschillende organen gaan drukken. Hierdoor kunnen klachten ontstaan.
Zo kun je je voedingspatroon aanpassen door meer water te drinken en minder zout te eten. Daarnaast kunnen kruiden zoals bleekselderij, mierikswortel en peterselie helpen om vocht af te drijven. Thee van rozenbottels, berkenblad, guldenroede of jeneverbes kan hier ook bij helpen.
Bepaalde voedingsmiddelen hebben van nature een vochtafdrijvend effect. Ideaal dus als je vocht vasthoudt. Zet kruiden op het menu zoals bleekselderij, mierikswortel en peterselie. En maak thee op basis van guldenroede, rozenbottels, berkenblad of jeneverbes.
Bleekselderij, komkommer, venkel, artisjok, andijvie, gedroogde abrikozen zijn allemaal groente die een licht vochtafdrijvende werking hebben. Ze zijn allemaal rijk aan kalium en dat is een belangrijk mineraal onder meer voor een goede bloeddruk en vochthuishouding.
Bij hartfalen is de pompfunctie minder goed: uw hart kan het bloed niet goed meer rondpompen. Organen krijgen hierdoor minder bloed, bijvoorbeeld de nieren. De nieren gaan als reactie zout en vocht vasthouden. U kunt hierdoor bijvoorbeeld dikkere buik of enkels krijgen.
Eén liter water weegt inderdaad één kilo. Verlies je één liter water dan zul je ook een kilo minder wegen op de weegschaal. Echter, als je wilt afvallen dan wil je vet verliezen in plaats van water. In veel gevallen komt dat vocht er namelijk gewoon weer aan", zegt diëtist en dieetpsycholoog Eveline van de Waterlaat.
Vermijd hiervoor zoutrijke voeding als kant-en-klaar maaltijden, voedsel uit blik en sausjes. Een eiwittekort kan de oorzaak zijn dat jij veel vocht vasthoudt zonder dat je het zelf door hebt. Een bepaald soort eiwit in je bloed – albumine genoemd – zorgt ervoor dat water uit je weefsels in je bloed wordt opgenomen.
Blijft het extra gewicht hangen, of word je zelfs alleen nog maar zwaarder? Dan is er mogelijk iets anders aan de hand, bijvoorbeeld dat je onbewust meer bent gaan eten. Ook is het mogelijk dat je aankomt als je meer bent gaan sporten. Je lichaam bouwt dan meer spierweefsel op, dat zwaarder is dan vet.
Natriumconsumptie zorgt ervoor dat je lichaam water vasthoudt, aldus Cheskin. Water drinken leidt tot een hoger gewicht en meer volume. Dus als je meerdere dagen achter elkaar veel zout voedsel eet, kun je ineens aankomen. Vooral restaurantvoedsel - met name fastfood - wordt vaak volgepropt met natrium.
Nee, je kunt niet zwaarder worden als je minder en gezonder eet. Als je minder energie via eten en drinken binnenkrijgt dan je verbruikt, val je altijd af. Wel is het belangrijk om op een gezonde manier minder te gaan eten.
Nee, je lichaam verliest niet meer vocht als je koffie drinkt. Koffie voorziet je lichaam net als andere dranken van vocht. De cafeïne in de koffie zorgt er voor dat vocht je lichaam sneller verlaat, doordat het de nieren stimuleert. Je droogt dus niet uit van koffie.
Mythe: thee werkt vochtafdrijvend
Er zijn namelijk meer manieren om voldoende vocht binnen te krijgen: water, thee, koffie… Noem maar op. Groene thee heeft wel eens het labeltje gehad dat het juist vocht afdrijvend zou werken, maar daar is geen enkel concreet wetenschappelijk bewijs voor.
Bij ontstekingsprocessen zullen weefselontstekingsmediatoren (histamine) de capillairen meer doorlaatbaar maken, waardoor vocht zal uittreden uit de bloedbaan. Bij een verhoogde veneuze druk zal de capillaire druk toenemen, waardoor de capillaire doorlaatbaarheid toeneemt en oedeem in de benen ontstaat.
Er bestaan vele mengvormen van oedeem. Dit bepaalt mede de behandeling. Normaal gesproken lost het lichaam het oedeem zelf op. Maar wanneer u een ongeval heeft gehad of geopereerd bent, dan kunnen er lymfeknopen of -vaten beschadigd zijn en moet het vocht een andere uitweg zoeken.