OSAS (obstructief slaap apneu syndroom) is een aandoening waarbij tijdens slaap de bovenste luchtwegen door spierverslapping dichtvallen. Het gevolg is dat patiënten stoppen met ademen en door gebrek aan zuurstof een reflex krijgen die hen gedeeltelijk of helemaal wakker maken (arousal).
Mensen met ernstige slaapapneu lopen doorgaans drie keer zo veel risico om te overlijden dan mensen zonder apneu. Maar het is met name waarschijnlijk dat u het risico op plotseling overlijdennbsp;als gevolg van een hartstilstand verhoogt.
Slaapapneu kan dodelijk zijn en behandeling is daarom dringend gewenst. Kenmerkend zijn periodes van luid snurken gevolgd door een apneu (adem stilte) en vervolgens luid gesnuif of snakken naar adem, voordat de ademhaling weer begint. De mix van symptomen en gevolgen kan per persoon verschillen.
Apneu betekent letterlijk: geen lucht. In je slaap wordt je luchtpijp afgesloten. Door je tong, je huig of de weke delen achterin je keel. Die afsluiting kan van 10 seconden tot meer dan een minuut duren.
De hersenen, de organen en het bloed krijgen tijdelijk minder zuurstof. Dit heeft invloed op de kwaliteit van de slaap en kan schadelijk zijn voor het hart- en vaatstelsel. Op de korte termijn kan slaapapneu leiden tot vermoeidheid en slaperigheid overdag en stemmingswisselingen.
Er bestaat nog geen medicatie die een gunstig effect heeft op snurken. Voor slaapapneu bestaat er voor heel specifieke gevallen medicatie die de aandoening kan verbeteren.
Alcohol onderdrukt de ademhaling en verergert de klachten; Zorg voor een regelmatig leefpatroon; Vermijd het gebruik van veel cafeïne (koffie, thee, cola) zes uur voor het slapen gaan; Gebruik geen slaap- of kalmeringsmiddelen.
Apneu komt het meeste voor bij mannen boven de vijftig met overgewicht. Maar de aandoening komt wel degelijk ook voor bij vrouwen. En ook bij jongere mensen, en zelfs bij baby's. Apneu kan erfelijk zijn.
De gevolgen van slaapapneu
Slaaptekort leidt tot concentratieproblemen. En die maken de kans dat u fouten maakt groter. Bijvoorbeeld in het verkeer of op uw werk. Daarnaast heeft u een grotere kans op hoge bloeddruk, hartritmestoornissen, hartfalen, hartinfarct en herseninfarcten.
Slaapapneu vormt een groot risicofactor voor hart- en vaatziekten. Daarom is het heel belangrijk om bij patiënten met slaapapneu dit risico tijdig op te sporen en te behandelen. Bij iedere ademstop lijdt u heel even aan een zuurstoftekort.
U kunt niet stikken door slaapapneu. Zodra het lichaam merkt dat er te weinig zuurstof binnenkomt, gaat er een alarmsignaal af. Dit verstoort de slaap. U spant uw spieren aan en de ademhaling komt weer op gang.
Deze ademstops worden uitgedrukt in de Apneu Hypopneu Index (AHI). Bij snurken zijn er minder dan 5 ademstops per uur, bij lichte slaap apneu 5 tot 15 ademstops per uur, bij matig ernstige OSA 15 tot 30 ademstops per uur en bij ernstige OSA meer dan 30 ademstops per uur.
Om de klachten van slaapapneu te verminderen is het raadzaam om je leefstijl aan te passen. Gezonder eten, meer bewegen, waardoor je gewicht gaat verliezen. Afvallen kan de klachten flink verminderen! De omtrek van de nek wordt dan kleiner en ademen wordt weer gemakkelijker.
Oorzaak. De oorzaken van slaapapneu moeten worden gezocht bij overgewicht, roken, erfelijke factoren, een korte onderkaak, afwijkingen in het keel- neus- en oorgebied, longafwijkingen, een lage tonus van de mond- en keelspieren door bijvoorbeeld slaapmiddelengebruik of chronisch nier- of hartfalen.
Somnoplastiek: Dit is een vorm van gecontroleerde littekenvorming door middel van hoogfrequente elektrische stroom. Het doel is overtollig weefsel van het zachte gehemelte te laten krimpen en verstrakken. Hierbij worden de huig en het zachte verhemelte stijver gemaakt met behulp van een naaldvormige elektrode.
Snurken ontstaat doordat de vrije doorgang van lucht tijdens het slapen belemmerd wordt door bijvoorbeeld verslapte spieren of een afwijking aan de neus- en keelholte. Wanneer deze obstructie het ademen tijdelijk doet stoppen en wanneer dit meerdere malen per uur plaatsvindt, spreekt men van slaapapneu.
Philips waarschuwde vorige maand over verschillende CPAP-, BiPAP- en beademingsapparaten. In deze apparaten is een schuim gebruikt waarbij deeltjes los zouden kunnen komen. Die zouden ingeademd kunnen worden. Ook kunnen er vluchtige stoffen vrijkomen die mogelijk schadelijk zijn.
Dit vreemde gevoel is niet 'zichtbaar' en herstelt meestal na enkele weken. Bij sommige mensen duurt dit herstel enkele maanden. Heel af en toe blijft het verdoofde gevoel bestaan.
De meeste mensen stoppen wel eens kortdurend met ademen tijdens de slaap. Pas als dit vaak voorkomt en tot klachten leidt spreken we van slaap apneu. Slaap apneu betekent letterlijk: tijdelijk stoppen met ademen tijdens de slaap. Bij obstructief slaap apneu (OSA) komt dit door een obstructie in de keel.
Meer dan de helft van de slaapapneu-diagnoses wordt door longartsen gesteld, ongeveer een derde door KNO-artsen en de rest door neurologen. De longarts schrijft bij mensen met ernstige slaapapneu vaak de beademingstechniek CPAP voor. Hierbij worden de luchtwegen met overdruk opengehouden tijdens de slaap.
Dit vergroot de kans op slaapapneu. Maar door slaapapneu kan overgewicht ook ontstaan of toenemen. Een slechte nachtrust beïnvloedt namelijk uw stofwisseling en hormoonhuishouding, waardoor u aankomt. En gewichtstoename verergert de slaapapneu.