Er bestaat geen specifieke test waarmee Sjögren kan worden aangetoond. Uw arts baseert de diagnose op het gesprek dat u met hem heeft, het lichamelijk onderzoek, het bloedonderzoek en onderzoek naar de functie van uw traan- en speekselklieren. Soms wordt er geen andere verklaring gevonden voor uw klachten.
Onderzoek en diagnose
Om vast te stellen of iemand het syndroom van Sjögren heeft, zal de reumatoloog (in opleiding) vragen stellen over alle klachten inclusief die van droogte, en het lichaam nakijken op verschijnselen die kunnen optreden bij het syndroom van Sjögren.
Via een bloedonderzoek stelt de reumatoloog vast of er sprake is van verhoogde ontstekingswaardes, zoals BSE en CRP.Het bloedonderzoek toont ook aan of er auto-antistoffen, zoals ANA, anti-SSA en anti-SSB, in het bloed aanwezig zijn. Als er een tekort is in de bloedcellen, dan blijkt dit ook uit het bloedonderzoek.
Het syndroom van Sjögren is een chronische ziekte waarbij klieren, met name traan- en speekselklieren, ontstoken raken. Hierdoor ontstaan klachten als droge ogen en een droge mond. Het syndroom is een reumatische aandoening: ook vermoeidheid en gewrichtsklachten komen veel voor.
Veel patiënten kampen met gevoelige darmen, waarbij niet alle voedingsstoffen worden verdragen. De klachten variëren van een opgeblazen gevoel met buikkrampen tot coeliakie (intolerantie voor gluten). Lever: ook de lever kan betrokken zijn bij het syndroom van Sjögren. Dit uit zich in afwijkingen van de leverfunctie.
Het is van belang om het immuunsysteem zo weinig mogelijk te belasten, door o.a. suikervrij, glutenvrij en zuivelvrij te eten. Vermijd rood vlees. Roos vlees werkt verzurend en ontstekingsbevorderend, wat negatief is bij auto-immuunziekten en artrose.
Het syndroom van Sjögren is een vorm van reuma waarbij je last krijgt van ontstekingen aan je traan- en speekselklieren.
Bepaalde antistoffen (ANA, anti-SSA, anti-SSB en de reumafactor) zijn specifiek voor het syndroom van Sjögren en in je bloed aanwezig. Antistoffen (antilichamen) worden aangemaakt door de B-lymfocyten (B-cellen) in het verworven afweersysteem.
Vitamine A kan helpen deze ongemakken te voorkomen.
De oorspronkelijke verschillen in subjectieve klachten en speekselklierfunctie tussen de 2 groepen bleken na 3,5 jaar grotendeels te zijn verdwenen. Dit onderzoek toonde aan dat het syndroom van Sjögren een progressieve aandoening is met een duidelijk te onderscheiden vroege en latere fase.
Het syndroom van Sjögren staat ook met name genoemd als een collageen ziekte.
Oorzaken van een droge mond
bestraling van het hoofd/halsgebied; syndroom van Sjögren, auto-immuunaandoening die speekselklieren aantast; ziekten zoals suikerziekte, reuma, nierziekten of hormonale stoornissen; stress en depressie.
Het syndroom van Sjögren is een auto-immuunziekte. Dat betekent dat het lichaam afweerstoffen aanmaakt tegen de eigen organen en/of weefsels. In het geval van Sjögren worden afweerstoffen gemaakt tegen de klieren in de slijmvliezen.
Bij een syndroom van Sjögren moet een speciale tandgel met natriumfluoride worden gebruikt. Deze moet worden gemaakt in de apotheek. Pilocarpine stimuleert de werking van klieren, hierdoor wordt afgifte van speeksel in de mond verhoogd. Het maximale effect is meestal pas na een tot twee maanden bereikt.
Als het slijmvlies uitdroogt, kan er een gevoel van een droge keel ontstaan. Vaak zit dit gevoel ter hoogte van het strottenhoofd, waarbij iemand ook de neiging kan hebben om vaker te slikken of te schrapen. Ook kan er een brokgevoel in de keel ontstaan en een droge mond. Vaak verdwijnt de klacht vanzelf.
Als het siccasyndroom zich ontwikkelt bij een persoon die eerder geen auto-immuunaandoening had, spreekt men van het primaire syndroom van Sjögren. Hierbij kunnen zich in de loop van de tijd ook klachten buiten de speeksel- en traanklieren ontwikkelen, zoals gewrichtsklachten en vermoeidheid.
Het syndroom van Sjögren is een vorm van reuma waarbij je last krijgt van ontstekingen aan je traan- en speekselklieren. Hierdoor ontstaan droge ogen en een droge mond (dat heet ook wel 'siccaklachten'). Mensen met het syndroom van Sjögren hebben ook vaak last van vermoeidheid en gewrichtsklachten.
Het eten van friszure producten zorgt voor de aanmaak van dun speeksel. Denk aan producten als ananas, augurk, komkommer, zilveruitjes, appel, tomaat, citroen of sinaasappel. Bij beschadigingen in de mond kan het eten van zulke zure producten echter pijn doen. Eet dit dan vooral niet.
Tips om een droge mond te voorkomen
Drink voldoende bij het eten, en drink in kleine slokjes. Water, thee citroen, kamillethee, vruchtensap, koolzuurhoudende dranken of donker bier geven meestal een prettig gevoel.
Bij het secundaire syndroom van Sjögren heeft iemand ook andere reumatische aandoeningen, zoals artralgie en artritis. Bij artritis zijn de gewrichten niet alleen pijnlijk, maar ook ontstoken. Uw gewrichten zijn dan dik, warm, stijf (vooral 's ochtends) en u hebt moeite om je ontstoken gewrichten te bewegen.
Bij een specifieke antistofdeficiëntie (SADNI) is het afweersysteem niet goed in staat om specifieke antistoffen te maken. Het reageert na contact met een bacterie dan niet door voldoende antistoffen aan te maken. Deze mensen zijn gevoeliger voor infecties en hebben antibiotica nodig om hen te beschermen tegen ziektes.
Ernstig droge ogen en mond zijn de meest voorkomende klachten bij het syndroom van Sjögren. Ongeveer een half procent van de Nederlanders heeft deze auto-immuunziekte die soms ernstige gevolgen kan hebben. Tot nu toe was er geen behandeling tegen.
Het Expertisecentrum Syndroom van Sjögren is onderdeel van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG).
Ongeveer 420.000 mensen hebben een vorm van ontstekingsreuma. Artrose: hierbij verslechtert het kraakbeen in de gewrichten. Ongeveer 1,1 miljoen mensen hebben artrose in een of meerdere gewrichten. Wekedelenreuma: hieronder vallen aandoeningen aan onder meer spieren, banden, pezen en het kapsel om gewrichten.
Rheumatoïde arthritis kan gepaard gaan met tal van oogklachten en ook met ernstige oogafwijkingen. Het wit van de oogbol (sclera) kan ontstoken raken. Dit kan pijnlijk zijn en moet door een oogarts beoordeeld en behandeld worden. Een rood oog zonder pijn kan duiden op een episcleritis.