Geiten- en schapenkaas was lange tijd een in aanbod te verwaarlozen delicatesse. Maar intussen groeit het besef dat geiten- en schapenmelk gezonder is dan koemelk en is het ook voor mensen met een koemelkallergie in vele gevallen een oplossing.
Schapenkaas bevat veel vitamine D. Vitamine D heb je nodig voor een normale werking van je immuunsysteem, het helpt tegen ontstekingen en het zorgt ervoor dat je normaal je spieren kunt gebruiken.
Geitenkaas bevat minder verzadigd vet dan gewone koeienkaas, maar is niet vetvrij. Honderd gram geitenkaas bevat ongeveer 268 calorieën en 21,2 gram vet. Een Goudse kaas bevat 385 calorieën en 31 gram vet per honderd gram. Een aanzienlijk verschil.
Feit: Het product zit vol met gezonde vitaminen
Geitenkaas bevat wél weer minder calcium/magnesium. Geitenkaas krijgt dan op het gebied van gezondheid een 6,7 terwijl kaas van standaard koemelk (45+) slechts een cijfer 5,3 krijgt. Dus in die zin is geitenkaas echt een stuk gezonder dan 45+ kaas van koemelk.
Melk van schapen bevat een hoger eiwitgehalte en bevat twee keer zoveel caseïne. Ook het vetgehalte is hoger. Daarbij bevat schapenmelk meer gezonde vetzuren. De melk bevat meer calcium en vitamine D.
Schapenmelk bevat opvallend veel eiwit, calcium, ijzer, magnesium, fosfor, kalium en vitamines A, B en C, meer zelfs dan geitenkaas.
Als je lactose-intolerant bent, kun je deze harde kazen zonder problemen eten: Alle Hollandse harde kazen (Goudse, Edammer, boeren-, geiten- en schapenkaas)
10+, 20+ of 30+ kaas met niet te veel zout (minder dan 2 gram zout per 100 gram kaas) staat samen met andere melkproducten in de Schijf van Vijf vanwege de positieve effecten op de gezondheid. Ook hüttenkäse en mozzarella en verse geitenkaas met niet te veel verzadigd vet staan in de Schijf van Vijf.
In kaas, melk en andere melkproducten zit verzadigd vet, wat het LDL-cholesterol verhoogt. Toch zijn het producten die goed zijn voor je gezondheid. Kies daarom voor producten met minder vet, zoals 20+ en 30+ kazen, mozzarella, hüttenkäse en zuivelspread en voor halfvolle en magere melk(producten).
Een 10+, 20+ of 30+ kaas, waar niet teveel zout in zit, past prima in een gezond eetpatroon en zal het afvallen niet in de weg zitten. Het vetgehalte in kaas wordt aangegeven met bijvoorbeeld 45+. De minder vette kazen bevatten meer calcium.
Kaas past in een gezond voedingspatroon, maar matig je porties en de frequentie waarmee je het eet. De inname van verzadigd vet kan worden beperkt door te kiezen voor magere kaassoorten.
Zet daarom geregeld verse en magere kaas op het menu. Lekkere voorbeelden zijn cottagecheese, ricotta, zachte verse geitenkaas en mozzarella. Ook plattekaas is een goed idee. Die bevat zoveel minder vet en zout dat hij eigenlijk meer tot de melkproducten dan de kazen behoort.
Brie is rijk aan een heleboel verschillende vitamines. Zo bevat het vitamine A wat goed is voor de huid, ogen, de groei en de weerstand. Ook bevat het vitamine B2 wat erg belangrijk is voor een goed werkende stofwisseling, vitamine B2 zit vooral in melkproducten.
Achtergrond informatie: Feta is een van oorsprong Griekse schapenkaas. de Dodoni Feta wordt bereid uit 80% schapen- en 20% geitenmelk. Deze kaas wordt traditioneel gemaakt- en ontleent zijn zuivere rijke smaak aan de ecologische en natuurlijke omstandigheden.
Alleen kaas die op traditionele wijze wordt gemaakt en voor minstens 70 procent gemaakt is van schapenmelk (maximaal 30 procnt mag geitenmelk zijn) mag feta heten.
Pecorino Romano staat bekend als een heerlijke harde, zoute Italiaanse kaas gemaakt van schapenmelk. De intens zilte smaak komt doordat de kazen tijdens de bereiding gewassen wordt in zeewater. Pecorino Romano staat bekend als een heerlijke harde, zoute Italiaanse kaas gemaakt van schapenmelk.
En dat is een van de redenen dat bijvoorbeeld het Voedingscentrum adviseert om soorten te kiezen met minder zout. Hüttenkäse, mozzarella en verse geitenkaas staan in de Schijf van Vijf. Het advies is voor volwassenen om iedere dag 40 gram kaas te eten.
Magere kaas is relatief gezond als broodbeleg
Kaas is niet supergezond, maar bevat wel hoogwaardige wei-eiwitten en melkeiwitten. Kaas is dus alleen gezond als je het met mate eet. Neem bij voorkeur magere (20+ & 30+) kaas, want die bevat relatief weinig verzadigd vet.
Blauwe kaas (vooral Stilton) is voedzaam omdat het in vergelijking nog meer vitamine K2 bevat. Vitamine K2 helpt voorkomen dat calcium zich ophoopt in weefsels rond het hart en helpt onder andere bij het opbouwen van sterke botten.
Kaas levert niet dezelfde voedingsstoffen als vlees. Kaas levert weliswaar evenveel eiwit als vlees en vitamine B12, maar bevat maar heel weinig ijzer, zo'n 0,1 milligram per 100 gram. Bovendien bevat kaas vaak veel verzadigd vet, zeker de vette (48+) varianten en veel zout.
De aanduidingen 10+, 20+, 30+, 40+,45+, 48+, 50+, 60+ op de verpakking geven het vetgehalte aan. Magere kaas (10+, 20+ en 30+), bevat minder vet en meer calcium dan de vettere varianten. Het vet in kaas bestaat voor meer dan 60% uit verzadigd vet.
Grofweg kunnen we zeggen dat bij de harde kazen (vanaf belegen) de kaas zo goed als lactose vrij is (ongeveer 0.1 gram per 100 gram kaas). Dit komt omdat tijdens het rijpingsproces de lactose wordt omgezet in melkzuur.
Nederlandse 'harde' kaassoorten die geen lactose bevatten: Goudse, Maaslander, Maasdammer, Edammer, Kolummer, Texelaar, Leidse kaas en Friese Nagelkaas. een lactose-intolerantie vaak wel goed worden verdragen: Gruyere, Emmentaler, Parmesan, Danish Blue, Gorgonzola, Blue Stilton, Roquefort, Brie, Camembert.
Over het algemeen bevatten oudere, langer gerijpte kazen minder lactose dan jonge kazen. Zo zal camembert bijvoorbeeld minder lactose bevatten dan ricotta. Hetzelfde geldt voor harde en zachte kazen. De hoeveelheid lactose in harde kazen ligt meestal een pak lager dan in zachte kazen.