Vandaag is het precies 75 jaar geleden dat Rotterdam werd gebombardeerd, waarbij de binnenstad volledig werd verwoest. Tussen de 800 en 900 mensen kwamen daarbij om het leven. Historici houden zich nog steeds bezig met de vraag of het bombardement ook anders had kunnen aflopen, of het niet voorkomen had kunnen worden.
Tussen 13.27 uur en circa 13.40 uur vindt het grote oppervlaktebombardement op Rotterdam-Centrum, Kralingen en Rotterdam-Noord plaats. De afgeworpen lading verwoest meer dan 30.000 woningen en panden. In totaal komen als gevolg van dit bombardement 800 tot 900 mensen om.
Geallieerde bommen maakten méér slachtoffers in Rotterdam dan de Duitse bommen op 14 mei 1940. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de regio Rotterdam meer dan driehonderd keer gebombardeerd door de Britse en Amerikaanse luchtmachten.
DEN HELDER - Marinestad Den Helder heeft tijdens de Tweede Wereldoorlog enorm geleden, het is zelfs de meest gebombardeerde stad van Nederland.
Zesmaal was er sprake van een 'onbedoeld gevolg', waarbij men wel het opgegeven doel trachtte te raken, maar dit (vrijwel) volledig miste (Amsterdam in juli 1943, Maastricht in augustus 1944, Wageningen in september 1944, Hengelo in oktober 1944, Rotterdam in november 1944, Den Haag in maart 1945).
Het bombardement
De Duitse strijdkrachten stonden 's ochtends 14 mei voor Rotterdam, maar het Duitse opperbevel was bang voor grote verliezen en viel de stad niet aan. De Nederlandse commandanten waren ook niet van plan zich over te geven. Hermann Göring besloot tot een algeheel bombardement op Rotterdam.
Het bombardement was de reactie van de Duitse invallers op het verzet van de Nederlandse troepen (vooral bij de Afsluitdijk, op de Grebbeberg en aan de Moerdijkbruggen), waardoor de Duitse opmars werd vertraagd.
In de stad van voor de oorlog was het altijd sneller om in plaats van paard en wagen van de ene wal naar de andere wal te sturen met een boot. Er kon ook veel meer. Passagiersschepen, stoomschepen, duwboten, loodsboten, zeilschepen en avontuurlijke pieremachochels. De haven van Rotterdam lag er vol mee.
Op 14 mei 1940 rond 13:30 uur bombardeerden Duitse bommenwerpers Rotterdam als onderdeel van de Duitse invasie in Nederland die 4 dagen eerder was begonnen. Door het bombardement met 97.000 kilo Duitse brisantbommen (brandbommen) werd bijna de hele historische binnenstad van Rotterdam verwoest.
Het Duitse leger probeert de vliegtuigen met rode lichtkogels te laten keren. 57 vliegtuigen zien deze kogels niet en bombarderen de Rotterdamse binnenstad. Tot op de dag van vandaag blijft het de vraag of dit bombardement voorkomen had kunnen worden.
Een dag na het bombardement, op 15 mei 1940, tekent tekent generaal Winkelman in een schoolgebouw in Rijsoord de capitulatie van Nederland. De stad brandt nog dagenlang. Zeker 800 mensen komen om en 80.000 Rotterdammers worden dakloos. De bommen en de branden daarna verwoesten 25.000 woningen en 11.000 andere panden.
Het kleine Nederlandse leger werd volkomen onder de voet gelopen door de Wehrmacht en het moest zich na vijf dagen vechten, op 14 mei, overgeven na het Bombardement op Rotterdam. Zeeland capituleerde pas op 18 mei, na het Bombardement op Middelburg.
Door gebrek aan bouwmaterialen tijdens de oorlog is weinig van dit plan gerealiseerd. Alleen de scheepvaartverbinding tussen Rotte en Leuvehaven kwam gereed. Op het plan van Witteveen kwam kritiek dat het plan te zeer gericht was op herstel en te weinig vernieuwend was.
Tweede Wereldoorlog
Het was de bedoeling van de Duitsers om Nederland, België en Luxemburg snel te veroveren om zo Frankrijk aan te vallen. Het veroveren van Nederland ging alleen niet snel genoeg volgens de Duitsers. Hierop besloten ze om te dreigen met een bombardement van de stad Rotterdam.
In Rotterdam woonden in 1940 (inclusief de in 1941 geannexeerde gebieden) 620.000 inwoners dus zo'n 2,1 % van de Rotterdamse bevolking was van Joodse afkomst.
280.000 Nederlandse soldaten opgeroepen
Tijdens de mobilisatie van 1939 en in de Meidagen van 1940 waren 280.000 beroeps- en dienstplichtige militairen onder de wapenen. 6.000 van hen raakten gewond. En meer dan 2.300 kwamen om op het slagveld tussen 10 en 17 mei 1940, of zij overleden later aan hun verwondingen.
De Duitsers hebben als doel Frankrijk te verslaan. Via Nederland en België willen ze de Franse verdedigingslinie aan de oostgrens omzeilen. Door Nederland te bezetten kunnen de nazi's bovendien voorkomen dat Engeland een uitvalsbasis op het Europese vasteland opzet.
Ruim 800 doden in Rotterdam, zo'n 30.000 in Londen, meer dan 45.000 in Hamburg: het is een greep uit de eindeloze lijsten met burgerslachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog.
Hoe gewoon is het dat we de Jodenvervolging in Rotterdam herdenken? De Jodenvervolging in Rotterdam tijdens de Tweede Wereldoorlog heeft grote littekens achtergelaten. Na het bombardement van 14 mei 1940 zijn er nog ongeveer 12.000 Joden in Rotterdam.
Het aantal slachtoffers van het bombardement van 14 mei 1940 wordt al jaren geschat. De schattingen variëren van 800-1400 slachtoffers. Om meer zekerheid over het aantal te krijgen is een onderzoek gestart.
Wederopbouw is het begrip dat gebruikt wordt voor de herbouw van Nederland na de verwoestingen van de Tweede Wereldoorlog. In de architectuur en stedenbouw betreft het vooral de periode van 1945 tot ongeveer 1968. Rotterdam is dé Wederopbouwstad van Nederland.
Het besluit om Rotterdam te bombarderen kwam van de hoge Duitse legerleiding, onder druk van opperbevelhebber van de Luftwaffe, Hermann Göring. Generaal Schmidt kreeg de opdracht het verzet in Rotterdam met alle middelen te breken.
Het was voor de geallieerden en Nederland grotendeels een mislukking doordat de brug in Arnhem over de Rijn niet kon worden ingenomen. Mede hierdoor werd het noorden en westen van Nederland niet bevrijd en kreeg te maken met de hongerwinter. 30.000 man incl. operaties in Noord-Brabant.
De Asmogendheden en de geallieerden voeren tijdens de oorlog veel bombardementen uit. Steden zoals Rotterdam, Londen, Coventry, Berlijn, Dresden, Keulen en Hamburg krijgen het zwaar te verduren. Ook vergissingsbombardementen komen voor, zoals in Nederland op Nijmegen, Enschede en Den Haag.