Pijn is (vaak) een signaal in uw lichaam dat ontstaat doordat er een beschadiging optreedt. Dit noemen we 'acute' pijn. Maar er hoeft niet altijd sprake te zijn van een beschadiging om pijn te hebben.
En wat er precies pijn doet? Je brein zelf niet. Er zitten geen uiteinden van gevoels zenuwen in je hersenen die een signaal van pijn kunnen oppikken en doorgeven aan het gebied in je brein dat pijn verwerkt. Als je met een stokje in je hersenen zou roeren of er een stuk uit- snijdt, dan voel je daar niets van.
Pijn heeft een belangrijke functie in het lichaam van ieder mens, het waarschuwt ons bij (dreigende) schade aan ons lichaam. Pijn zorgt ervoor dat we maatregelen nemen en ervoor zorgen dat ons lichaam op tijd kan herstellen.
Symptomen van neuropathische pijn
Er is sprake van pijnlijke gewaarwordingen zonder dat er een duidelijke pijnprikkel is. Dit is spontane pijn of hyperpathie. Er wordt pijn gevoeld van een prikkel die normaal geen pijn doet, bijvoorbeeld aanraken van de huid, uitvoeren van een bepaalde beweging, of van koude of warmte.
Wanneer het lichaam een schadelijke stimulus detecteert, signaleren de pijnreceptoren in de hersenen deze om de dreiging te beoordelen en een bijbehorende actie in te zetten. In deze vorm is pijn niet gerelateerd aan gevoelens of emoties; het is gewoon een lichamelijke functie.
Pijn is vervelend, maar soms ook heel nuttig. Pijn kan betekenen dat iets in het lichaam beschadigd is of wordt. Zoals bij een wond, ontsteking, ziekte of gebroken been. Pijn zorgt ervoor dat we iets doen om (meer) schade te voorkomen en het lichaam te laten genezen.
Vrijwel elke emotie veroorzaakt meer activiteit in de borst: een blijk een versnelde hartslag en ademhaling. Dat mensen het hoofd ook vaak rood inkleuren duidt op activiteit van de gezichtspieren, maar ook op veranderingen in gedachten en gevoelens.
Heb je over een lange periode veel negatieve gedachten, veel piekergedrag of zorgen om de toekomst? Dit kan tot chronische stress leiden en niet alleen je mentale gezondheid beïnvloeden, maar ook je fysieke gezondheid (3).
Bepaalde gedachten, gevoelens, situaties of gebeurtenissen en je omgeving kunnen voldoende zijn om pijn op te roepen. Onbewust wordt een groot netwerk van zenuwcellen automatisch geactiveerd. Op hersenscans zien we dat dezelfde gebieden in de hersenen actief zijn als bij een lichamelijke beschadiging.
Als je een pijnprikkel voelt, voel je deze met de sensorische zenuwen. Deze sturen dan een signalen door naar de hersenen. De hersenen sturen dan signalen terug naar de spieren om te bewegen (bijvoorbeeld je hand wegtrekken van een kokende waterketel). Pijn begint dus bij de zenuwen.
Wanneer je ergens in je lichaam iets voelt, gaat er eerst een signaal van de plek waar het gebeurt, vanaf de zenuwuiteinden, via je ruggenmerg naar je hersenen. Voor pijn heeft je lichaam speciale sensoren in de zenuwuiteinden.
In feite kan bijna elk lichaamssysteem aangedaan worden door chronische pijn. De hersenen en het zenuwstelsel blijven reageren doordat ze u pijn laten blijven ervaren. Dit proces verergert gevoel, emotie en gedachtes over het probleemgebied. Op dit moment kan elke zintuiglijke input de pijncentra activeren.
Grofweg bestaan er drie verschillende soorten pijn: Acute pijn of nociceptieve pijn. Neuropathische pijn of zenuwpijn. Chronische pijn of sensitisatiepijn.
Het hoofd of de kop van een mens of dier is anatomisch gezien het voorste, het bovenste deel van het lichaam, dat meestal de hersenen, de ogen, oren, neus en mond bevat.
Het model van Loeser
- De eerste cirkel = de (dreigende) verwonding waarin pijnprikkels omgezet worden in zenuwsignalen. - De tweede cirkel = de gewaarwording van pijn. - De derde cirkel = de pijnbeleving. - De vierde cirkel = het pijngedrag.
Jezelf gezond denken is een combinatie van anders denken en bewust worden van je gevoelens. Wanneer je al jaren verkeerd denkt of je gevoelens wegstopt, zal het lastiger zijn om jezelf gezond te denken. Wanneer je een leven hebt met veel tegenslagen, zal dit het ook lastiger maken om jezelf 100% gezond te denken.
Negatief denken komt voort uit angst. Angst voor het onbekende, angst voor verlies aan controle, angst dat het niet goed komt. Niet voor niets is er de uitspraak: 'de mens lijdt nog het meest aan het lijden dat hij vreest'.
Fysieke reacties op emoties
Had je klachten als hoofdpijn, nek- en schouderpijn, maag- en darmproblemen, hartkloppingen, trillen, transpiratie, verstoringen van de bloeddruk etc.? Het zijn allemaal merkbare veranderingen, die zijn ontstaan door hoe jij je voelde.
Chronische pijn klachten
Dit bemoeilijkt de werk- en thuissituatie en kan leiden tot een burn-out of depressie. Ook de financiële en maatschappelijke impact van het chronische pijnsyndroom zijn niet te onderschatten. De klachten van chronische pijn zijn meestal niet te genezen.
Hou je je hand tegelijk in een bak ijswater, dan verhoogt je pijngrens voor de drukproef omdat je aandacht wordt afgeleid. En inderdaad, met mijn hand in het water duurde het langer voor ik de pijn op mijn bovenbeen niet meer kon verdragen.
Hevige emoties
En wat bleek: vernedering leidt inderdaad vaak tot heviger emoties dan boosheid of blijdschap. Sterker nog: het is een van de sterkste emoties die een mens kan voelen.
Herstellen van de schok
Mensen met stress kunnen minder eetlust hebben, slechter slapen, maag- en darmklachten of hoofdpijn krijgen. Daarnaast zijn er allerlei mentale klachten zoals gevoelens van angst, onzekerheid, een opgejaagd gevoel en negatieve gedachten.
Yoga, mindfulness en sensomotorische therapie (waarbij de zintuigen door allerlei spelletjes en beweging worden geactiveerd, DE) zijn andere manieren om in een veilige omgeving te voelen wat er gebeurt in hun lijf. Ook tekenen helpt kinderen om het verlammende effect van traumatische ervaringen tegen te gaan.