Lipoedeem is een erfelijke en chronische ziekte, die voorkomt bij meer 1 op 10 vrouwen. De mate waarin de aandoening zich kenmerkt, is verschillend. Bij lipoedeem is er een stoornis in de aanmaak van vetweefsel en verloopt de afvoer van vocht via de lymfevaten niet optimaal.
Leven met lipoedeem
De meeste mensen met lipoedeem hebben er weinig last van als ze gezond leven. Dat betekent vooral: blijven bewegen en goed letten op het gewicht. Sommige mensen moeten de elastische kousen de rest van hun leven blijven dragen. Het is belangrijk om dat te doen, anders ontstaan er weer meer klachten.
Lipoedeem is een niet te genezen aandoening. Mits u voldoende beweegt en op normaal gewicht blijft, heeft u een grote kans dat u gedurende uw leven weinig last hebt van lipoedeem. In sommige gevallen kan het levenslang dragen van elastische kousen of liposuctie uitkomst bieden.
Hoe ontstaat lipoedeem? De precieze oorzaak van lipoedeem is niet bekend. Waarschijnlijk spelen erfelijke factoren en vrouwelijke hormonen een rol. Dit laatste wordt gedacht omdat de aandoening meestal pas na de puberteit zichtbaar wordt en alléén bij vrouwen voorkomt.
Mensen die lijden aan lipoedeem hebben vaak meer ophoping van vet aan de dijen en onderbenen, ook verschillen de enkels en voeten qua dikte. Daarnaast is de aanraking van de huid gevoelig en loop je sneller blauwe plekken op. Vaak is er krachtverlies in de armen en benen. Ook voelen de ledematen pijnlijk zwaar.
Bij lipoedeem ligt de focus op vetten. Producten die grote hoeveelheden vet bevatten zijn onder andere vet vlees, kip met huid, volle zuivelproducten, vette kaas, avocado en alle soorten olie. Producten als brood, rijst, pasta, groente, fruit en peulvruchten bevatten geen vet.
Patiënten met lipoedeem zijn zich juist heel bewust van het feit dat ze gezond moeten eten, omdat de vetophopingen ontstaan rond de benen en soms op de armen. Afvallen heeft dan geen zin. Bij het volgen van een dieet wordt je gezicht smaller, maar het vet op de benen blijft.
Lipoedeem ontwikkelt zich over het algemeen tijdens of net na de puberteit, maar de aandoening kan ook tijdens de zwangerschap of op latere leeftijd tijdens de menopauze tot uiting komen.
Zorg wordt via de basisverzekering vergoed als door onderzoek het wetenschappelijke bewijs is geleverd dat de zorg werkt voor patiënten. Voor LTA als behandeling van lipoedeem is dit bewijs er niet. Daarmee voldoet deze zorg niet aan de voorwaarde voor toelating tot het basispakket.
Lipoedeem patiënten met overgewicht hebben de neiging om lymfoedeem te ontwikkelen, terwijl bij een normaal gewicht een lipoedeem jarenlang onveranderd kan blijven. Ook niet behandeld lipoedeem kan na 15 jaar een lymfoedeem tot gevolg hebben.
Regelmatig sporten heeft een positief effect op het lip-oedeem en zal de klachten doen afnemen. Medische compressiekousen of bandages kunnen hierbij helpen. Zonder deze middelen kan het oedeem toenemen. Nordic walking, wandelen en aerobics zijn ook zeer geschikt om te doen wanneer u last hebt van lipoedeem.
Lipoedeem is pijnlijk bij druk en aanrakingen. In vergevorderde stadia veroorzaken strakker zittende kledingstukken pijn. In tegenstelling tot lymfoedeem is de "Proef van Stemmer" bij lipoedeem steeds negatief.
Lipoedeem of vetzwelling is een chronische aandoening van het vetweefsel, die vrijwel alleen bij vrouwen voorkomt. Bij lipoedeem is er sprake van een vet- en vochtophoping, wat pijnlijke klachten op kan leveren. Lipoedeem is een “vet-aanmaakstoornis” In tegenstelling tot `normaal` oedeem is lipoedeem niet wegdrukbaar.
Aangezien het ontstaan van lipoedeem niet kan worden voorkomen, zal - indien noodzakelijk - de behandeling dan ook mede gericht moeten worden op factoren die lipoedeem negatief beïnvloeden. Aanbevelingen zijn: Let op voor het ontstaan van overgewicht.
Liposuctie kan effectief zijn bij storende lipoedeem problematiek, maar vergoeding door de ziektekostenverzekeraar is vaak niet het geval. Er zijn verschillende mogelijkheden. Het kan zijn dat een speciale vorm van liposuctie met een lokale verdoving (tumescent anesthesie) tijdelijk effectief is.
Als u te maken heeft met de aandoening lipoedeem, kunt u overwegen om compressiekleding te dragen die speciaal hiervoor bedoeld is. Deze compressiekleding is speciaal ontworpen voor patiënten die liposuctie hebben ondergaan vanwege lymfatische problemen in de onderste ledematen.
Liposuctie wordt alleen vergoed door een basis- of aanvullende zorgverzekering als er sprake is van een medische noodzaak. Bijvoorbeeld als je aantoonbaar niet meer goed kunt bewegen of functioneren door de vetophopingen. Daarnaast moet liposuctie medisch gezien de beste behandeling zijn voor de problemen.
Welke klachten geeft lipoedeem en hoe ziet lipoedeem eruit? Het vet zit onder de huid in de benen of armen, maar er is geen sprake van dikke enkels, voeten, polsen of handen. Er kunnen geen putjes in de benen worden gedrukt (dus geen 'vocht-oedeem'). In de benen kan er een pijnlijk, zwaar en vermoeid gevoel zijn.
Aanwezigheid van veneus of lymfoedeem
Minder spierkracht leidt tot afname van de pompfunctie van het lymfsysteem. Helaas is het lichaam zo gebouwd dat er meer vet afgezet wordt in het weefsel wanneer de lymfstroom vertraagd is. Hierdoor verergert het lipoedeem; de patiënt komt in een negatieve spiraal.
Lipoedeem is een chronische aandoening en betekent letterlijk vetophoping. Door een stoornis in de aanmaak van vetweefsel stapelt vet zich onder de huid op. Dat gebeurt voornamelijk ter hoogte van de benen en billen, maar soms ook van de armen (3%). Lipoedeem komt bijna uitsluitend bij vrouwen voor.
De afvoer van lymfvocht wordt hierdoor 5 tot 15 maal zo hoog. Tevens verbetert bewegen de afvoer van eiwitten uit de lymfvaten. Fietsen, wandelen, zwemmen, gymnastiek, badminton, fitness, atletiek en schaatsen zijn heel geschikt.
Lipoedeem, 11% van alle vrouwen hebben deze aandoening in meer of mindere mate.