Want: word je ongemakkelijk van harde geluiden of voor fel licht, of voor sterke geuren of ben je gevoelig voor andermans stemming, dan zou je dat allemaal kunnen schalen onder het label 'hoogsensitief'. Maar hoogsensitief zijn is geen onzin en je kunt er zelfs je voordeel mee doen.
Dit wil zeggen: hoogsensitieve mensen denken langer en dieper na over vraagstukken en belichten het van alle kanten. Dit betekent ook dat HSP'ers dingen te complex kunnen maken en de neiging hebben om te piekeren.
Daarnaast hebben veel hsp'ers moeite om duidelijk te zijn naar de ander. Dat heeft te maken met de het denkbrein links, de taal. Bij hsp'ers zijn antwoorden niet wit en niet zwart, maar alle kleuren van de regenboog en ook nog eens wollig, vaag en zweverig voor anderen.
Hoe weet je of je hoogsensitief bent? Hoogsensitieven voelen zich vaak anders. Ze hebben een hekel aan drukte, zijn gevoelig voor sterke geuren of geluiden en kunnen flink van hun stuk gebracht worden door veranderingen in hun leven. Als kind werden ze vaak verlegen of gevoelig genoemd.
Hoewel hooggevoeligheid een erfelijke eigenschap is, betekent dit niet dat het rechtstreeks van een ouder moet komen. Vaak zie je wel dat een van de ouders hoogsensitief is, maar het kan ook worden geërfd van een naast familielid in de stamboom.
Een HSP ervaart overprikkeling vaker door externe prikkels, waar ADHD dit voornamelijk door interne prikkels ervaren. Iemand met ADHD vindt het bijna altijd lastig om zich goed te concentreren, terwijl een hoogsensitief persoon zich in de juiste omgeving prima kan concentreren.
HSP tip 1: Goede communicatie is cruciaal
Daarom is het essentieel om goed te communiceren en je partner deelgenoot te maken van wat je voelt en waar je behoefte aan hebt. Zo kan je partner je beter begrijpen en rekening met je houden.
Kan je van hoogsensitiviteit afkomen? Hoogsensitiviteit wordt gezien als een karaktereigenschap net zoals je introvert of extravert kunt zijn. Daar kom je niet vanaf. Wel kun je leren om met de lasten ervan om te gaan en te gaan genieten van de kwaliteiten die bij je hoogsensitiviteit horen.
Een behandeling voor HSP bestaat niet. Het is een temperament waarmee je wordt geboren. Wel kan je er leren mee omgaan.
4. En … wat is hooggevoeligheid dan? Hooggevoeligheid is, in tegenstelling tot hoogsensitiviteit, niet aangeboren en gaat over een verhoogde kwetsbaarheid of overgevoeligheid die zich uit in een (over)emotionele reactie. “Die kan ontstaan door een opstapeling van stress die niet tijdig heeft kunnen ontladen.
En door sommigen wordt het hebben van hoogsensitiviteit wel als iets benijdenswaardigs ervaren, voor autisme geldt dat niet zo. Mijn conclusie is: er zijn mensen met autisme die hoogsensitief zijn, en er zijn vast ook HSP'ers die autisme hebben!
Veel hsp'ers hebben behoefte aan een intense verbinding met hun medemens. Een verbinding van wederzijds vertrouwen, respect en uiteraard liefde. Die behoefte aan verbinding kan soms zo groot zijn, dat ze niet meer zien dat een bepaalde vriendschap eigenlijk niet meer zo gezond is.
Prikkels komen hard binnen, ervaringen zijn intens en emoties van anderen kunnen je helemaal leegzuigen. En vaak heb je even tijd nodig voor je dit weer verwerkt hebt. Hoogsensitief zijn kan lastig zijn, maar er zitten ook een hoop positieve kanten aan. Aniek Vogel (26) merkte als kind al veel emoties van anderen op.
Een rustige en gezonde manier om met conflicten om te gaan
Aan de andere kant zijn gevoelige mensen er heel goed in om conflicten op te lossen. Dit omdat ze in staat zijn om dingen vanuit het perspectief van de ander te zien. Ze zijn zeer empathisch en kunnen zichzelf makkelijk in de schoenen van de ander verplaatsen.
Oorzaak van een HSP
Het werd vaak als een stoornis gezien, maar hooggevoeligheid is een aangeboren eigenschap waarbij je zenuwstelsel extra gevoelig is. Je hebt als het ware geen filter, waardoor op elk moment prikkels bij je binnenkomen.
Enkele bekende namen zijn: Ritalin, Concerta, Equasym en Medikinet. Methylfenidaat is een stimulerend middel omdat het onder de opiatenwet valt. Echter door de voedingsstoffen, maagsappen en vertraagde opname van de medicatie bouw je geen spiegel op. Hierdoor kan er geen verslaving of gewenning ontstaan.
Een narcistisch persoon kan ook een HSP'er zijn
Toch kan een narcistisch persoon in de kern heel goed óók een HSP'er zijn. Volgens HSP-coach Eveline Meijvogel heet dit in de psychologie: verborgen narcisme. Deze vorm van narcisme is een overcompensatie van diepe onzekerheid.
HSP kenmerken
HSP is geen stoornis, maar een aangeboren eigenschap. We spreken daarom ook niet van HSP symptomen, waar je last van kunt hebben. Maar er zijn wel een aantal kenmerken of eigenschappen die vaak voorkomen als je hoogsensitief bent.
Hooggevoelig kun je op latere leeftijd worden. Bijvoorbeeld door een trauma, overbelasting of een langere periode van extreme stress. Zie het als een alarmfase van jouw lichaam (het zenuwstelsel). Je lichaam kan de overbelasting/stress niet meer aan.
Hoogsensitiviteit is een aangeboren persoonlijkheidskenmerk, een stukje temperament dat je maakt tot wie je bent. Het is dus geen aandoening, handicap of stoornis. Diepgaande informatieverwerking is hét kenmerk van hoogsensitiviteit.
Een HSP-coach die bij je past
Een op de vijf mensen wordt geboren met deze gevoeligheid voor omgevingsprikkels. Het is dus niet mogelijk een diagnose te krijgen; je hébt geen HSP maar je bént het. Je kunt hier een test doen om te kijken of je hoog scoort op hooggevoeligheid.
Hoogsensitiviteit staat niet in de DSM-V, omdat het geen stoornis is, het is onderdeel van je persoonlijkheid. Je wordt ermee geboren. Het is daarom niet te diagnosticeren en ook niet iets waar je vanaf kan komen. Wel kun je voldoen aan bepaalde criteria, waaruit je kunt opmaken of je hoogsensitief bent.
Als de seksuele gevoelens (libido) van een persoon sterker zijn of meer tot uiting komen dan wat men normaal vindt, noemt men dat hyperseksualiteit. Bij mannen heet hyperseksualiteit ook wel satyriasis en bij vrouwen noemt men dit nymfomanie.
Hoeveel mensen zijn HSP? Hoogsensitiviteit komt vrij veel voor; 1 op de 5 mensen is in bepaalde mate hoogsensitief. Dit betekent dus dat 20% van de Nederlandse bevolking HSP is; zowel mannen als vrouwen. En er zijn dus ook veel hoogsensitieve kinderen.