Als je een hoge studieschuld en een laag inkomen hebt, is je studieschuld versneld aflossen niet aan te raden. Maar ook als je een normaal inkomen en hoge lasten hebt, kan het niet verstandig zijn.
Na afloop van de aflosfase, van zowel 15 jaar als 35 jaar, wordt een eventuele restschuld kwijtgescholden. Dit gaat automatisch, studenten hoeven hiervoor geen actie te ondernemen. Eventuele achterstallige maandbedragen worden niet kwijtgescholden. Je kan er voor kiezen om zogeheten “jokerjaren” in te zetten.
Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) is de gemiddelde studieschuld in Nederland €15.200 (cijfers van 2021). Sinds de invoering van het leenstelsel in 2015 “loopt de gemiddelde studieschuld versneld op”, maar hoe het CBS deze gemiddelde studieschuld berekent wordt niet echt expliciet uitgelegd.
DUO kan uw hele studieschuld, of een deel hiervan kwijtschelden. U hoeft dan de rest van uw schuld niet terug te betalen. U krijgt kwijtschelding in 3 situaties: U kunt de studieschuld niet binnen de afgesproken tijd terugbetalen.
Studieschuld neemt toe
Ook zijn er sinds de invoering van het leenstelsel meer mensen met een studieschuld van meer dan 30.000 euro: van 120.000 in 2015 tot 300.000 in 2022. Ruim 100.000 mensen hadden dit jaar een schuld van meer dan 50.000 euro. En 1400 mensen hadden een schuld van een ton of meer.
Wie een hypotheek afsluit via De Hypotheker, kan zijn studieschuld niet meer verzwijgen. Sinds kort is het voor hypotheekverstrekkers en -adviseurs mogelijk om data bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) op te vragen, en daar gaat De Hypotheker gebruik van maken.
De allerhoogste studieschuld bedraagt precies 199.410 euro en 17 cent. Dat blijkt uit een bestand dat het HOP heeft opgevraagd bij studiefinancier DUO. Maar zo'n extreme schuld is een uitzondering. We krijgen van DUO een 'foto' van de studieschulden in maart 2022.
Ouders mogen hun kinderen ook helpen met het aflossen van hun studieschuld. Dat kan belastingvrij door elk jaar € 5.304 (in 2016) te schenken aan hun kind. Is dat niet voldoende? Dan mogen zij hun kind tussen de 18 en 40 jaar eenmalig een bedrag van € 25.449 vrij van schenkbelasting schenken.
Gevolgen zoals een hoger instap salaris zijn voor de hand liggend. Daarnaast kan het hebben van een flinke studieschuld ook gevolgen hebben voor het krijgen van een hypotheek. Ondanks dat de gemiddelde studieschuld het afgelopen jaar niet is gestegen, zijn er wel meer studenten met een studieschuld.
Hypotheekverstrekkers gaan ervan uit dat u per maand 0,65% van uw schuld afbetaalt. Dat is de zogenaamde wegingsfactor. Rekenvoorbeeld: u heeft een studieschuld van € 15.000. Dat betekent dat de hypotheekverstrekker ervan uitgaat dat u elke maand 0,65% van € 15.000 aflost.
Dat kan. Stel je hebt een schuld van 25.000 euro en je lost de helft af, dan kun je DUO vragen om een herberekening. Als je in Mijn DUO via iDEAL betaalt, kun je direct aanvinken dat je een nieuwe berekening wilt. (Als je in de aanloopfase van twee jaar al extra aflost dan maakt DUO automatisch een herberekening.)
Hoelang terugbetalen
U hebt 15 of 35 jaar de tijd om af te lossen. Dit hangt af van de terugbetalingsregels waaronder u valt.
Is het verzwijgen van een studieschuld strafbaar? Ja, het verzwijgen van je studieschuld is strafbaar en staat gelijk aan frauderen. Als de bank erachter komt dat je je studieschuld hebt verzwegen, kan de bank het volledige hypotheekbedrag opeisen.
Wie niet binnen 10 jaar zijn diploma behaalt, moet zijn volledige studiefinanciering terugbetalen. Alleen de aanvullende beurs kan soms worden kwijtgescholden. Krijgt u kwijtschelding van de aanvullende beurs en hebt u uw studieschuld al afbetaald? Dan storten we het kwijtgescholden bedrag terug op uw rekening.
Toch worden een aantal schulden uitgesloten van de kwijtschelding. Het gaat hierbij om onderhoudsgelden, schulden die een schadevergoeding inhouden ten gevolge van door een misdrijf veroorzaakte lichamelijke schade en de schulden van een gefailleerde die overblijven na het sluiten van het faillissement.
Totale studieschuld blijft toenemen
De totale studieschuld van huidige en oud-studenten was 24,4 miljard euro begin 2021. Dit is 1,6 miljard meer dan het jaar ervoor, een stijging van ruim 7 procent. De studieschuld loopt elk jaar op en is sinds 2015, het jaar van invoering van het leenstelsel, verdubbeld.
Ook met een studieschuld kun je een huis kopen. Wel heeft de studieschuld invloed op het hypotheekbedrag dat je maximaal kan lenen. Om te voorkomen dat je totale maandlasten te hoog worden, kun je daarom minder hypotheek krijgen.
De schenkingsvrijstelling eigen woning (jubelton) wordt per 1 januari 2023 verlaagd tot €27.231. De vrijstelling zal per 1 januari 2024 helemaal worden afgeschaft, zoals ook afgesproken in het coalitieakkoord.
Uw aflosfase is maximaal 15 jaar. U hoeft nooit meer dan 12% van uw inkomen boven de draagkrachtvrije voet te betalen. Bent u alleenstaand zonder kinderen, dan is de draagkrachtvrije voet 84% van het minimumloon. In alle andere gevallen is het 120%.
Wettelijk maandbedrag
Het wettelijke termijnbedrag is minimaal € 45,41 als u terugbetaalt volgens de terugbetalingsregels van vóór 2012 of vanaf 2012. Ook als u een schuld levenlanglerenkrediet betaalt. Betaalt u terug volgens de terugbetalingsregels vanaf 2018, dan is het minimaal € 5,00.
Collegegeld. Als je gaat studeren aan hbo of universiteit, betaal je collegegeld. In het studiejaar 2022-2023 is dat € 2209. In het eerste jaar dat je naar de hbo of universiteit gaat, betaal je de helft.
Uw ouders moeten genoeg financiële ruimte hebben om garant te kunnen staan voor (een deel van) uw hypotheek. Van uw ouders moet de geldverstrekker dus ook alle inkomensgegevens hebben. U moet kunnen aantonen dat u binnen drie tot vijf jaar de volledige hypotheeklast zelf kunt dragen.
Gaat u een huis kopen, dan telt uw studieschuld mee in de berekening van uw hypotheekbedrag. Uw lening bij DUO wordt niet geregistreerd bij het Bureau Krediet Registratie (BKR).
Studieschuld verzwijgen kan voor problemen zorgen
Maar het schenden van de voorwaarden van de bank, brengt ook andere risico's met zich mee. Zo vervalt bijvoorbeeld het recht op NHG, als later blijkt dat je toch een verzwegen schuld bij DUO hebt.