Verlaat bij een naderend onweer meren, rivieren, de zee of een buitenzwembad. Zwemmen of surfen is op dat moment levensgevaarlijk. Zwemmen in een gecombineerd binnen-buitenzwembad, waarbij het buitenbad overgaat in een binnenbad, is even gevaarlijk. Ga zo snel mogelijk uit het water.
Wetenschap in beeld gaat nog verder en zegt: “Het is erg gevaarlijk om zelfs maar in de buurt van water te zijn als het onweert. Water is een uitstekende geleider, en een blikseminslag in het water 100 meter verderop kan nog fataal zijn.” De stroomsterkte in een bliksemontlading kan variëren van 100 A tot 60.000 A.
Als je onder water blijft, heb je geen last van de bliksem
Dat komt doordat het water elektriciteit prima geleidt. De stroom van de inslag vormt daardoor een cirkel die wegtrekt rond het inslagpunt op het oppervlak van het water.
Je vermijdt best alle contact met stromend water. Dus: niet douchen, geen bad nemen, je handen niet wassen en de afwas of handwas moeten ook maar even wachten. Water is een uitstekende geleider voor stroom, vandaar.
Ga gehurkt zitten als je je in een open veld bevindt.
Duik ineen met je voeten tegen elkaar. Ga nooit liggen! Ga direct uit het water zodra je donder hoort. Water is een goede bliksembegeleider en door het grote oppervlak kan de bliksem op veel plekken inslaan.
Wanneer het onweert en bliksemt kun je zelf beter niet in het water zijn. Het water geleidt de stroom. Wanneer de bliksem het water raakt gaat de stroom alle kanten uit en het zal jou raken wanneer je aan het zwemmen bent. De elektriciteit van de bliksem kan zich namelijk goed verspreiden over het wateroppervlak.
De bliksem kiest de gemakkelijkste weg en slaat in waar het elektrische veld het grootst is. Zo goed als alles geleidt stroom beter dan de lucht, dus slaat de bliksem vaak in op het hoogste punt. Ook ijzeren constructies geleiden erg goed en trekken dus de bliksem aan.
Chloor en onweer
Het gevolg is een grote hoeveelheid water waar geen chloor in zit. Bij een spa of hottub is het meestal geen probleem omdat deze nogal redelijk afgedekt is met een deksel of cover en waar regelmatig een chloorblokje in gedaan wordt wat langzaam oplost.
Ga naar binnen als het onweert
Binnenshuis is de veiligste plek. Maar als je geen stevig gebouw in de buurt hebt, kun je je toevlucht ook zoeken in een afgesloten auto. De kooivormige autoconstructie van geleidend materiaal werkt als een zogeheten 'Kooi van Faraday'.
Houd ramen en deuren gesloten, bliksem wordt aangetrokken door tocht. Blijf uit de buurt van koperen leidingen en elektrische kabels.
Volgens Buienradar werd die veroorzaakt door 'de gevaarlijkste soort bliksem ter wereld'. Uit een analyse blijkt dat de bliksem een ontzettend hoog ampère had: 267.000. Dat is dichtbij het maximum van 300.000 ampère voor dit soort bliksems en tien keer zoveel als een normale blikseminslag.
Joseph Dwyer, Ningyu Liu en Hamid Rassoul denken dat onweerswolken in staat zijn om behalve 'normale' bliksem ook 'donkere bliksem' te produceren, die weinig licht bevatten, maar des te meer gammastraling. Bij die donkere bliksems komen elektronen en hun antimaterie-partner positronen aan te pas.
Bliksem en aarde geven stroom. Te veel stroom! Niet alleen hoog nestelende vogels kunnen getroffen worden. Als een voorjaarsstorm met bliksems een boom velt, zijn alle nesten reddeloos verloren.
Even geen water
Veel waterleidingen zijn van metaal en geleiden de stroom, net als het water zelf in de kraan. Elk contact met water, van afwassen tot douchen, is dus een risico als het bliksemt.
In het open veld kan men het beste gehurkt en ineengedoken gaan zitten met de voeten tegen elkaar aan. Niet gaan liggen! Aangezien bomen de bliksem aantrekken, is schuilen onder een boom zeer gevaarlijk. Stroom loopt altijd aan de buitenkant van een voorwerp, nooit door de kern.
Tel het aantal seconden tussen bliksemflits en donder. Zo weet je hoe ver het onweer bij je vandaan is: 1 seconde komt overeen met een afstand van ongeveer 300 meter. Tel je minder dan 10 seconden, dan is het onweer gevaarlijk dichtbij.
Een mobiele telefoon is dus veel te klein om de bliksem naar zich toe te leiden, niet door middel van het metaal en ook niet door de uitgezonden elektromagnetische golven. Toch kunnen mensen die mobiel telefoneren aanzienlijk ergere verwondingen oplopen dan mensen die 'gewoon' door de bliksem worden geraakt.
Natuurlijk wil de schade van een blikseminslag zien te voorkomen zodat je niet met een kapotte tv zit, of je alle bestanden op je computer kwijt bent. Trek daarom tijdens onweer de stekkers uit het stopcontact. Met overspanningsbeveiliging voor stekkers en kabels beveilig je elektrische apparaten tegen overspanning.
Hoe veilig ben je bij onweer als je kampeert? Onweer in een tent: Een tent biedt totaal geen beveiliging tegen onweer. De ijzeren of aluminium stokken zouden het eerder zelfs aantrekken. Bij onweer dichtbij dus nooit in de tent blijven.
Het Europees grondgebied krijgt gemiddeld 350 dagen per jaar te maken met bliksem. Dat wil zeggen dat er elke dag wel ergens in Europa een blikseminslag is. Augustus blijft in West-Europa de maand met de meeste blikseminslagen.
Haal dus altijd gelijk de stekkers van alle elektrische apparatuur uit het stopcontact als het onweert. Zelfs de oplader van uw mobiele telefoon. Blikseminslag kan er namelijk voor zorgen dat alle stoppen doorslaan en dat de apparaten onherstelbare schade oplopen.
Als de bliksem bij jou in de buurt inslaat, moet die stroom ergens naartoe kunnen. Via een elektriciteits- of antennekabel of waterleiding kan de stroom zo jouw huis binnenkomen. Als je stekkers dan nog in het stopcontact zitten, kan apparatuur beschadigen. Denk bijvoorbeeld aan een laptop die nog aan de oplader zit.
Het lagedrukgebied zorgt ervoor dat er een stroming wordt opgezet die de buien naar de Benelux, en vaak ook Nederland specifiek, blaast. Daar komen ze dan 's avonds aan, om in de loop van de avond en in de nacht over ons land te trekken.
Een blikseminslag is een gebeurtenis die ongeveer een op de twee miljoen mensen per jaar persoonlijk treft. Een aanzienlijk deel van de getroffenen overleeft dit natuurgeweld.
Een droog onweer is een onweersbui waarbij ofwel geen regen valt, of de regen volledig verdampt in de zeer droge luchtmassa tussen de basis van de cumulonimbus en de grond.