Sommige mensen beginnen al vanaf hun kinderleeftijd moedervlekken te krijgen, weer anderen krijgen moedervlekken pas op latere volwassen leeftijd. Het krijgen van meer moedervlekken is niet persé een symptoom van kwaadaardigheid. Je hebt niet altijd een verhoogde kans op het krijgen van een melanoom.
Hoeveel u in uw leven met onbeschermde huid in de zon heeft gezeten heeft invloed op het aantal moedervlekken dat u heeft of krijgt. Ook vanaf welke leeftijd u veel in de zon zat heeft er invloed op. Daarnaast kan erfelijkheid een rol spelen welke soort en welk aantal moedervlekken u heeft.
Moedervlekken zijn goedaardige opeenhopingen van pigmentcellen in de huid. Het is een normaal verschijnsel. Vrijwel iedereen krijgt meerdere moedervlekken, gemiddeld zo'n 25. De officiële medische term voor deze goedaardige moedervlek is naevus (naevocellularis).
Moedervlekken veranderen in de loop van een leven: ze kunnen dikker worden of lichter van kleur, en zelfs ook weer verdwijnen. Het aantal moedervlekken neemt dus niet toe naarmate we ouder worden, maar we krijgen over het algemeen wel wat meer vlekken.
Moedervlekken kunnen van bij je geboorte aanwezig zijn of pas later verschijnen. Ze ontstaan bijna nooit na de leeftijd van 40 jaar. De vlekjes ondergaan in de loop van de jaren veranderingen. Dat gebeurt zeer traag.
Dé regel bij moedervlekken is: verandert er iets aan je huid of aan de vorm van de moedervlek, ga dan naar de huisarts. Bijvoorbeeld als de moedervlek groeit en onregelmatig van vorm wordt, als hij gaat jeuken of bloeden of als een korstje steeds opnieuw terugkeert.
Hoe herken ik een kwaadaardige moedervlek ? De moedervlek mag niet a-symmetrisch groeien; d.w.z de ene helft ziet er anders uit dan de andere helft van de vlek. Een moedervlek mag niet van kleur of kleursamenstelling veranderen. Bij een melanoom zien we vaak verschillende tinten, bruin, zwart, wit, blauw of rood.
Het is normaal om moedervlekken te hebben. Iedereen heeft ze. Een normale moedervlek hoeft niet behandeld te worden. Heel soms is of wordt een moedervlek huidkanker.
U kunt niet zelf een moedervlek weghalen. Een moedervlek zit diep in de huid en moet met de juiste medische kennis en zorg worden weggehaald. Het zelf weghalen van een moedervlek kan niet alleen littekens geven, maar kan ook gevaarlijk zijn wanneer deze niet goed wordt verwijderd.
Kunnen moedervlekken verdwijnen? Meestal verdwijnen moedervlekken niet spontaan. Een uitzondering zijn de zogenaamde halo naevi. Bij halo naevi ontstaat er een witte vlek rondom de moedervlek.
Dat is niet meteen reden tot zorgen. Soms jeukt de huid rondom een moedervlek en kunt u niets anders doen dan eraan krabben. Door het krabben kan de moedervlek opengaan en een beetje gaan bloeden.
Wat is de overleving van melanoom? Gemiddeld zijn 10 jaar na de diagnose nog 90 van de 100 mensen in leven. Let op: dit zijn gemiddelde cijfers voor alle mensen met deze soort kanker. Jouw vooruitzichten kunnen anders zijn dan het gemiddelde.
Een melanoom op tijd herkennen is belangrijk. Meestal verschijnt er plotseling een lichtbruine, donkerbruine of rode vlek op je huid die snel groeit. Deze vlek lijkt in het begin vaak op een moedervlek, maar valt vaak op door een snelle groei, een grillige vorm of meerdere kleuren.
Houd er rekening mee dat u pas 24 uur na de ingreep weer mag douchen. Het is vooraf niet te voorspellen hoe de wond eruit komt te zien. Soms geneest een wond heel mooi en valt het litteken nauwelijks op. Soms wordt het litteken dik en blijft het duidelijk zichtbaar.
Goedaardige moedervlekken zijn meestal rond of ovaal en hebben een symmetrische vorm. Wordt uw moedervlek in een korte tijd groter of dikker hoeft er niets aan de hand te zijn. Moedervlekken worden vaak groter en dikker door hormonale invloeden, bijvoorbeeld bij opgroeiende kinderen en bij vrouwen die zwanger zijn.
Diameter (doorsnede)Moedervlekken tot 6 mm zijn meestal onschuldig, een moedervlek groter dan 6 mm in doorsnee is een reden om op te letten. De grootte alleen is echter niet genoeg om op te varen.
Controleer op ruwe bultjes, wondjes en bruine plekken
nieuw ontstane rood-roze bultjes, soms met een ruwe korst erop. wondjes die niet goed genezen. bruine moedervlekken of bultjes die van vorm veranderen of meerdere kleuren krijgen (zoals bruin, zwart, rood, paars, blauw)
Voor de puberteit komt het melanoom uiterst zelden voor. Daarna kan het op elke leeftijd ontstaan, maar meestal bij mensen die tussen de 30 en 60 jaar oud zijn. Het aantal patiënten met een melanoom is de laatste vijftien jaar sterk toegenomen, mogelijk vanwege een toegenomen blootstelling aan ultraviolette straling.
Normale moedervlekken zijn vaak rond of ovaal en hebben 1 of 2 kleuren, bijv. donkerbruin en lichtbruin. Ook is de kleurverdeling van een normale moedervlek symmetrisch en egaal te noemen.
Via de lymfevaten komen de kankercellen in de lymfeklieren. Van een uitzaaiing in een lymfeklier merkt u in het begin niets. Het duurt maanden tot jaren voordat de lymfeklier zo groot is dat u deze kunt voelen. U voelt dan een stevig bolletje onder de huid van ongeveer 1 tot 2 centimeter groot.
Voor patiënten met uitgezaaide kanker kan leven en dood dicht bij elkaar liggen. Er is soms een kans op genezing en soms een mogelijkheid om met (innovatieve) behandeling nog vele jaren te leven. Maar als een behandeling niet aanslaat kan het ook snel aflopen.
Moedervlekken komen in verschillende groottes, kleuren en vormen voor. Goedaardige moedervlekken (dermale naevi) zijn regelmatig in kleur (zwart of bruin) en vorm. Onrustige moedervlekken zijn goedaardig, maar zijn onregelmatig van kleur en vorm, soms met rode verkleuringen aan de randen.
Heb je een moedervlek opengekrabd dan is dit geen reden tot paniek. Bij een bloedende moedervlek door stoten of een schaafwond: breng een watje met ontsmettingsalcohol aan om het gebied te steriliseren en het bloeden te helpen stoppen. Je kunt ook verband aanbrengen om het gebied te bedekken.