Een testament kan alleen opgesteld worden door een notaris. Een zelfgemaakt testament is niet rechtsgeldig. Je kunt wel een codicil opstellen. Dit is een handgeschreven document waarin je kunt aangeven wie specifieke inboedelspullen, zoals meubels, sieraden en kleding krijgen als je komt te overlijden.
Het punt is dat in Nederland een testament alleen geldig is als het is opgesteld of geregistreerd door de notaris. Je hebt dan ook niet veel aan een voorbeeld. Het testament zal namelijk uiteindelijk in juridische taal opgesteld worden. Of je moet jouw zelfgeschreven testament laten registreren door een notaris.
Een rechtsgeldig testament kan volgens de Nederlandse wet alleen gemaakt worden bij de notaris. Het is wel mogelijk om voor bepaalde spullen zelf een soort testament te schrijven, dit wordt een 'codicil' genoemd. In dit handgeschreven codicil kun je sieraden, kleding of inboedel aan iemand nalaten.
Een 'eigenhandig' testament is een testament dat je zelf met de hand schrijft, dateert en ondertekent. Je hoeft hiervoor dus niet langs te gaan bij een notaris en kan het dus altijd zelf opmaken.
De andere helft van je vermogen, mag je verdelen zoals je wilt. Wensen over je uitvaart zet je beter niet in je testament. Meestal wordt je testament namelijk pas na de begrafenis of crematie gelezen. Wensen over je begrafenis of behandelingen, zet je best in je wilsbeschikking.
De wet is van toepassing als er geen testament is (of als er een testament is waarin de wet van toepassing wordt verklaard). Is er een testament waarin van de wet wordt afgeweken, dan is dat altijd bindend.
Testament nietig verklaren
Tot 2019 was het antwoord dan altijd: nee dat kan niet. Zolang iemand nog leeft, is het niet mogelijk om een testament nietig te verklaren. De nalatenschap valt immers pas open na overlijden van de erflater, pas daarna is er sprake van een rechtsverhouding.
Een testament kan alleen opgesteld worden door een notaris. Een zelfgemaakt testament is niet rechtsgeldig. Je kunt wel een codicil opstellen. Dit is een handgeschreven document waarin je kunt aangeven wie specifieke inboedelspullen, zoals meubels, sieraden en kleding krijgen als je komt te overlijden.
Een testament blijft wettelijk altijd gelden. Er zit dus geen einddatum op. In de praktijk moet je een testament wel regelmatig herzien om te beoordelen of deze nog aansluit op jouw huidige situatie en wensen.
Over de nalatenschap moet je namelijk in de meeste gevallen belasting afdragen. Daarna moeten alle rekeningen betaald worden, bijvoorbeeld voor de notaris, de executeur en eventuele rechtbankkosten. Het geld dat overblijft, wordt vervolgens uitbetaald aan de erfgenamen.
Afhandelen van erfenis door notaris
De notaris die het testament heeft gemaakt neemt geen contact op met de erfgenamen na het overlijden van de erflater. Dat doet de notaris alleen als hij of zij is aangewezen als executeur. Anders gaat de notaris niets doen en moeten de erfgenamen het zelf onderling regelen.
Een notariskantoor kan zelfgeschreven testamenten bewaren en deze registreren in het CRT (het Centraal Register van Testamenten). De inhoud zelf van je testament blijft geheim, maar de notaris registreert de gegevens in een database. Enkel notariskantoren hebben toegang tot dit register.
Op grond van de Wet op het notarisambt is het mogelijk om het openen van een testament uit te stellen tot na de uitvaart. Dit kun je bijvoorbeeld opnemen in je testament als je iemand onterft en niet wilt dat iemand daar achter komt voor je begrafenis. In dat geval is je testament pas na een kleine week openbaar.
Wie kan een testament aanvechten? Iedereen die belang heeft bij een erfenis kan een testament aanvechten. Het beste doet u dit met een advocaat die gespecialiseerd is in erfrecht. Hij of zij kan u helpen om het testament nietig te laten verklaren.
Wil je je testament laten vervallen dan is op grond van de wet vereist dat in een aparte notariële akte je testament wordt herroepen, oftewel ongeldig wordt verklaard. Voor het laten vervallen van je testament zul je dus altijd naar de notaris moeten.
Indien iedereen het ermee eens is, dan zou mogelijk besloten kunnen worden om enigszins af te wijken van het testament en zodanig te verdelen als volgens iedereen de wens was. Daarvoor is het zeer aan te raden een notariele akte te laten opstellen om één en ander vast te leggen. Op naar de notaris dus.
De inhoud van een testament blijft geheim (tenzij de erflater zelf aan anderen vertelt wat er in staat). Komt iemand te overlijden dan wil je weten óf er een testament is gemaakt. Je kunt dat zelf opvragen bij het Centraal Testamentenregister, maar je kunt ook een notaris vragen dat voor je te doen.
Inschrijving in het Centraal Register der Testamenten
De inschrijving kost 25 EUR, maar deze prijs is dikwijls in de hierboven vermelde som inbegrepen. In deze databank worden de identiteit van de testamentmaker, de naam van de notaris en de datum opgenomen, niets anders.
Hiervoor moet u naar een notaris. Dat kan de notaris zijn die het testament gemaakt heeft (of zijn opvolger), of een notaris naar keuze. Die notaris naar keuze benadert dan de notaris die het testament gemaakt heeft en krijgt een afschrift. Nu kan de notaris de erfgenamen informeren over de inhoud van het testament.
Op het niet uitvoeren van een testament staat geen sanctie. Het is niet strafbaar. Er is geen testamenten-politie of zo. En de notaris is als puntje bij paaltje komt ook geen hoeder van het testament: als de erfgenamen het anders willen, doet hij het anders.
Rechtbank heeft meer informatie over erfenissen
In een openbaar boedelregister staan bijvoorbeeld: gegevens over het ongedaan maken van de wettelijke verdeling door de langstlevende echtgenoot; verklaringen van erfgenamen die de erfenis hebben aanvaard of hebben verworpen; de aanwijzing van een boedelnotaris.
Legitieme portie
U kunt uw kind niet helemaal onterven. Uw kind houdt het recht op een deel van uw erfenis. Dit deel heet de legitieme portie. Het is de helft van wat uw kind zou hebben gekregen zonder testament.