Meedoen aan het bevolkingsonderzoek is gratis en niet verplicht. Vrouwen die het vervelend vinden om naar de huisarts te gaan voor een uitstrijkje, kunnen een zelfafnametest doen. Hiermee wordt getest op HPV, maar niet op afwijkende cellen.
Waarom elke 5 of 10 jaar een uitstrijkje? Omdat het meestal zo'n 10 tot 15 jaar duurt voordat baarmoederhalskanker ontstaat, leent deze ziekte zich bij uitstek voor bevolkingsonderzoek. Het is bewezen dat elke 5 of 10 jaar deelnemen meestal genoeg is om tumoren op tijd te ontdekken.
Bij de meeste vrouwen zien de cellen er nog normaal uit. Dan is verder onderzoek niet nodig en krijgt u over 5 jaar weer een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek. Ook vrouwen van 40 en 50 jaar worden in dit geval na 5 jaar weer uitgenodigd. Soms worden er in dat uitstrijkje wel ongewone cellen gevonden.
Alle vrouwen van 30 tot en met 60 jaar krijgen een uitnodiging voor het maken van een uitstrijkje bij de huisarts. Eerst wordt uw uitstrijkje alleen getest op HPV. HPV is het virus dat een klein risico op baarmoederhalskanker geeft.
Van alle vrouwen vanaf 16 jaar heeft ruim 52 procent in de afgelopen vijf jaar een cervixuitstrijkje laten maken. Bijna een kwart gaf aan dat ze dit langer dan vijf jaar geleden hebben laten doen. Ruim 2 op de 10 vrouwen van 16 jaar of ouder heeft nog nooit een uitstrijkje laten maken.
Is een uitstrijkje pijnlijk? Het uitstrijkje duurt ongeveer 10 minuten. Sommige vrouwen vinden het uitstrijkje vervelend, maar het doet meestal geen pijn. Door het aanraken van de baarmoedermond kun je na het onderzoek wat bloed verliezen.
HPV komt veel voor. De persoon met wie je samen bent kan het virus dus bij zich dragen zonder dit zelf te weten. En dan kan jij ook besmet raken. Ook als je 1 seksuele partner in je hele leven hebt, kan je het van die partner krijgen.
Het uitstrijkje bij de huisartsenpraktijk voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker is gratis. Ook het controle-uitstrijkje na 12 maanden en de zelfafnameset zijn gratis. Laat u een uitstrijkje maken in het ziekenhuis bij een gynaecoloog? Dan is het onderzoek niet gratis.
Het lijkt een beetje op de kop en de snavel van een eend. De arts kan hiermee de vagina een beetje openen zodat de binnenkant van de vagina en ook de baarmoedermond onderzocht kunnen worden. Een eendenbek kan wat raar aanvoelen in de vagina, maar hoort geen pijn te doen.
Een negatieve hrHPV-test geeft een langdurig lage kans op baarmoederhalskanker; daardoor hoeven hrHPV-negatieve vrouwen geen uitstrijkje meer te laten maken bij 45 en 55 jaar.
Zonder bevolkingsonderzoek wordt het meestal laat ontdekt. Dan is de behandeling moeilijker en zwaarder. Ieder jaar krijgen ongeveer 800 personen in Nederland de diagnose baarmoederhalskanker. Baarmoederhalskanker komt vooral voor bij jonge vrouwen tussen de 35 en 45 jaar.
Het onderzoek van het uitstrijkje is meestal gratis. U betaalt enkel de consultatie bij de huisarts of gynaecoloog.
Pap 3a: Er zijn licht afwijkende cellen te zien. Het is verstandig om voor verder onderzoek naar de gynaecoloog te gaan. Bij de helft van de vrouwen is een behandeling nodig. Pap 3b: Er zijn meer afwijkende cellen te zien.
Over het algemeen is het maken van een uitstrijkje niet pijnlijk, maar het inbrengen van het speculum en het afnemen van de cellen kan wel even een onaangenaam gevoel geven. Soms bloedt de baarmoederhals na het maken van het uitstrijkje. Dit kan geen kwaad. Het bloedverlies stopt meestal binnen een dag.
De zelfafnameset is er voor vrouwen die het moeilijk vinden om een uitstrijkje te laten maken bij de huisarts. Met een zelfafnameset kunt u zich laten testen op het humaan papillomavirus (HPV). Met de zelfafnameset kunt u niet testen of u ook ongewone (afwijkende) cellen in uw baarmoederhals heeft.
Ja, vertel je arts dat je nog maagd bent. Je arts houdt daar rekening mee door bij het onderzoek een kleinere eendenbek te gebruiken. Baarmoederhalskanker wordt veroorzaakt door HPV, het humaan papillloma virus. Als je nog nooit seksueel actief was, is de kans op een HPV-besmetting uiterst klein.
De totale lengte is 20 cm en de lengte van het blad is 10 cm.
Hoe verloopt een uitstrijkje? De arts opent met een speculum (spreider/eendenbek) de vagina en de baarmoederhals. De arts strijkt met een borsteltje wat oppervlakkige cellen van de baarmoederhals af. Deze cellen worden microscopisch door de patholoog in het laboratorium onderzocht.
Bijna altijd ruimt het lichaam dit HPV en de afwijkende cellen zelf op. Een te grote groep mensen zou onterecht behandeld worden of zich onnodig ongerust maken. Daarom ontvangen vrouwen in Nederland pas vanaf hun 30e jaar een uitnodiging.
Hoe vaak komen afwijkende uitstrijkjes voor? Van iedere 100 vrouwen zonder klachten die bij het bevolkings-onderzoek een uitstrijkje laten maken, is bij 5 het uitstrijkje afwijkend. Bij heel lichte afwijkingen van het uitstrijkje is er 10% kans op een goed behandelbaar voorstadium van baarmoederhalskanker.
Naar schatting tussen 70 en 80% van de seksueel actieve bevolking krijgt ooit een HPV-infectie. Dit omdat HPV heel gemakkelijk wordt doorgegeven. Je hoeft er zelfs geen seks (in de vorm van penetratie) voor te hebben. Vanaf je eerste partner heb je kans om besmet te raken met het virus.
Wat is de overleving van baarmoederhalskanker? Gemiddeld zijn 10 jaar na de diagnose nog 62 van de 100 vrouwen in leven. Let op: dit zijn gemiddelde cijfers voor alle mensen met deze soort kanker. Jouw vooruitzichten kunnen anders zijn dan het gemiddelde.
In het algemeen geneest een HPV-infectie zonder behandeling. Van nieuwe infecties was 20% na 3 maanden spontaan genezen en 90% na 2 jaar (Boeke 1999, Zielinski 1999).