In de beginfase is het stoma gevoelig en kwetsbaar. Het stoma bloed snel en kan relatief makkelijk infecteren. Omdat er nog geen goede barrière is, kunnen de bacteriën makkelijk het lichaam binnendringen en een infectie veroorzaken. Uw huid rondom het stoma kleurt dan rood, de stomp wordt warm, dik en pijnlijk.
Complicaties bij een stoma
Een breuk rond de stoma (parastomale hernia). Een uitstulping van de stoma (prolaps). Het zwart worden van de stoma door een verminderde doorbloeding (necrose). Stuwing van de stoma.
Als de darm in de breuk beklemd raakt, komt er weinig of geen ontlasting/urine meer in de stoma. U kunt dan pijn hebben, misselijk zijn en/of moeten braken. Heeft u hier langere tijd last van, ga dan naar uw huisarts.
Hoewel uw ontlasting via de stoma uw lichaam verlaat, kunt u toch aandrang krijgen om naar het toilet te gaan als er nog een gedeelte van de dikke darm of endeldarm aanwezig is. Dit komt doordat het gedeelte van de darm waar geen ontlasting door loopt slijm af kan geven.
Een stoma heeft een rode kleur. De stoma bestaat uit slijmvlies. Dat voelt vochtig, net als het slijmvlies in je mond. De stoma zelf is gevoelloos, het bevat geen zenuwuiteinden.
Veel mensen ontwikkelen een soort zesde zintuig voor de verzorging van het stoma. U kunt midden in de nacht wakker worden en voeen dat uw zakje moet worden verwisseld of geleegd. Ondersteun uw lichaam met kussens en probeer eens een kussen tussen uw benen of onder uw rug.
Douchen en baden
' Die vraag wordt vaak gesteld. Het antwoord is 'ja', maar u moet rekening houden met het volgende: Als u zonder stomamateriaal gaat douchen, kan er ontlasting of urine uit de stoma komen. U kunt ook mét stomamateriaal douchen en het materiaal daarna afdrogen of verwisselen.
Tot wel bijna 50 procent van de mensen die een stoma hebben, ervaart achteruitgang in kwaliteit van leven. Bij mensen die al langer dan 11 jaar een stoma hebben, is het aantal mensen dat hierdoor een mindere kwaliteit van leven ervaart gedaald tot 20 procent.
Wanneer uw herstel goed verloopt, kunt u met ontslag. Als alles goed gaat, kunt u op de vijfde dag na de operatie het ziekenhuis verlaten. Dit verschilt per patiënt en is afhankelijk van het herstel en het type operatie; bij een “kijkoperatie” is het herstel meestal sneller dan bij een “open” operatie.
Naast bevuilde kleding of beddengoed, kan de stomaproductie op de huid huidirritatie veroorzaken. Er is al sprake van lekkage als er ontlasting of urine tussen de huidplaat en de huid komt. Dit kan een jeukend tot branderig gevoel geven.
De operatie duurt ongeveer 30-90 minuten. Nadat u onder narcose bent, start de chirurg met het opheffen van de colostoma. Als dat mogelijk is, zal de operatie laparoscopisch plaatsvinden en hoeft de buik niet geopend te worden. Soms is het nodig dat de buik geopend moet worden.
Doordat u een stoma heeft gehad is een deel van uw darm enige tijd niet in gebruik geweest. Hierdoor is uw ontlasting aan het begin vaak dun en moet u regelmatig naar het toilet. De functie van de darm zal na de operatie vanzelf herstellen. Dit kan een aantal weken duren.
De gemiddelde leeftijd van de stomadragers is 62 jaar (resultaten niet in tabel); 55% van de stomadragers is jonger dan 65 jaar.
In principe mag u alles doen met uw stoma. Bij tillen moet u er alleen wel op letten dat u niet te zwaar tilt; we adviseren een gewicht van gemiddeld 5 tot maximaal 15 kilo.
Stoma opvangsystemen
De huidplak blijft 2 tot 3 dagen zitten. Het zakje kan, afhankelijk van de soort stoma, verwisselt worden.
Een stoma kan blijvend of tijdelijk zijn. Dit is met name afhankelijk van de reden waarom je een stoma krijgt. Als je kringspier (anus) niet meer goed functioneert, dan is een blijvend stoma de oplossing. Een tijdelijk stoma kan later opgeheven worden.
Bij het maken van een darmstoma (colostoma of ileostoma) haalt de chirurg het uiteinde van de darm voor het weggenomen stuk door de buikwand naar buiten. Hier hecht hij de darm vast in de buikwand, waar de stoma in vastgroeit. Een stoma kan eindstandig of dubbelloops worden aangelegd.
De chirurg maakt in totaal 3 tot 6 kleine sneetjes. Hierdoor worden dunne buisjes ingebracht. Door deze buisjes worden de chirurgische instrumenten geleid. Eerst wordt het stuk darm of de hele dikke darm los gemaakt en vervolgens wordt er een snee gemaakt, waardoor de darm verwijderd kan worden.
Verzorging stoma
Een stoma met een eendelig opvangsysteem dient één keer per dag helemaal vervangen te worden. Bij een stoma met een tweedelig opvangsysteem moet de huidplak 2 à 3 keer per week vervangen worden. Ook dient het zakje dan vervangen te worden.
U kunt nog steeds aan uw 2 ons groenten en 2 stuks fruit komen. Bepaalde soorten groenten en fruit hebben wel een stevige schil (vooral aardappels en appels), dus die kunt u beter van tevoren schillen om problemen zoals verstopping te voorkomen.
Werken met een stoma kan, maar is soms niet mogelijk. Dit is erg afhankelijk van het soort werk dat je doet, je persoonlijke situatie en de reden waarom de stoma is aangelegd. Na de aanleg van een stoma hervat ruim de helft van de mensen het werk volledig.
Stomaverpleegkundige. Een stomaverpleegkundige (of stomaconsulent) is een verpleegkundige die zich in de stomazorg heeft gespecialiseerd. De meeste stomaverpleegkundigen zijn verbonden aan een ziekenhuis. Zij ondersteunen en adviseren mensen die een stoma gaan krijgen en mensen die al een stoma hebben.
Hoe ziet een stoma eruit? Een stoma heeft een rode kleur en voelt aan als de binnenkant van een wang. Het heeft weinig tot geen gevoel, doordat de stoma geen zenuwuiteinden bevat. Er zitten wel veel kleine bloedvaatjes in, waardoor het bij verzorging of stoten kan bloeden.