Zet helleborus in de ochtendzon (tot 13.00 uur). De plek mag in de zomer in de schaduw liggen, bijvoorbeeld onder struiken, of in de schaduw van de boom van de buren. Zet hem niet direct onder een boom: hier staat hij in de zomer te droog. Helleborus houdt van doorlatende grond, van basisch tot neutraal.
Voor de Helleborusplanten is vorst geen probleem. Maar hun bloemstengels hebben het er maar lastig mee. Tot -4 is er niet zoveel aan de hand, maar bij strengere vorst verslappen de stelen en buigen ze om te voorkomen dat ze barsten. Als het warmer wordt, gaan ze weer rechtop staan.
Helleborus bloeit van januari tot in april. Het blad blijft het hele jaar aan de plant, maar wordt op den duur wel lelijk. In februari kun je al wat blad wegknippen, maar wacht met alles weg te knippen tot het nieuwe blad verschijnt!
Zet Helleborus in vruchtbare grond; met voldoende humus, bladaarde bijvoorbeeld, en voeg eventueel wat kalk toe. Een plekje in de halfschaduw is ideaal.
Veel planten en bloemen bloeien vooral op in het voorjaar en de zomer en zien er in de winter, maar kaal uit. De Helleborus, ofwel kerstroos, lenteroos, wrangwortel of nieskruid, is een plant die juist in de wintermaanden heel lang bloeit.
Knip van Helleborus orientalis het verwelkte blad af, zodra de bloemen 15cm hoog staan, dan geniet je nog meer van de fascinerende kleuren. Knip de uitgebloeide bloemen in de lente af, dan verliest de plant geen energie in het vormen van zaden.
Helleborussen zijn bosplanten en gedijen het best in de halfschaduw. Helleborus houdt ook van grond die niet te nat is. Alleen Helleborus argutifolius kan volle zon verdragen. Als bemesting gebruik je het best organische meststof zoals beendermeel, koemest of een andere samengestelde meststof van bijvoorbeeld Ecostyle.
De Helleborus wordt ook wel kerstroos genoemd. Deze wintergroene plant is een van de meest geliefde vaste planten in de tuin. Deze ijzersterke planten met prachtige bloemen brengen al vroeg kleur in de tuin.
Het is en blijft een tuinplant die een koele plek nodig heeft. Liefst van al staat de Helleborus in de volle grond maar je kan hem wel degelijk in een sierpot (of bloembak) plaatsen als je rekening houdt met volgende tips: zorg steeds voor een koele plek, liefst in de buitenlucht.
Geef regelmatig water zodat de plant niet uitdroogt. Wanneer de bladeren slap worden, is het hoog tijd om de helleborus water te geven. Bij vriesweer is het vanzelfsprekend niet nodig om water te geven.
Letterlijk vertaald, betekent helleborus zoiets als "dodelijk voedsel". Deze naam is niet toevallig, want de helleborus is namelijk giftig. Daarom moet u uw handen wassen nadat u deze planten hebt aangeraakt of, beter nog, handschoenen dragen wanneer u ze moet vastpakken.
Helleborus orientalis-hybride/Helleborus niger snoeien. Lelijke, maar ook beschadigde bladeren kunnen eind januari / begin februari helemaal tot aan de grond toe worden afgeknipt. Als het vriest in deze periode stel je de knipbeurt even uit. Zo rond april gaan de planten weer nieuwe, frisse bladeren produceren.
Dit kan ook met de Helleborus Niger. Het beste kunt u de bloem dan afknippen vlak voordat deze open gaat. Zo heeft u hier het langste plezier van in de vaas. De 'gewone' Helleborus Niger bloeit van eind januari tot aan maart.
Wanneer je kerstroos is uitgebloeid, kun je hem in maart tijdens vorstvrij weer in je tuin uitplanten. Doe dat dan op een schaduwrijk plekje, bijvoorbeeld onder een bladverliezende boom of struik. Houd er rekening mee dat je plant na een jaar 40-50 cm hoog kan worden als hij het naar zijn zin heeft.
De hoogte van deze wintergroene plant bedraagt tussen de 20 en 30 cm. Helleborus niger staat niet te boek als een gemakkelijke tuinplant omdat de plant best veel eisen aan de standplaats stelt. De bodem moet goed waterdoorlatend en vruchtbaar zijn, kalkrijk, halfbeschaduwd.
Helleborus kan vermeerderd worden door zaad, deling of weefselkweek. Stekken is niet mogelijk. Omdat het delen van planten heel traag gaat, zijn zaad en weefselkweek de enige manier om Helleborus op grote schaal te vermeerderen.
De stengels worden slap en het lijkt alsof de plant het niet gaat redden. Echter schijn bedriegt, want dit is juist een manier om de vorst goed te doorstaan. Je zult zien dat de plant weer mooi rechtop gaat staan, zodra de ergste vorst voorbij is. Je hoeft dus eigenlijk helemaal niets te doen!
Als je de planten te diep plant zullen ze slecht bloeien. Helleborus kunnen geplant worden gedurende het gehele seizoen met uitzondering van de zomer. Dan ligt de groei stil. Ook in de winter wanneer de planten bloeien en verkocht worden kan worden aangeplant.
Alle vroegbloeiende soorten Helleborus combineren uitstekend met leverbloempjes (Hepatica), schuimbloemen (Tiarella), longkruid (Pulmonaria) en vroege bolgewasjes.
Scheuren kan bij Helleborus in het vroege voorjaar of in het najaar. Planten kunnen alleen worden gescheurd wanneer ze geen centrale, doorgaande steel of stam hebben. Dat heet met een mooi woord acaulescent. Is de Helleborus wel stamvormend (caulescent) dan is scheuren geen optie.
Helleborus is te mooi om alleen maar buiten te laten staan. Pluk een paar Helleborus-bloemen om er ook binnen van te genieten. Binnen is de bloem pas echt goed te bewonderen. De bloeitijd wisselt per jaar en ligt tussen januari en april.
De wijsverspreide naam nieskruid heeft te maken met het feit dat fijngewreven plantendelen de neus prikkelen. Het is de protoanemonine in de Helleborus die het slijmvlies in de neus irriteert. Van die eigenschap maakte men vroeger gebruik om boze geesten en ziekten ´uit te niezen´.
De temperatuur moet minimaal 15 °C zijn. De kerstster houdt van een lichte standplaats, maar verdraagt tijdens de bloei geen direct zonlicht. Zorg voor voldoende vocht. De droge lucht van de centrale verwarming is vaak de oorzaak van voortijdig bladverlies.