Voor levende gastheren betekent de aanwezigheid van de zwam wel een wisse dood, daar de berkenzwam stoffen produceert die giftig zijn voor de boom en het hout doen rotten. De bijnaam “berkendoder” mag je dus wel serieus nemen.
De berkenzwam, die ook in Nederland voorkomt, is eetbaar maar niet bijzonder smakelijk.
Voorjaarsknolzwam (Amanita verna)
De Voorjaarsknolzwam is een giftige en dodelijke paddenstoel. Hij is bijna helemaal wit met een beetje geel in het midden. Deze zwam wordt soms verward met de witte boschampignon die er erg op lijkt.
Berkenzwammen beginnen als een klein, wit zwammetje op een boomstam of tak. Uitsluitend op berken, zowel levende als dode. Langzaam groeien ze uit tot een grote witte paddenstoel die als een halve pannenkoek tegen een boom is geplakt. Na een jaar drogen ze uit, maar verdwijnen niet.
Bekijk je de zwam van nabij dan zie je direct dat je met een bekerzwam te maken hebt. Het is een eetbare paddenstoel met nauwelijks smaak.
De groene knolamaniet is een uiterst giftige paddenstoel en wordt beschouwd als één van de giftigste ter wereld. Het eten van één exemplaar kan reeds leiden tot een fatale vergiftiging.
Overigens is de vliegenzwam minder giftig dan de meeste mensen denken. Ze zijn zeker niet dodelijk. Vliegenzwammen hebben wel bijzondere stoffen in zich, die een hallucinogene of bewustzijnsverruimende werking hebben. Er zijn landen waar sjamanen of genezers bewust vliegenzwammen eten om zichzelf in trance te brengen.
En verscheidene soorten wantsen eten die vervolgens op, maar - gelukkig voor de galmug - niet alle. Ook mezen, vinken, sijzen en mussen houden van de vruchtjes. Voordeel zal de berk er niet van hebben, maar het nadeel lijkt mij ook te verwaarlozen.
Met zijn rode hoed en witte stippen is de vliegenzwam een van de makkelijkst herkenbare en mooiste paddenstoelen. Je kunt hem vanaf september werkelijk overal zien: in bossen, parken, tuinen en zelfs langs wegen. De vliegenzwam leeft in symbiose met de berk, zijn wortels zuigen het sap uit deze boom.
Zoek paddenstoelen zonder schubben op de hoed.
Vermijd paddenstoelen die lichter gekleurde vlekken of schubben op de hoed hebben. Deze schubbige vlekken komen veel voor bij giftige paddenstoelsoorten. Witte paddenstoelen kunnen bijvoorbeeld bruingele of bruine schubbige vlekken hebben.
Heb je giftige paddenstoelen gegeten? Dan kunnen de volgende verschijnselen optreden: Je voelt je vaak (erg) ziek: je hebt last van maag- en darmproblemen, zoals diarree, misselijkheid en heftig overgeven. Soms heb je een stekende hoofdpijn.
Nederland kent 30 giftige paddestoelen, waarvan er 5 écht dodelijk kunnen zijn als je ze eet. We vertellen je graag alles over de groene knolamaniet, de panteramaniet, de voorjaarskluifzwam, het bundelmosklokje en de parasolzwam. Je moet ver bij de groene knolamaniet vandaan blijven.
Deze inktzwam heeft geen schubben en is giftig indien ze wordt geconsumeerd in combinatie met alcohol.
De eigenheimers van het bos, onopvallend met hun lichte geschubde aardappelschil. Toch maar geen puree maken van deze bovisten, want ze zijn giftig. Als je er per ongeluk op een rijpe aardappelbovist trapt, ploft de zwam een bruine wolk sporen uit.
Gewoon eekhoorntjesbrood
Opvallend kenmerk van eekhoorntjesbrood is de steel: die is bol en loopt naar boven smaller toe. Gewoon eekhoorntjesbrood is een goed eetbare paddenstoel.
Berkenboom kopen: berk soorten vanaf slechts € 0,95 per stuk.
De berk is een winterharde, bladverliezende boom, die tot 30 meter hoog kan worden. Hij wordt niet erg oud, ca. 80 jaar.
Toen niet meer aan de vraag naar berkenstoelen voldaan kon worden, kwam er een hovenier op het idee, om niet een berkenstoel te planten, maar drie berken bij elkaar. Immers het leek bijna het zelfde, maar kostte veel minder en het was niet schaars meer, berken zat!
De vliegenzwam is een opvallende paddenstoel met een reputatie van gevaarlijk te zijn. Accidentele inname is daarom beperkt. De zwam wordt soms geplukt, gedroogd en ingenomen omwille van zijn hallucinerende eigenschappen. Pluk nooit paddenstoelen voor consumptie zonder voldoende kennis van zaken.
Op een geschikte plek komt een spoor terecht van een paddenstoel. De spoor ontkiemd en groeit uit tot een mycelium of zwamvlok bestaande uit schimmeldraden. Heksenkringen ontstaan doordat de schimmeldraden in de bodem in alle richtingen even sterk uitgroeien. Het resultaat is een cirkelvormige zwamvlok.
De Nederlandse naam is afgeleid uit de gedachte dat heksen (soms vermomd als katten) op die plek gedanst zouden hebben. Op de Munse hei onder Oss ligt zo'n heksenkring, hier wil alleen maar heksenkruid groeien. Als men in een heksenkring stapte, kon men hier niet zelf meer uit weg komen.
De oranje oesterzwam is niet giftig, maar geldt wel als oneetbaar, mede dankzij de sterke en onplezierige geur van rottende kool en bedorven eieren die zelfs opgedroogde exemplaren nog kenmerkt.
Neusloop, zweten, tranenvloed, speekselvloed en ademhalingsmoeilijkheden zijn symptomen. Slachtoffer kan in een euforische stemming komen of toont andere gedragsveranderingen (opwinding, delirium en hallucinaties). Slachtoffer heeft een verminderd bewustzijn (suf) of raakt bewusteloos.