Anorexia nervosa kan, evenals andere eetstoornissen zoals boulimia, OSFED en BED (eetbuistoornis), verschillende oorzaken hebben. Vaak ligt er een combinatie van factoren aan ten grondslag, zoals 'aanleg' in de persoonlijkheid, opvoeding, negatieve ervaringen, cultuur en de invloed van (sociale) media.
Anorexia is een psychische stoornis die niet van de één op de andere dag ontstaat. Vaak begint het onschuldig: iemand wil een paar kilo kwijt en gaat daarom lijnen of laat het lekkers staan. Een eetprobleem sluipt er vervolgens stilletjes in. Ook kan anorexia nervosa ontstaan vanuit psychische problemen.
Anorexia nervosa is een ernstige ziekte met heftige emotionele, sociale en lichamelijke gevolgen. Of je hier last van hebt en in welke mate, hangt af van hoe lang en hoe ernstig je ziek bent.
Tussen de 5 en 10% van de patiënten overlijdt aan de gevolgen van deze ziektes (door slechte lichamelijk conditie of suïcide). Van alle psychiatrische ziekten overlijden de meeste mensen aan Anorexia Nervosa. De ziektes duren gemiddeld 6-7 jaar, met een spreiding van een half jaar tot een tiental jaren.
Er zijn geen medicijnen die je kunnen genezen van anorexia. Medicijnen zullen daarom alleen ingezet worden als ondersteuning van therapieën en andere behandelingen. Als je naast anorexia nog een andere ziekte hebt die je behandeling moeilijker maakt, dan kun je medicijnen krijgen tegen deze bijkomende ziekte.
We speken van anorexia als iemand consequent het lichaamsgewicht op of onder de 85% houdt van het gewicht dat normaal verwacht mag worden. Bij volwassenen komt dit neer op een Body Mass Index (BMI) van maximaal 17,5. Eten en gewicht zijn een obsessie voor je.
Er worden 2 types anorexia onderscheiden: het beperkende type en het purgerende type. Bij het beperkende type anorexia ligt de nadruk op het onder controle houden van het gewicht door (te) weinig te eten en overmatig te sporten. Het purgerende type staat ook wel bekend als het gemengde type.
Het lichaam schakelt bij een dalend gewicht en verminderde voedselinname zo veel mogelijk over op besparing in de stofwisseling. Je voelt je hierdoor vaak erg moe, duizelig, lusteloos en depressief; Doordat je weinig eten verbrandt en de lichaamstemperatuur daalt, kun je last krijgen van koude, blauwe handen en voeten.
Bij anorexia vermager je meestal, terwijl je gewicht bij boulimia dikwijls niet veel verandert. Bij boulimia wisselen diëten, eetbuien en braken of laxeren elkaar af. Tijdens een eetbui eet je in een korte tijd overmatig veel. Hierna voel je je vaak schuldig.
De anorexiapatiënten bleken een grotere orbitofrontale cortex en insula te hebben. De orbitofrontale cortex heeft te maken met het krijgen van een verzadigd gevoel na het eten van een bepaald type voedsel. Vermoedelijk zorgt een grotere orbitofrontale cortex ervoor dat mensen met Anorexia sneller stoppen met eten.
Bij anorexia voel je je dik, terwijl je juist te weinig weegt. Je probeert af te vallen door weinig te eten of veel te bewegen. Dat geeft een gevoel van controle, kracht en zelfvertrouwen. Anorexia is een ernstige ziekte.
Tegen iemand met een eetprobleem zeggen dat hij of zij "gewoon even moet eten" heeft geen enkele zin. Ook complimentjes geven wanneer iemand weer aangekomen is, kan verkeerd uitpakken.
De APA-richtlijn beschrijft dat bij het starten van de behandeling of bij starten van gewichtstoename 30-40 kcal per kg lichaamsgewicht per dag (gemiddeld 1000-1600 kcal/dag) wordt gehanteerd. Vervolgens wordt dat opgehoogd tot 70-100 kcal/kg/dag.
Mensen met anorexia hebben een vervormd beeld van hun lichaam. Ze vinden zichzelf te dik en eten zo min mogelijk om af te vallen. Ze proberen hun eetproblemen zo veel mogelijk te verbergen voor hun omgeving. Er ontstaat een dubbelleven met uitvluchten, trucs en leugens.
Er zijn verschillende oorzaken waardoor je minder trek kunt hebben, denk aan: verandering van smaak- en geurwaarneming, medicijngebruik, ziekte, weinig beweging, je alleen voelen en moe zijn.
Mensen met eetstoornissen lopen 'vast' in hun leven; binnen het gezin, het werk en op sociaal gebied. Dit is heel ingrijpend. Mensen met een eetstoornis zijn geobsedeerd bezig met hun gewicht en eten. Wel of niet eten speelt de hoofdrol in hun leven en staat hun dagelijks leven in de weg terwijl men dat niet wil.
Genezen van een eetstoornis is wel degelijk mogelijk. Wie niét in herstel gelooft, kán niet optimaal herstellen. En uit geen enkel onderzoek blijkt dat een eetstoornis chronisch, onbehandelbaar, hopeloos, te complex of wellicht enkel genetisch bepaald is.
Een BMI van 17,5 of minder wordt gezien als ernstig ondergewicht. Een BMI van 16 of minder is extreem schadelijk, de organen kunnen dan stoppen met functioneren. Medisch ingrijpen is dan noodzakelijk wanneer men zelf niet genoeg kan eten. Uiteraard is BMI een algemene formule en is elk lichaam anders.
Met anorexia raak je uiteindelijk ernstig ondervoed en dat heeft grote gevolgen voor het lichaam. Denk aan extreme uitputting, huidproblemen, botontkalking, onvruchtbaarheid, hartritmestoornissen en een lage lichaamstemperatuur. Door ondervoeding en braken kan er een tekort ontstaan aan kalium.
Hetty: De helft van de anorexiapatiënten kan beter gemaakt worden, maar er is een hele moeilijke groep van 25%. Die wordt niet meer beter of gaat dood. Wij vroegen ons af: hoe kan dat? Het is een psychische ziekte, die meisjes eten niet, maar daar hoef je toch niet aan dood te gaan?
Gemiddeld duurt een eetstoornis behandeling zo'n twee jaar, mits deze succesvol is. Soms is intensieve behandelingen of klinische opname goed en in andere gevallen volstaat een wekelijks gesprek met een coach of behandelaar.