In tegenstelling tot VEGA, zijn in veganistische producten nul dierlijke bestanddelen verwerkt, zoals honing, eieren en melk. Eén van de grote spelers op de veganistische voedselmarkt is Alpro, die met haar 100% plantaardige producten (veelal op basis van sojabonen) een tal van alternatieven voor zuivelproducten biedt.
Sojaproducten zijn gemaakt van de sojaboon en zijn plantaardig. In zoverre hebben ze dus niets te maken met zuivel. Sojadrinks kunnen echter wel gebruikt worden als vervanger voor zuivel. Let er op dat je dan een variant neemt die verrijkt is met calcium, want dan is het echt een volwaardige vervanger van melk.
Zuivel is de verzamelnaam voor alle producten die gemaakt worden op basis van rauwe melk. Plantaardige zuivel is dus eigenlijk geen zuivel en daarom spreken we beter van plantaardige zuivelvervangers.
Alpro zuivelalternatieven op basis van soja worden geproduceerd volgens een traditioneel productieproces waarbij de basis sojadrink wordt gemaakt van hele sojabonen. Daarbij wordt alleen gebruik gemaakt van water, hitte en een maalproces.
Is het veganistisch? Alpro geeft aan dat al haar producten plantaardig en geschikt voor veganisten zijn. Als merk is Alpro niet veganistisch.
Ongezoete amandelmelk van Alpro en Provamel
Zo los vind ik de ongezoete amandelmelk van Alpro een van de lekkerste zuivelvrije opties. In een frappé doet de amandelmelk het prima, net als door de muesli. Je proeft de amandel wel, maar het overheerst niet.
De meeste sojaproducten van Alpro zijn arm aan verzadigde vetten, bevatten voldoende onverzadigde vetten, zijn een goede bron van hoogwaardige eiwitten, vitamine B2, B12 en D, en leveren calcium in dezelfde hoeveelheid en met een vergelijkbare biobeschikbaarheid als zuivel.
Het fermentatieproces die Alpro gebruikt gebeurt met yoghurt-culturen. Deze zetten de suikers in de sojabonen om in melkzuur. Hierdoor ontstaat een yoghurt variatie. Specifiek gebruikt Alpro de yoghurt culturen/ fermenten S.
Je kunt gewoon zonder soja
Mocht jij dat ook denken, dan weet je nu dat je ook gewoon zonder soja een gezonde veganist kunt zijn. Je kunt in plaats van sojamelk ook gewoon amandel/rijst/havermelk gebruiken en er zijn ook vleesopvolgers zonder soja en uiteraard nog duizenden andere dingen die je als veganist kunt eten.
Als veilige dosis worden twee porties soja per dag gezien. Een portie is: een glas sojamelk (200-250 ml), een kwart blok tahoe, een halve kop tempé/sojabonen/sojavlees, ofwel het equivalent van 8 tot 10 gram soja-eiwit of het equivalent van 25 mg isoflavonen.
Vergelijken we de voedingswaarde van sojamelk met die van dierlijke melk, dan valt op dat er weinig verschil zit tussen de twee. De gewone sojamelk van Alpro bevat zelfs minder suiker (2,4 gram), minder vet (1,8 gram) en meer eiwitten (3,8 gram) dan de gemiddelde dierlijke melk.
Plantaardige yoghurt is yoghurt wat niet van koeien-, schapen- of geitenmelk is gemaakt. Plantaardige yoghurt is lactosevrij en is dus een alternatief voor zuivel, geschikt voor mensen die lactose-intolerant of veganist zijn. Plantaardige yoghurt wordt gemaakt op basis van sojabonen, amandelen, kokos of haver.
Plantaardige alternatieven voor zuivel – ook wel vegan(istische) zuivel genoemd – worden gemaakt op basis van bijvoorbeeld soja, noten, zaden, pitten of kokosolie. Vaak kun je ze op dezelfde manier gebruiken als 'echte' zuivel.
In tegenstelling tot VEGA, zijn in veganistische producten nul dierlijke bestanddelen verwerkt, zoals honing, eieren en melk. Eén van de grote spelers op de veganistische voedselmarkt is Alpro, die met haar 100% plantaardige producten (veelal op basis van sojabonen) een tal van alternatieven voor zuivelproducten biedt.
Yoghurt en kwark
Yoghurt kun je vervangen door silken tofu of andere plantaardige variaties op basis van haver, soja of kokos. Soms staat er met heel kleine lettertjes 'plantaardige variatie op yoghurt' op de verpakking.
Vaak gaat het om kaas, maar ook karnemelk, yoghurt en boter zijn bekende voorbeelden. Zuivel is een andere naam voor melk en melkproducten. Zuivel is in Nederland een onderdeel van een gezond voedingspatroon en staat daarom in de Schijf van Vijf.
De gezondste plantaardige melk
Qua voedingswaarde scoren sojamelk, amandelmelk en havermelk het beste. Rijstmelk scoort het slechtst, met weinig vitaminen en mineralen en relatief veel calorieën en suikers. Kijkend naar eiwitten steekt sojamelk met kop en schouders boven de andere plantaardige melken uit.
Melk kun je door sojadrink vervangen, mits er calcium en vitamine B12 aan toegevoegd is. Van alle zuivelvervangers is sojadrink wat betreft voedingswaarde de beste vervanger. Het lijkt op die van halfvolle melk wat betreft eiwit en energie. Calcium, vitamine B2 en B12 worden vaak toegevoegd en soms ook vitamine D.
Wat betreft voedingsstoffen wijkt amandelmelk af van koemelk en de meest klassieke melkvervanger sojamelk. Amandelmelk bevat minder calorieën en veel minder eiwitten. Het kleine percentage aan vet in de melkvervanger omvat gezond, onverzadigd vet.
De minste calorieën vind je in de plantaardige yoghurt van AH. Met de Alpro Mild & Creamy en de Alpro plantaardige variatie op yoghurt als goede tweede. De AH Creamy kokos bevat veruit de meeste calorieën. Geen verassing: kokos bevat veel vetten, vetten bevatten veel calorieën.
Soja- en haverzuivel scoren het beste, voor amandelyoghurt is wel veel water nodig. Kokosyoghurt scoort slecht, omdat er oerwoud voor kokosplantages wordt gekapt. Voor soja voor menselijke consumptie trouwens niet.
Darmklachten, risico op kanker en verstoring van je hormonen
Wetenschappers vermoeden dat ongefermenteerde sojaproducten, zoals sojamelk, sojayoghurt en tofu het risico op kanker verhogen. Ook wordt ongefermenteerde soja in verband gebracht met darmklachten, schildklierproblemen en verstoring van je hormoonhuishouding.
In yoghurt met kokossmaak op basis van soja zit wat meer vet en calorieën dan in gewone magere yoghurt. Bij yoghurtachtige producten op basis van kokosmelk, soja of andere plantaardige ingrediënten is het belangrijk dat er voldoende eiwit in zit en dat er calcium en vitamine B12 is toegevoegd.
Sojayoghurt is een gefermenteerd product, net als yoghurt die van koemelk wordt gemaakt. Aan de sojamelk worden de melkzuurbacteriën Lactobacillus bulgaricus en Streptococcus thermophilus toegevoegd. Deze bacteriën zetten suikers om in melkzuur.
Soja en isoflavonen
Soja bevat isoflavonen, stoffen die erg lijken op het hormoon oestrogeen dat het lichaam zelf maakt. Isoflavonen worden ook wel plantaardige oestrogenen of fyto-oestrogenen genoemd. Deze fyto-oestrogenen kunnen invloed hebben op vormen van kanker die gevoelig zijn voor hormonen, zoals borstkanker.