Wanneer het onweert en bliksemt kun je zelf beter niet in het water zijn. Het water geleidt de stroom. Wanneer de bliksem het water raakt gaat de stroom alle kanten uit en het zal jou raken wanneer je aan het zwemmen bent. De elektriciteit van de bliksem kan zich namelijk goed verspreiden over het wateroppervlak.
Als je onder water blijft, heb je geen last van de bliksem
Dat komt doordat het water elektriciteit prima geleidt. De stroom van de inslag vormt daardoor een cirkel die wegtrekt rond het inslagpunt op het oppervlak van het water.
Uit onderzoek van ruimtevaartorganisatie NASA blijkt dat bliksem meer de neiging heeft in te slaan op vasteland dan in de open zee. Maar bij de kustlijn is die kans op een blikseminslag dan weer wel groter dan in open zee.
De bliksem kiest de gemakkelijkste weg en slaat in waar het elektrische veld het grootst is. Zo goed als alles geleidt stroom beter dan de lucht, dus slaat de bliksem vaak in op het hoogste punt. Ook ijzeren constructies geleiden erg goed en trekken dus de bliksem aan.
Bliksem zoekt steeds de kortste weg omlaag, en zal daarom juist het hoofd van een zwemmer treffen in plaats van het water naast hem of haar. Verlaat bij een naderend onweer meren, rivieren, de zee of een buitenzwembad. Zwemmen of surfen is op dat moment levensgevaarlijk.
Wanneer het onweert en bliksemt kun je zelf beter niet in het water zijn. Het water geleidt de stroom. Wanneer de bliksem het water raakt gaat de stroom alle kanten uit en het zal jou raken wanneer je aan het zwemmen bent. De elektriciteit van de bliksem kan zich namelijk goed verspreiden over het wateroppervlak.
Wetenschap in beeld gaat nog verder en zegt: “Het is erg gevaarlijk om zelfs maar in de buurt van water te zijn als het onweert. Water is een uitstekende geleider, en een blikseminslag in het water 100 meter verderop kan nog fataal zijn.” De stroomsterkte in een bliksemontlading kan variëren van 100 A tot 60.000 A.
Trek de stekkers uit de stopcontacten en ontkoppel de kabel van radio en televisie. Sta niet te dicht bij de schouw. Beter ook geen bad of douche nemen en kranen, en radiatoren en wasmachines niet aanraken. En zorg vooral voor een backup van al je computergegevens!
Houd ramen en deuren gesloten, bliksem wordt aangetrokken door tocht. Blijf uit de buurt van koperen leidingen en elektrische kabels. Haal alle stekkers uit het stopcontact (dus niet bellen met een telefoon die in het stopcontact zit). Ga niet douchen of in bad, vermijd bij voorkeur contact met stromend water.
Chloor en onweer
Het gevolg is een grote hoeveelheid water waar geen chloor in zit. Bij een spa of hottub is het meestal geen probleem omdat deze nogal redelijk afgedekt is met een deksel of cover en waar regelmatig een chloorblokje in gedaan wordt wat langzaam oplost.
Volgens Buienradar werd die veroorzaakt door 'de gevaarlijkste soort bliksem ter wereld'. Uit een analyse blijkt dat de bliksem een ontzettend hoog ampère had: 267.000. Dat is dichtbij het maximum van 300.000 ampère voor dit soort bliksems en tien keer zoveel als een normale blikseminslag.
Bliksem en aarde geven stroom. Te veel stroom! Niet alleen hoog nestelende vogels kunnen getroffen worden. Als een voorjaarsstorm met bliksems een boom velt, zijn alle nesten reddeloos verloren.
Zit u in een open boot, bent u aan het zwemmen, of staat u op een surfplank, zorg dan dat u zo snel mogelijk het water verlaat. Verblijft u in een gesloten schip, houdt dan alle luiken gesloten, steek geen armen of benen uit de patrijspoorten (op een stalen schip bent u het veiligst).
- Bij toenemende elektrische stroom zal eerst het gedrag van de vis veranderen, dan zullen ze een aanval krijgen waardoor ze tijdelijk verdoofd worden (en boven drijven) en als de hoeveelheid elektriciteit te hoog is zullen ze inderdaad doodgaan.
Als een boom naast je huis wordt geraakt kan de spanning via de leidingen in de grond, zich naar je huis verplaatsen en slaat door op je elektrische apparaten. Als bliksem thuis inslaat kan er brand ontstaan, muren kunnen scheuren of inzakken.
De negatieve, zware hagelkorrels verzamelen zich onderaan de onweerswolk. De positieve, lichtere ijsdeeltjes zitten bovenaan in de wolk. Dit zorgt voor een spanningsverschil in de wolk. Wanneer dit spanningsverschil groot genoeg is, ontstaat er bliksem.
Haal dus altijd gelijk de stekkers van alle elektrische apparatuur uit het stopcontact als het onweert. Zelfs de oplader van uw mobiele telefoon. Blikseminslag kan er namelijk voor zorgen dat alle stoppen doorslaan en dat de apparaten onherstelbare schade oplopen.
In een huis ben je ook redelijk veilig, mits je niet in de buurt van koperen leidingen of elektrische kabels bent. Ook schijnt douchen en badderen een afrader te zijn. De kans dat je geraakt wordt door de bliksem is gemiddeld 1 op 2 miljoen.
Hoewel de banden van de fiets van rubber zijn, en rubber geleidt niet, is fietsen sterk af te raden. Sterker nog, zit u op de fiets en gaat het onweren, zet dan de fiets ergens neer en ga lopend verder. Dit geldt ook voor de brommer, motor en e-bike.
Je vermijdt best alle contact met stromend water. Dus: niet douchen, geen bad nemen, je handen niet wassen en de afwas of handwas moeten ook maar even wachten. Water is een uitstekende geleider voor stroom, vandaar.
"Voorafgaand aan onweer kan er sprake zijn van warm, drukkend en vochtig weer. Dan kunnen bacteriën zich snel vermeerderen", legt Van der Heijden uit. "Dan wordt soep of welk ander gerecht zuur. Het is heel belangrijk om dingen snel af te koelen als je kookt en niet te lang bij warm weer te laten staan.
Het Europees grondgebied krijgt gemiddeld 350 dagen per jaar te maken met bliksem. Dat wil zeggen dat er elke dag wel ergens in Europa een blikseminslag is. Augustus blijft in West-Europa de maand met de meeste blikseminslagen.
Douchen en afwassen
Doordat stroom bij blikseminslag ook via leidingen binnen kan komen én water stroom kan geleiden, is het beter om ook alles waar water uit komt, te mijden. Een douche nemen, je handen wassen of de afwas doen, kun je dus beter uitstellen tot de bui over is.
Even geen water
Veel waterleidingen zijn van metaal en geleiden de stroom, net als het water zelf in de kraan. Elk contact met water, van afwassen tot douchen, is dus een risico als het bliksemt.
Ga niet languit op de grond liggen als het onweert. Helemaal juist. Als de bliksem vlakbij inslaat, loop je namelijk het risico dat je in de wegvloeiende bliksemstroom ligt. Ga op je hurken zitten, voeten tegen elkaar aan.