Zij leven in de noodopvang of hebben meerdere logeeradressen. Ook het aantal 'economisch daklozen' – mensen zonder huis die geen beroep doen op hulpverlening – groeit; in de regio Amsterdam betrof dat aantal tussen de 2000 en 3000 personen.
Daklozen vaak man en ingeschreven in vier grote steden
Op 1 januari 2021 was 80 procent van de daklozen man, en 37 procent verbleef in Amsterdam, Rotterdam, Den Haag of Utrecht. Van alle Nederlanders tussen 18 en 65 jaar was de helft man en woonde ongeveer 16 procent in een van deze vier steden.
1. New York City, New York. Van de 89.503 daklozen in New York woont bijna 90 procent in New York City.
Het aandeel daklozen met een niet-westerse migratieachtergrond nam toe van 36 procent in 2009 tot 50 procent in 2020. Dit betekent bijna een verdriedubbeling, van 6,5 duizend naar 18,3 duizend. Daklozen met een westerse migratieachtergrond maken 10 procent uit van de totale groep. Dit is sinds 2009 stabiel.
Wat blijkt: het uitdelen van gratis woonruimte is een snoeiharde bezuiniging. Ambtenaren van de staat berekenden dat een zwerver op straat 16.670 dollar per jaar kost (zorg, politie, justitie). Een appartement inclusief de begeleiding van een hulpverlener kost daarentegen slechts 11.000 dollar per jaar.
Alleen met adres een bijstandsuitkering
Alleen met een tijdelijk briefadres kunt u zonder woonadres toch recht op bijstand hebben. Als u geen briefadres krijgt, moet u zich eerst inschrijven in de Basisregistratie Personen (BRP). Pas daarna kunt u een uitkering aanvragen.
Dakloze mannen overlijden volgens het onderzoek gemiddeld rond de leeftijd van 47 jaar, vrouwen zelfs op hun 43ste. Dit staat in sterk constrast met de levensverwachting van de gemiddelde westerling, die rond 77 jaar ligt.
Zo'n 84% is man, en 37% verblijft in een van de vier grootste gemeenten (Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht). Meer dan de helft van alle daklozen in Nederland heeft een niet-westerse achtergrond.
Volgens het CBS telde Nederland in 2020 36.000 daklozen, in 2018 zelfs 39.000, ten opzichte van 18.000 in 2009.
Als u en uw gezin dakloos is of dreigt te worden, kunt u hulp vragen aan een buurtteam. Kijk op buurtteamamsterdam.nl voor de adressen en telefoonnummers van de buurtteams. Het buurtteam meldt u aan bij het Centraal Meldpunt Dakloze Gezinnen (CMDG) van de GGD.
Een meerderheid van de geïnterviewden vindt het betalen van een eigen bijdrage voor de nachtopvang 'redelijk', 'gewenst', 'normaal' of 'logisch' voor daklozen met een inkomen. Het tarief van €5,- en €7,50 wordt als acceptabel beschouwd in vergelijking met de uitkering die daklozen ontvangen.
Opvanginstanties slaan alarm: ,,Steeds meer mensen lopen risico's: iedereen kan dakloos worden.'' De groep daklozen van 18 tot 30 jaar is in tien jaar tijd zelfs verdrievoudigd. En dat geldt ook voor de groep met een niet-westerse achtergrond.
Volgens de telling gaat het om precies te zijn om 2952 mensen die in Parijs geen dak boven hun hoofd hebben. Met name in het noordoosten van de stad - in relatief arme wijken - leven veel daklozen: bijna duizend. Op verschillende metro- en treinstations bleken 's nachts bijna 600 mensen te slapen.
Gebrek aan huisvesting wordt op dit moment gezien als de grootste veroorzaker van dakloosheid. Eenmaal dakloos stapelen problemen zich snel verder op. Schulden nemen toe en alle aandacht van de dakloze gaat dagelijks uit naar overleven en het vinden van een verblijf- en slaapplek.
U bent dakloos als u geen vaste woonplaats of verblijfplaats heeft. U heeft dan geen adres om te wonen of te logeren. En u staat ook niet met een adres ingeschreven in het bevolkingsregister. U bent thuisloos als u steeds wisselt van onderdak of woonplaats.
U bent dakloos als: u geen adres heeft, en. u geen postadres (briefadres) heeft, en. tijdelijke (maatschappelijke) opvang niet mogelijk is voor u.
Als je iemand op straat ziet, dan is contact opnemen met de plaatselijke daklozenopvang vaak het beste dat je voor hem/haar kunt doen. Sommige mensen weten vaak niet waar ze hulp kunnen vinden, en krijgen die dus ook nooit. Bel voor hen, om hen op de weg naar herstel brengen. Bel de hulpdiensten.
Overal in de EU neemt dakloosheid toe, behalve in Finland, waar een daling van 45% werd gemeld. In Nederland is het aantal daklozen in tien jaar tijd meer dan verdubbeld naar 39 duizend in 2019. Ook in Brussel is in tien jaar tijd het aantal thuis- en daklozen meer dan verdubbeld.
Dak- en thuisloze jongeren hebben grote behoefte aan meer stabiliteit en continuïteit in de hulp en ondersteuning die ze ontvangen. Zoals vaste hulpverleners en netwerk waar de jongere op terug kan vallen. Langdurige ondersteuning is nodig, ook als de jongeren niet langer dakloos zijn.
Dakloos zijn is niet simpelweg het ontbreken van een dak boven je hoofd, maar het wegvallen van een sociaal vangnet en waardigheid. 'Het is heel vernederend om aan te kloppen bij het Leger des Heils en te vragen: “Mag ik misschien hier slapen vannacht?” Dat is heel diep vernederend.
Zolang er geen beslag wordt gelegd op een deel van de uitkering, krijgen daklozen 710 euro per maand. Een 'normale' uitkering bedraagt 904 euro.
Wanneer je 4 dagen/nachten samen bent in 1 woning, kan er worden geconcludeerd dat je samenwoont. En wat als je niet wilt meewerken? Dan riskeer je een afwijzing van je aanvraag of een beëindiging en/of terugvordering van je uitkering.