Jaarlijks verdwijnt volgens het Voedingscentrum zo'n 180.000 ton voedsel in de prullenbak van de supermarkten. En de gemiddelde Nederlander gooit jaarlijks zo'n 41 kilo eten weg.
Zo'n 9 procent van ons eten verdwijnt jaarlijks ongebruikt in de afvalbak, dat is ruim 34 kilo voedsel per persoon per jaar. Alle huishoudens samen verspillen daarmee in Nederland 590 miljoen kilo goed voedsel.
Brood, zuivel, groente, fruit en aardappelen worden het meest verspild. In absolute hoeveelheden vindt hier wel de grootste daling plaats (met uitzondering van aardappelen; hiervan wordt juist meer verspild). Naast de verspilling van vast voedsel worden er ook vloeistoffen verspild.
Sommige winkeliers of supermarkten behouden producten met een verstreken THT-datum en plakken daarnaast een vernieuwde THT-datum. Voordat zij dit doen, proeven, ruiken en bekijken zij het product om te beoordelen of de kwaliteit nog steeds voldoende is. Dit is volledig veilig en voorkomt onnodige voedselverspilling.
Voedselverspilling begint al vroeg in de keten: 39% van alle voedselverspilling gebeurt bij de producent en heeft dus nooit de supermarkt of horeca bereikt. Met de 'producent' bedoelen we alle boeren, telers, fabrieken, productverpakkers en tussenhandelaren.
In totaal gooien we in Nederland 800 miljoen kilo voedsel weg. Belangrijkste redenen dat voedsel wordt weggegooid zijn: Het eten ruikt of smaakt niet lekker of ziet er minder lekker uit, de houdbaarheidsdatum is verlopen of er is te veel bereid.
Ontwikkelingslanden zijn verantwoordelijk voor bijna 44 % van de voedselverspilling ter wereld (Lipinski et al., 2013). 40 % van het voedselverlies in ontwikkelingslanden gebeurt op oogst -en procesniveau (FAO 2016).
Je hoeft het niet direct weg te gooien. Is de TGT-datum van het vlees verstreken, (bijvoorbeeld gehakt of hamburgers 1 of 2 dagen over datum), gooi het dan wel weg. Na die datum is het vlees namelijk niet meer veilig om te eten. Je kunt er ziek van worden vanwege bacteriën.
Tot 2 maanden na de THT-datum of mogelijk langer, mits het er nog goed uitziet en de verpakking heel is.
Vanaf vandaag kunnen klanten via de AH app in alle Nederlandse Albert Heijn-winkels AH Overblijvers-pakketten reserveren en kopen. Overblijvers zijn producten die aan het eind van de dag overblijven en een naderende houdbaarheidsdatum hebben of uit het assortiment gaan.
Het is interessant om te zien wat de meest verspilde producten zijn. Zo gooien we per persoon 7,3 kilo brood en deegwaren weg, 5,1 kilo zuivel, 3,7 kilo groente, 3 kilo fruit en 2,9 kilo aardappelen. Bij dranken gaat het om 23 liter koffie en thee, 10 liter melk en zuiveldrank en 6 liter frisdrank en sap.
Dat betekent dat consumenten een aandeel hebben van zo'n 23 tot 32% van de totale verspilling in de keten. Daarmee is de consument de grootste verspiller in de hele keten. Brood, zuivel, groente, fruit en aardappelen worden het meest verspild. Naast de verspilling van vast voedsel worden er ook vloeistoffen verspild.
Voedselverspilling is een groot probleem: wereldwijd wordt er namelijk 1,3 miljard ton voedsel per jaar weg gegooid. Dit is maar liefst een derde van al het geproduceerde voedsel (FAO, 2011).
Denk aan bedrijven als Kromkommer, The Ketchup Project, De Verspillingsfabriek, Twisted Jams, Coco Conserven en vele anderen. Ook deze bedrijven pakken voedselverspilling op een positieve manier aan door te laten zien dat het ook anders kan. Zo ontwikkelen ze mooie producten van voedsel dat anders verspild zou worden.
Dagelijks gooit we in Nederland meer dan 400.000 broden weg. Dat komt neer op drie sneetjes per gezin en 127 miljoen kilo brood per jaar. In het hoofdstuk voedselverspilling is brood de kampioen.
Berekeningen van The Boston Consulting Group (BCG) tonen aan dat in 2018 wereldwijd voor ruim $1,2 biljoen aan voedsel wordt verspild, wat overeenkomt met zo'n 1,6 miljard ton – lees: 1,6 biljoen kilogram – aan eten en drinken dat uiteindelijk moet worden weggegooid.
Houdbaarheidsdatum eieren
Wanneer is een ei bedorven? Niet meteen na deze termijn, stelt het Voedingscentrum. Wanneer de houdbaarheidsdatum van eieren verlopen is, kunt u ze een paar dagen erna nog eten, mits de eieren hardgekookt of goed doorbakken zijn.
Op de verpakking staat de houdbaarheidsdatum. Je kunt ze daarna nog enkele dagen hardgekookt of goed doorbakken eten. Je kunt een test doen als je twijfelt of eieren nog eetbaar zijn. Leg een ei in een bakje of groot glas water.
Soepen in een zak of blik uit de supermarkt hebben vaak een THT-datum op de verpakking vermeld staan. Dit betekend 'tenminste houdbaar tot', het is een soort adviesdatum. De soep kan na die datum nog goed zijn. Ruikt het nog goed en ziet het er niet gek uit, dan kunt u deze nog veilig eten.
De algemene regel luidt als volgt: hoe meer vet er in zit, hoe minder lang je het kan bewaren. Gehakt kan je maximaal zes maanden bewaren. Mager vlees, zoals kipfilet, kan je tot een jaar invriezen. Doe je het langer, dan gaat het vlees anders smaken.
Hoewel pindakaas door het hoge vetgehalte uitermate geschikt is om lang mee te gaan, kun je het net als deze specerijen niet oneindig lang bewaren. Want na een tijdje gaat de kwaliteit en smaak ook bij pindakaas achteruit.
Melk: 90% van de melkverspilling in het VK wordt door huishoudens veroorzaakt, met 290.000 ton afval per jaar. Dit is meer dan 230 miljoen liter melk in het hele land of 8,7 liter per huishouden (WRAP, 2018).
HOE #VERSPILLINGSVRIJ. BEN JIJ? De stichting Samen Tegen Voedselverspilling vormt dé beweging van bedrijven en publieke organisaties die hun krachten bundelen voor een gezamenlijk doel: samen verminderen we voedselverspilling met de helft voor 2030.