Huidkanker meest gediagnosticeerde kankervorm in 2023 De vijf meest voorkomende kankervormen vormen samen 63% van alle nieuwe kankergevallen: Huidkanker (exclusief basaalcelcarcinoom): 24.400. Borstkanker (inclusief borstkanker bij mannen): 15.600.
De kans dat u huidkanker krijgt wordt geschat op 5 tot 10%.
Het sterftecijfer van melanoom steeg over de jaren naar ongeveer 4,6 per 100.000, maar is vanaf 2010 min of meer stabiel. Jaarlijks overlijden ongeveer 800 patiënten door melanoom. De sterfte aan de overige huidkanker (niet-melanoom) is relatief laag, het gaat in totaal om ongeveer 150 sterfgevallen per jaar.
Ongeveer 94% van de melanoompatiënten na vijf jaar nog in leven. De overleving van melanoom verschilt per stadium. Als melanoom in een vroeg stadium wordt ontdekt en behandeld, is de kans op genezing groot. De relatieve vijfjaarsoverleving is voor alle melanoomstadia samen ongeveer 94%.
Van dertig Europese landen behoort Nederland bij de landen met de hoogste incidentie van melanomen. Nederland heeft op Noorwegen na de hoogste incidentie, zie onderstaand figuur. Ook de sterfte aan melanoom is in Nederland bovengemiddeld (vijfde van de dertig landen).
Overmatige en onregelmatige blootstelling aan uv-straling van zonlicht en/of zonnebanken wordt beschouwd als de belangrijkste risicofactor voor het ontstaan van zowel melanomen ( Chin, 2003. (2003) (Chin, L, The genetics of malignant melanoma: lessons from mouse and man.
In Bulgarije, Oostenrijk en Roemenië is de incidentie het laagst.
Het is de meest voorkomende vorm van kanker in Nederland. Huidkanker ontstaat meestal in de cellen van de opperhuid. Dit is de bovenste laag van de huid.
Maar vaak wordt het vroeg ontdekt. Dan zijn de vooruitzichten goed: 95% van de mensen leeft nog na 5 jaar. Is het uitgezaaid? Dan leven er na 5 jaar nog ongeveer 45 van de 100 mensen.
Jeuk komt voor bij 10% van de patiënten met kanker in de palliatieve fase, met name bij patiënten met hematologische aandoeningen (vooral maligne lymfomen en polycythaemia vera). Jeuk wordt gezien bij 50% van de patiënten met polycythaemia vera en bij 30% van de patiënten met de ziekte van Hodgkin.
Een basaalcelcarcinoom lijkt in het begin vaak op iets anders. Bijvoorbeeld op een glad knobbeltje of zweertje. Soms lijkt het op een plekje met eczeem of ziet het er uit als een moedervlek. Een basaalcelcarcinoom doet geen pijn en jeukt niet.
Als het melanoom uitzaait en behandelingen niet meer werken, kun je aan melanoom overlijden.
Gemiddeld zijn 10 jaar na de diagnose nog 91 van de 100 mensen in leven. Let op: dit zijn gemiddelde cijfers voor alle mensen met deze soort kanker. Jouw vooruitzichten kunnen anders zijn dan het gemiddelde. Bespreek dit met de arts.
Het zijn rode of huidkleurige glanzende plekjes, waar na verloop van tijd een korstje of wondje in kan ontstaan. De plekjes groeien langzaam. Soms is er jeuk of zijn de plekjes wat gevoelig.
Verdachte plekjes kunnen veranderende moedervlekken zijn, ruwe plekjes die niet weggaan, veranderingen aan bestaande huidafwijkingen of wondjes die niet meer genezen. Bij twijfel is het goed om even langs de huisarts of dermatoloog te gaan. Huidkanker is goed te genezen als je er op tijd bij bent.
Zodra een melanoom een kritische diepte in de huid bereikt, is de kans groot dat het zich door het lichaam verspreidt, oftewel uitzaait. Omdat metastatische melanomen de neiging hebben zich te verspreiden naar de botten en de hersenen, is de dood door melanoom vaak erg pijnlijk .
Actinische keratose, (actinisch = door zon veroorzaakt en keratose; verhoorning) wordt ook wel “zonneschade” van de huid genoemd. Deze aandoening wordt beschouwd als een voorstadium van huidkanker.
Stadium 1: De kankercellen zitten zeer oppervlakkig in de huid. Stadium 2: De kankercellen zitten dieper in de huid. Stadium 3: De kankercellen zitten ook in lymfeklieren. Stadium 4: De kankercellen zitten ook op andere plekken in het lichaam.
Hou verdachte plekken en opvallende veranderingen goed in de gaten. Bijvoorbeeld een wondje dat niet geneest, een ruw plekje dat blijft, een bloedende moedervlek of een glazig knobbeltje. Ga bij verdachte plekken en opvallende veranderingen altijd naar uw (huis)arts.
niet krabben
Als zich toch een korstje heeft gevormd, weersta dan aan de verleiding om te krabben. Het korstje beschermt de wonde tegen bacteriën en bijgevolg ook infecties. Door het korstje er elke keer af te krabben, krijg je een (groter) litteken.
Jazeker. Wordt een melanoom op tijd herkend en behandeld? Dan is de kans op genezing groot. De 5-jaarsoverleving van melanoom is 95%.
Maar de overlevingskansen verschillen sterk per soort kanker. Zo hebben patiënten met borst-, prostaat- of huidkanker goede overlevingskansen (rond de 90%). Maar voor bijvoorbeeld patiënten met long- of alvleesklierkanker is de 5-jaarsoverleving veel slechter: voor longkanker 27% en bij alvleesklierkanker maar 5%.
Op de oncologie-lijst staan drie andere Nederlandse centra: het Erasmus MC Kanker Instituut (plaats 119), het Amsterdam UMC, oncologie (plaats 194) en het Cancer Center Amsterdam van het VU Medisch Centrum (plaats 203). Op nummer één staat het MD Anderson Cancer Center in Houston, Texas.
De oorzaak voor de hoge incidentie van darmkanker wordt gezocht in het feit dat Nederland als een van de weinige Europese landen een bevolkingsonderzoek kent waarbij veel vroege diagnoses worden gesteld. Een dieet met veel rood vlees en bewerkt vlees, zoals worst, wordt gelinkt aan een hoger darmkankerrisico.